YouTube-instellingen: meer succes met de juiste settings

In één klap YouTube-miljonair word je alleen toevallig en met veel geluk. Als je je clips doelgericht zo succesvol mogelijk wilt maken, moet je intensief met opnametechniek aan de slag. Ook moet je daarvoor in de YouTube-instellingen duiken.

Als jongeren willen weten hoe iets werkt, googelen ze niet meer. Ze zoeken naar een filmpje dat antwoord geeft op hun vraag. YouTube doet dan ook ontzettend haar best om zoveel mogelijk bezoekers de juiste content te laten vinden. Daarvoor eist het videoplatform continu engagement van de videomakers, de YouTubers. Upload je alleen af en toe een filmpje, dan moet je aardig wat mazzel hebben om je te kunnen onderscheiden.

Veel YouTubers hebben in het begin verkeerde voorstellingen en verwachtingen: YouTube maakt je niet opeens stinkend rijk – ook al is dat afhankelijk van je onderwerp ook weer niet helemaal onmogelijk.

Over één punt is YouTube heel duidelijk: wil je succes, dan heb je een inhoudelijk concept nodig. Concreet houdt dat een plan in dat verder gaat dan je eerste filmpje. Simpelweg meerdere video’s achterelkaar publiceren is niet genoeg. Je kunt beter een vast ritme aanhouden van bijvoorbeeld een filmpje per week en dat zeker een kwartaal volhouden. Daarmee zou je dus 13 video’s krijgen.

Bovendien moet je nadenken over de lay-out van je kanaalpagina met verwijzingen naar de meest recente en populairste video’s. De thumbnails moeten daarbij voor overzicht zorgen. Om de lay-out op diverse apparaten min of meer gelijk te houden, heeft YouTube enkele jaren geleden de mogelijkheden beperkt om je eigen pagina zelf vorm te geven. Het enige wat daar momenteel nog van over is, is een zogeheten bannerafbeelding van 2560 × 1440 pixels. YouTube biedt voor deze afbeelding een speciaal sjabloon voor Adobe Photoshop die je direct hieronder ziet. Op smartphones verschijnt die als minimale uitsnede, op tablets en televisies staat de afbeelding op de achtergrond. Op de computer zie je hem alleen in een smalle band bovenaan.

Om je eigen filmpjes tussen alle andere filmpjes te laten opvallen, is het de moeite om de thumbnails van je video’s persoonlijk en markant vorm te geven. Hiervoor moet je je thumbnail-concept een eigen en duidelijk herkenbare stijl geven. Vervolgens pas je die toe op alle video’s op je kanaal of pagina. Het gaat er daarbij niet zozeer om dat het er mooi uitziet. Het moet vooral duidelijk herkenbaar zijn. De waarde daarvan kun je onmogelijk overschatten, temeer omdat er weinig ruimte overblijft voor de titel. Als je die ook voor de zoekfunctie op kleine schermen leesbaar wilt houden, moet je het bij zo’n 30 à 40 tekens houden. Meer past niet met een acceptabele fontgrootte.

Na de eerste paar video’s moet je je ook echt bezighouden met de afspeellijsten van je kanaal. Als de bezoeker een afspeellijst oproept, start YouTube na een korte pauze de volgende video uit de playlist. Op deze manier wordt de weergavetijd op het kanaal langer. Bovendien kun je de afspeellijsten op het kanaal goed sorteren, zodat bezoekers de kans krijgen de verschillende formats van het kanaal te leren kennen.

Als je video’s op vaste momenten of met constante regelmaat uitbrengt, kun je ze niet vooraf – ofwel zonder ze te uploaden – aan een afspeellijst toewijzen. Dat moet je dus achteraf nog doen en dat vergeet je snel. Het is in elk geval makkelijker als je via de YouTube-instellingen alle afspeellijsten standaard sorteert op ‘Datum van toevoegen (nieuwste)’. Daarmee staan de meest recente video’s als eerste en komt het overzicht verzorgd over. Daarna hoef je de afspeellijsten alleen nog logisch te ordenen.

Voor veel YouTubers behoort een 4K-camcorder inmiddels tot de standaarduitrusting. Desondanks is het eigenlijk nauwelijks de moeite om 4K-content te publiceren – behalve als je de voordelen van dat formaat natuurlijk wilt benadrukken. Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor HDR. Wel is het voor latere bewerking handig om in 4K dan wel UHD (3840 × 2160 pixels) op te nemen. Ten eerste krijg je daarmee absoluut meer scherpte en ten tweede levert de hoge resolutie creatieve voordelen – zeker bij een one-man-show. Je kunt je voor de camera vrij bewegen en naderhand een Full HD-uitsnede maken. Het lijkt dan alsof de presentator met de camera wordt gevolgd. Dat komt minder statisch over en geeft een professionele indruk.

Veel actioncams bieden bij resoluties boven Full HD een 2,7K-modus met 2704 × 1524 pixels. Deze is vooral geschikt om het beeld naderhand rustiger te maken. Zulke software-beeldstabilisators zitten in vrijwel alle montageprogramma’s. Ze gebruiken de reserves van de hogere resolutie als compensatie. Door het rustigere beeld krijg je daarmee uiteindelijk een Full HD-bestand met hogere kwaliteit.

Misschien twijfel je met welke parameters je video’s voor YouTube na het monteren het best kunt renderen. YouTube heeft een pagina voor de ondersteunde videoformaten en de aanbevolen coderingsinstellingen voor uploaden. Over het algemeen kun je het best filmen en monteren in de hoogste resolutie en met maximale framerate.

In eerste instantie moeten de specs van het masterbestand, het resultaat van de montage, overeenkomen met die van het bronmateriaal uit de camera. Bij de meeste programma’s is dat geen probleem. Ze passen namelijk de timeline-instellingen bij de eerste keer importeren aan de parameters van de videoclips aan. Die waarden gelden uiteindelijk ook voor het renderen.

Vertrouw je bij het exporteren echter op de instelling voor online filmpjes, dan sluiten vrijwel alle programma’s te veel compromissen – met name op het gebied van de bitrate. Als je de standaardinstellingen aanhoudt, zakt de bitrate duidelijk tot onder de 10 Mbit/s. Oorspronkelijk was dat bedoeld om het uploaden niet te lang te laten duren. Maar dat is eigenlijk geen issue meer.

Voor optimale videokwaliteit zul je dus de handen uit de mouwen moeten steken en de parameters zelf instellen. Daarvoor moet je weten wat termen als pixels, frame- en bitrate inhouden. Bij doelcodec en -formaat is de keus makkelijker. Je kunt het best kiezen voor H.264 en MP4 – of eventueel voor het bestandsformaat MOV.

YouTube kan alleen omgaan met progressive video’s. 50i-materiaal, dat met de oude interlacing-methode is opgenomen, moet als video met volledig beeld (progressive 25p) worden geïmporteerd – en indien mogelijk met deinterlacing. De software interpoleert het achterelkaar opgenomen halve beeld daarbij zodanig dat de tijd ertussen niet opvalt.

Video’s van vandaag de dag, met 25 of 50 volledige beelden (PAL) dan wel 30 of 60 volledige beelden (NTSC), kun je het best laten voor wat ze zijn. Als je de framerate verlaagt van 50/60 naar 25/30 kun je wel een derde aan data ‘besparen’. Met name bij snelle opnames met veel beweging krijg je dan echter ook een lelijk haperend beeld. Bij games en beelden van actioncams wil je dat vaak niet.

Veel programma’s bieden bij het renderen zowel een constante als een variabele bitrate (CBR of VBR). Dat laatste verdient vanwege de duidelijk hogere videokwaliteit zeker de voorkeur. Je kunt daarbij namelijk de gemiddelde en maximale bitrate instellen.

Voor de gemiddelde bitrate is een belangrijkere rol weggelegd – temeer doordat het videomateriaal zeer divers kan zijn. Als in de video een brede, groene grasvlakte onder een wolkeloze blauwe hemel te zien is, heeft het beeld weinig details. En daarmee kan de bitrate laag blijven. Volgt daarna een snelle luchtopname, dan moet de bitrate in korte tijd abrupt toenemen. Het moet zelfs tot het maximum stijgen, zodat ook de grote wijzigingen in het bestand kunnen worden opgeslagen.

Aangezien geen enkele decoder een plotsklaps twee keer zo hoge bitrate goed kan verwerken, mag de maximale bitrate hooguit 10 procent boven de gemiddelde waarde liggen. Bij de zogenaamde 2-pass encoding is ook 20 procent mogelijk. In een eerste run wordt de video gerenderd; in een tweede worden de delen geoptimaliseerd. Daarin zou een lagere dan wel hogere bitrate handig zijn.

Concreet betekent dat dat YouTube voor Full HD-content de gemiddelde bitrate definieert met 8 Mbit/s bij framerates van 24, 25 of 30 volledige beelden. Bij hogere framerates (50/60 beelden/s) is dat 12 Mbit/s en bij HDR-content 15 Mbit/s. Bij de vier keer zo hoge UHD-resolutie en 4K zijn rates tussen de 35 en 68 Mbit/s mogelijk. Vijf minuten aan film neemt dan al meer dan 2 GB in beslag. Blijf je ver onder deze waarde, dan gaat dat ten koste van de beeldkwaliteit. Afgezien daarvan voorziet YouTube elke video van een nieuwe encoding. Het platform stelt immers meer dan een video beschikbaar. Afhankelijk van de internetverbinding past YouTube de resolutie tijdens het afspelen automatisch aan. Daarmee wordt voorkomen dat je als kijker moet wachten.

Als je de encoding daarop wilt optimaliseren, moet je de GOP-structuur (Group of Pictures) op de halve framerate instellen. Een GOP bestaat simpel gezegd uit beelden met alle informatie – i-frames – en beelden waarbij alleen het verschil met de laatste i-frame wordt bewaard (p- en b-frames). Met de waarde voor de GOP-lengte wordt bepaald hoeveel beelden de codec in de databesparende p- en b-frames bewaart tot er weer een i-frame met volledige informatie volgt. Deze afstand van de ene tot de andere i-frame moet bij 50 volledige beelden dus 25 beelden bedragen. Bij 25 volledige beelden worden dat er 12. Wil je alles eruit halen, dan moet je het H.264-profiel op ‘High’ zetten. Ook moet je vastleggen dat binnen de GOP twee elkaar opvolgende b-beelden bidirectionele betrekkingen hebben tot er een p-beeld komt. Als er een optie is voor streaming-optimalisatie, is het handig om die te activeren.

Magix heeft in het programma Video deluxe de instellingen voor exporteren onder de knop ‘Geavanceerd’ (bij Formaatbeschrijving’) gezet. Hier kun je de bitrate, GOP-structuur en het profiel vastleggen.

Het zoekalgoritme van YouTube is een van Googles best bewaarde geheimen. De software wordt continu doorontwikkeld en je krijgt er vrijwel geen concrete informatie over. Na de schietpartij in Las Vegas zou het platform het algoritme wel versneld hebben aangepast. Reden hiervoor was dat er direct na het gebeuren veel nepnieuws in de zoekresultaten verscheen. Je kunt dus niet echt bouwen op tips om het best gevonden te worden. Hieronder volgen de belangrijkste feiten en inzichten die we op basis van meerdere jaren praktijkervaring zelf hebben opgedaan.

We bekeken daarbij of YouTube voor de beoordeling van een video ook gebruikmaakt van de bestandsnaam. Dat wordt immers vaak beweerd. Hiervoor hebben we op twee gelijkwaardige kanalen twee nagenoeg identieke filmpjes geüpload met identieke keywords. De ene bestandsnaam was daarbij veel sprekender dan de andere. De ene keer werd de naam opgebouwd uit de datum en een weinig zeggende omschrijving. Het tweede bestand hadden we voorzien van tags die bij het filmpje pasten. Deze waren niet gelijk aan de ingevoerde keywords.

De video met de zinvol toegekende informatie had overduidelijk meer views. Daaruit blijkt dat YouTube de bestandsnaam hanteert om de kwaliteit in te schalen en te bepalen hoe belangrijk het filmpje is. Geef je de video’s dus een naam volgens een zelf bedacht, cryptisch systeem, dan maak je het jezelf niet makkelijker. Je kunt beter eerst geschikte trefwoorden aan de bestandsnaam toekennen en daarna het filmpje uploaden.

YouTube onderscheidt voor uploaden vier modi. Een als ‘Privé’ geüploade video zie je alleen onder je eigen account. Anderen krijgen ook niks te zien als ze de link zouden kennen. Dat is ook meteen het verschil met de instelling ‘Verborgen’. Dan verschijnt de video niet als je er via de zoekbalk naar gaat zoeken en ook niet in je eigen kanaal. Ken je echter de link, dan kun je het filmpje wel bekijken.De modus ‘Openbaar’ komt waarschijnlijk het meest voor. YouTube adviseert echter op regelmatige tijdstippen iets te publiceren – en dus niet meteen. Als je dus niet altijd op dezelfde geregelde momenten achter je pc zit, kun je het best bij de YouTube-instellingen voor de modus ‘Gepland’ kiezen. Daarmee wordt automatisch een moment voor publicatie bepaald, standaard zo’n 24 uur na de upload. Pas dat tijdstip dus aan je eigen wensen aan.

Let wel op als je een video alvast uploadt om hem later spontaan te publiceren. Zet je de modus op een later moment op ‘Openbaar’, dan wordt daar niet het tijdstip (datum) van dat moment aan gekoppeld, maar dat van het moment van uploaden – en dus verschijnt de video op je pagina niet als meest recent. Daarom moet je bij een geplande video altijd de instelling van het tijdstip controleren. Helemaal spontaan werkt de uploadfunctie van YouTube sowieso niet. Het duurt zeker een half uur voordat de video daadwerkelijk klaar staat. Je ziet je eigen filmpjes terug onder ‘Uploads’ op je eigen kanaalpagina.

Of een video wordt gevonden, hangt af van de manier waarop het zoekalgoritme ermee omgaat. Zo eenvoudig als bij websites heeft YouTubes zoekmachine het echter niet. Er zijn namelijk geen algoritmes die uit de video kunnen halen waar hij over gaat en aan welke kwaliteitseisen hij voldoet. YouTube moet in dat opzicht gebruikmaken van extra informatie.

Als je hier slim te werk gaat en relevante (en met name passende) informatie invoert, is de kans groot dat je hoger in de zoekresultaten belandt. Net als bij een website zet je aan het begin van de keywords het basisthema. Daarna komen termen die het onderwerp nader specificeren. Zo zou je een video over grasmaaien en -onderhoud dus kunnen voorzien van de keywords ‘tuin gras grasmaaier maaien mesten’. De ruimte voor keywords bij de YouTube-instellingen is beperkt tot 500 bytes. Benut die rustig helemaal.

Voer bij het uploaden meteen een passende titel en keywords in. De belangrijkste termen moeten in de headline en in de keywords komen. Het is de moeite daar even goed over na te denken – en ook in vrij brede zin over het onderwerp. Op internationaal gebruikte begrippen (test, workshop) wordt vaak gezocht, maar ze zijn niet onderscheidend. De keuze voor een categorie heeft geen invloed op de zoekmachine – wel voor wie je de video wilt aanraden.

Juist in het begin is het moeilijk om de aandacht naar je toe te trekken. Het succes hangt dan des te meer af van de titel en de keywords. Om die reden kun je het best goed nadenken over originele en tegelijk gangbare trefwoorden. Op die begrippen wordt misschien niet vaak gezocht, maar voor geïnteresseerden werkt het wel.

YouTube-instellingen: na het uploaden geef je de video een sprekende titel en voer je passende trefwoorden in. Je krijgt meer bekendheid met een post op social media.

Met promotie kun je je video ook zeker een steuntje in de rug geven. Dat is ook voor YouTube zelf goed, omdat de relevantie van de videoportal daarmee groter wordt. Zo staat 24 procent van de video’s op de website van de auteur op de eigen server. Hiervan wordt 2/3 ook echt vanaf die server bekeken, het resterende 1/3 deel switcht alsnog naar YouTube.

In de marketingwereld staat dat bekend als ‘viraliteit’. Je zet je video op zoveel mogelijk platforms – niet alleen op je eigen site, maar ook handmatig of automatisch bij andere diensten. YouTube biedt daarvoor de mogelijkheid om een Twitteraccount in te voeren. Na publicatie van een video wordt dan automatisch een tweet gepost. Hiervoor is er een speciaal reactieveld dat je bij de YouTube-instellingen voor de video moet invullen. Op Facebook kun je daarentegen alleen handmatig een verwijzing naar het YouTube-filmpje plaatsen. Het is dan vaak beter om de video op dit platform nog een keer te uploaden.

Bijzonder effectief blijken forums die bij het onderwerp passen. Je moet er dan alleen wel mee leren leven dat sommige bezoekers hun gal over je werk kunnen spuwen. Maar net als elk social media-platform vindt YouTube de reacties van de toeschouwers heel belangrijk voor het belang van de video. Of de duim nou omhoog of omlaag gericht is, maakt daarbij niet uit. Het belangrijkst is dat je überhaupt reacties krijgt. Liever dus een slechte beoordeling dan helemaal geen.

Naast de gebruikelijke en aantoonbaar effectieve hint om de video positief te beoordelen helpt een beetje provocatie soms ook – om bijvoorbeeld reacties uit te lokken. Ook een actieve discussie onder het venster met de video is een reactie die een positief effect oplevert. Je kunt hier zelf je steentje aan bijdragen door weer op anderen te reageren. Bij onredelijke of onterechte opmerkingen mag je daar best je zegje over doen. Heb je echt iets fout gedaan, dan kun je dat het best gewoon toegeven. Vergissen is menselijk en daarmee wordt alles dus juist een beetje persoonlijker. Laat dat nu net de bedoeling van YouTube zijn. Je kunt in de standaard YouTube-instellingen van het kanaal dus beter gewoon meteen alle reacties toestaan. Wel zul je ze dan regelmatig moeten doornemen. Maar omdat YouTube inmiddels een vrij goed beeld heeft van spammers en haatzaaiers, zal dat niet heel veel moeite kosten.

Als je de video opneemt in je eigen website (bijvoorbeeld een blog), trek je meer kijkers in de eerste uren na publicatie. Dat is belangrijk voor de beoordeling van de relevantie. De kans wordt daarmee groter dat YouTube de video ook in de ranking hoger zal beoordelen.

Misschien is het je nooit opgevallen dat er soms een kleine grijze ‘i’ in een cirkel rechtsboven in de player staat. Het pictogram verwijst naar zogeheten ‘kaarten’, die de voormalige velden voor annotaties vervangen. Ze verschijnen op een bepaald moment automatisch op een grijze achtergrond. Vervolgens blijven ze precies acht seconden staan en veranderen ze weer in de onopvallende ‘i’. Strikt genomen is het geen echte vervanging voor de vrij definieerbare annotaties, temeer omdat de functionaliteit beperkt is. Achter het pictogram kunnen hooguit vijf kaarten komen die tijdens het afspelen van de video kunnen verwijzen naar een andere video, afspeellijst, kanaal of een website. Voor dat laatste moet je wel zijn aangesloten bij het YouTube Partner Program.

Daarnaast kun je voor de kaarten nog een poll maken en starten. Door de slechte zichtbaarheid van de kaarten worden ze alleen nauwelijks gebruikt. Zelfs als een video zo’n 20.000 keer is bekeken, win je daar niet meer dan 30 deelnemers mee. En dan is het rendement van de polls in onze ervaring nog hoger dan bij de links naar video’s. Toch verdienen de kaarten al met al een aanbeveling, omdat ze extreem snel zijn en direct na de upload beschikbaar.

Veel YouTubers klagen dat het aantal nieuwe abonnementen daalt. Volgens velen komt dat juist ook door het verdwijnen van de annotaties. Die kon je overal toevoegen waar je wilde. Nu kan dat alleen nog in de nieuwe tool voor eindschermen. De hiermee gemaakte aftiteling draait standaard 20 seconden en kan ook worden ingekort. Langer maken kan niet. Je kunt er vier links in kwijt, waarvoor YouTube ook verschillende templates aanbiedt. Daarnaast kan YouTube (gelukkig) een eerder gemaakt eindscherm importeren dat bij een andere video in je eigen kanaal hoort.

Toch blijft er dan nog een probleempje over: te weinig gebruikers krijgen het eindscherm onder ogen. Dan blijft er niets anders over dan een zelf ingesproken tekst met het eindscherm te combineren en gebruikers zo aan te sporen om een abonnement op je kanaal te nemen. Sowieso is de kans op nieuwe abonnees waarschijnlijk het hoogst bij mensen die je filmpje ook echt helemaal afkijken.

Vaak wil je bij je eigen clips weten in hoeverre ze succesvol zijn – zeker als je je YouTube-account voor reclamedoeleinden gebruikt. Je zult je dus met de analyses van YouTube Analytics aan de slag moeten. De reacties van je kijkers hebben immers grote invloed op YouTubes ranking.

Een goed te meten reactie van kijkers is de gemiddelde weergaveduur die uit de video zelf blijkt. Daar staat in hoeveel minuten van de video werden bekeken en wanneer de kijker het dus voor ‘gezien’ hield. Dat kun je afzetten tegen de totale lengte. Zo berekent YouTube het gemiddelde percentage van de weergave. Bij minder gangbare onderwerpen zijn waarden van zo’n 60 procent al uitstekend.

Uit die cijfers kun je het een en ander afleiden. Zo kun je aan de gemiddelde weergaveduur en het bijbehorende percentage aflezen hoe groot de algemene interesse in het onderwerp van de video is. Met de statistieken krijg je een goed beeld van de binding die de kijkers met je filmpjes hebben. Ongeveer twee dagen na publicatie kun je voor het eerst zien op welk moment de kijkers zijn afgehaakt. Het is normaal dat de curve meteen gedurende de eerste seconden sterk daalt. Interessant wordt het als de binding van de kijkers midden in de film weer toeneemt. Dat geeft aan dat het onderwerp van de video in principe bevalt. Ook is het onderwerp goed aangekondigd en switchen de kijkers blijkbaar naar de voor hen belangrijke plek in de video. Makers van video’s met reviews zien dat vaak bij testopnames. Meestal volgen die pas na de presentatie.

Ook het aantal stemmen voor leuk en niet leuk levert interessante informatie over het kijkersgedrag, zeker als je ze koppelt aan het moment van publiceren. Onder de rubriek ‘Interactierapporten’ valt weer op dat de oude, niet meer bruikbare annotaties duidelijk beter werkten dan de kaarten en eindschermen.

De ondersteuning van YouTube bij het opzetten van je eigen kanalen is dus niet (meer) zo uitgebreid. Google is er vooral op uit om bezoekers zo lang mogelijk binnen hun eigen platform te houden. Voor hulp wijst het bedrijf je graag op geschikte filmpjes met uitleg. Ook die staan op YouTube.

Ook al kunnen kleinere kanalen tegenwoordig niet meer zo snel aan advertenties verdienen, een YouTube-kanaal opzetten kan nog steeds lonend zijn. Als beginnende YouTuber hoef je niet meteen flinke investeringen te doen. Een smartphone is voor je eerste filmpjes al prima. Een goedkope actioncam is een goede optie als tweede camera en voor outdooractiviteiten. Om goed uit de voeten te kunnen met daglicht, kun je handig gebruik maken van reflectoren: grote, witte platen. Stukken piepschuim van 0,5 x 1 meter verrichten al wonderen. Voor zo’n 50 euro heb je vouwreflectoren die een stuk handzamer zijn. In c’t 7-8 2018 vind je veel tips en praktische informatie over filmen met een smartphone.

Wil je na je eerste pogingen echt regelmatig iets online plaatsen, dan is het de moeite om een camera of camcorder aan te schaffen. Bij een fotocamera met videofunctionaliteit kun je iets meer spelen met onscherpte. Een camcorder is daarentegen nog altijd beter te bedienen, niet in de laatste plaats vanwege de zoom, belichting en autofocus. De beeldstabilisator van een camcorder is veel beter dan die van de meeste fotocamera’s.

Let bij het posten van de films op de YouTube-instellingen zoals hierboven beschreven. Daarmee zorg je ervoor dat in ieder geval de technische kwaliteit van je video’s geen onnodige hindernissen opwerpt op je weg naar succes.

Qua extra uitrusting kun je het best eerst investeren in een microfoon. Met name bij presentaties heb je een microfoon nodig die gericht is op geluid van dichtbij en minder last heeft van ruis uit de omgeving. Een richtmicrofoon met kabel heb je al voor weinig geld. Wil je met name concerten opnemen, dan kun je het best meteen kiezen voor een stereo-microfoon (in plaats van mono). Een voorbeeld is de Røde Stereo VideoMic (verkrijgbaar vanaf zo’n 175 euro).

Werk je alleen, dan heb je een statief nodig. Een goedkoop fotostatief is al prima als je de camera niet veel beweegt. Wil je daarentegen reportages maken en hiervoor meer achter de camera werken, dan moet je uitkijken naar een videostatief. Wel kost een beetje bruikbaar statief dat in twee richtingen kan bewegen en met fluiddemping meteen zo’n 350 euro.

De volgende investering is gericht op het licht, bijvoorbeeld een lamp op de camera. Een ledlamp met diffuser kost zo’n 100 euro. Let daarbij wel op de lichttemperatuur. Juist de goedkopere modellen schijnen niet met de normale 5600 kelvin, maar met een hoger – en daarmee blauwachtiger – licht.

(Joachim Sauer / Marcel van der Meer,  c’t magazine 12/2017)