Een goed toetsenbord kiezen: gaming, mechanisch, ergonomisch

Een goed toetsenbord kiezen maakt je werk of ontspanning achter de pc een stuk aangenamer. Met wat geluk zien ze er ook nog leuk uit. We hebben een aantal toetsenborden uit het hogere prijssegment vergeleken en eens getest hoe ze presteren op hun eigen specialisme: goed voor veel typen, gamen of gericht op ergonomie.

Veel mensen zitten elke dag vele uren achter een toetsenbord. Dan ben je al snel geneigd om daar niet al te veel op te bezuinigen en een degelijk toetsenbord in huis te halen dat goed bij je past. Als je erg veel typt, wil je een robuust toetsenbord. Waarschijnlijk een dat niet al te veel herrie maakt, maar toch een lekkere aanslag heeft. En als het even kan wel ergonomisch, zodat je geen klachten krijgt aan je spieren en gewrichten. Gamers zijn op zoek naar een lay-out die perfect is voor hun favoriete game en verlichte toetsen worden zeer gewaardeerd. Maar ook al gebruik je je toetsenbord maar weinig, het kan zeker lonen om je toetsenbord van 15 euro te vervangen door een goed toetsenbord.

De exemplaren die we onder handen hebben genomen zijn onder andere afkomstig van Logitech, Microsoft, Razer en nieuweling Wooting. Ze hebben allemaal hun voor- en nadelen, maar een van de geteste exemplaren zou zo maar eens je nieuwe favoriet kunnen worden. We verdelen de toetsenborden in drie groepen: bedoeld voor mensen die veel typen, gericht op een goede ergonomie en als laatste de specifieke gaming-toetsenborden. De gaming-­toetsenborden zijn dankzij een ruime keus aan switches overigens ook interessant voor mensen die veel typen.

Bij de test letten we niet alleen op wat de toetsenborden bieden en hoe ze aanvoelen, maar ook hoeveel geluid ze maken. Dat kan variëren van lekker stil tot een hels kabaal. We hebben in een geluiddichte ruimte een standaardtekst getypt met een zeer gevoelige microfoon naast het toetsenbord. De geluidsopnames van alle geteste toetsenborden zijn te downloaden als zip-bestand. Verder kijken we ook naar de gebruikte switches en de verlichting, uitrusting en degelijkheid.

Wat de sterkste invloed heeft op de aanslag van een toetsenbord, zijn de gebruikte switches (zie ook het vorige artikel). Ze bepalen hoe hard of zacht typen klinkt, en of je het moment waarop de toets je aanslag registreert (actuation-point) ook echt voelt. Afhankelijk van of je veel of weinig kracht moet gebruiken, voelt het typen zwaarder of lichter aan. Er zijn de klassieke switches, waarbij vooral die van Cherry erg populair zijn en bekend staan om hun kwaliteit. Bij lineaire switches voel je niet wanneer het punt waarop je toets wordt geregistreerd is bereikt. Je drukt de toets helemaal in tot je niet verder kunt (bottom-out). Bij tactiele switches voel je het moment dat de toets wordt geregistreerd duidelijk, bij clicky-switches hoor je dat moment ook.

Toetsen met scissor-switches, zoals bij de Lenovo Thinkpad Compact, zijn stil en hebben weinig travel. Of je het fijn vindt typen, is een kwestie van smaak.

Bij notebooks en compacte toetsenborden worden veel scissor-switches gebruikt. Die zijn zeer plat en stil, maar zijn meestal minder robuust en ogen minder mooi dan de mechanische switches. Het blijft echter een kwestie van voorkeur.

De set testexemplaren bevat vier toetsenborden met speciale functies voor mensen die erg veel typen of voor op kantoor. De Logitech Craft is zeer stil en heeft een draairegelaar die afhankelijk van het programma dat je open hebt staan specifieke taken kan vervullen. Dat is vooral handig bij grafische toepassingen. De minimalistische Microsoft Modern Keyboard biedt via de ingebouwde vingerafdrukscanner ontgrendeling van Windows-systemen. Lenovo’s draadloze Thinkpad Compact past in elke notebooktas en het trackpoint met bijbehorende bedieningstoetsen maakt een muis overbodig. Alle drie gebruiken ze platte scissor-switches en hebben de toetsen een aangenaam formaat. En ze zijn draadloos met je computer te verbinden.

De x50Q van Das Keyboard toont via knipperende toetsen dat je meldingen hebt ontvangen; een blauw oplichtende T bij een nieuwe tweet of een knipperende M als er nieuwe mails in je inbox staan te wachten. Dat is een handige gimmick, maar je moet er wel extra software voor installeren. Dat geldt sowieso voor alle kantoortoetsenborden.

Toetsenborden die de nadruk leggen op ergonomie, zorgen dat je handen en armen zo ontspannen mogelijk kunnen typen. Om dat voor elkaar te krijgen, gebruiken de vijf toetsenborden van deze categorie twee verschillende typen ontwerpen.

De Microsoft Sculpt en Surface Ergonomic hebben een golvende vorm, waardoor je handen een natuurlijke houding aannemen. Ze bestaan uit één stuk. Als de afstand tussen de toetsblokken en de hoek jou goed bevallen heb je geluk, anders is het jammer maar helaas. De Matias Ergo Pro, Kinesis Freestyle 2 en Adjustable V2 van Goldtouch bestaan uit twee delen met een draad ertussen. Deze knik is niet zo ergonomisch als een welving, maar het toetsenbord is wel meer aan je eigen houding aan te passen.

De vrij te plaatsen helften van de Ergo pro en Freestyle 2 laten je je armen zeer flexibel neerleggen. De twee helften van de Adjustable V2 hangen aan elkaar met een soort gewricht, waardoor ze niet zo flexibel te plaatsen zijn.

Bij de toetsenborden zonder numeriek blok is het prettig dat je een korte route naar je muis hebt. Dat is na jaren een toetsenbord van volledig formaat gebruiken wel even wennen: voor je het weet typ je uit automatisme cijfers in net naast het toetsenbord. Bij de Microsoft Sculpt levert dat 15 cm besparing op, bij de Matias ergo Pro en Kinesis Freestyle 2 is het twee centimeter minder. De enige die het op dat punt nog beter doet, is het kleine toetsenbord van Lenovo met zijn trackpoint. Daarbij blijven je vingers ook in de basishouding terwijl je de muis bedient.

Typen op een ergonomische toetsenbord is door het in twee delen splitsen van het toetsenbord wel even wennen, vooral als je de officiële techniek met 10 vingers niet gebruikt. Jammer is dat die toetsenborden geen verlichte toetsen hebben. Alle toetsenborden behalve de Microsoft Surface hebben zwarte toetsen met een witte opdruk, die niet bijzonder goed leesbaar is.

Gamers hechten veel waarde aan kwalitatief goede, en vaak redelijk opvallende hardware. Als het even kan graag voorzien van geinige features. Dat geldt ook in hoge mate voor toetsenborden. De modellen die we hebben getest bieden niet alleen een hele rits aan configuratie-opties voor keymapping en verlichting, maar bieden ook de keuze uit een veelvoud aan switches. Er zit er altijd wel eentje tussen die je erg prettig vindt.

We hebben de Razer Huntsman Elite, Roccats minimalistische Suora FX en de fancy Logitech G513 Carbon onder handen genomen. Als laatste nog de Wooting One, die herkent hoe hard je de toetsen indrukt.

Bij alle testexemplaren behalve de Razer Huntsman kun je zelf kiezen welke switches er in het toetsenbord terecht­komen. Daarbij gebruikt de Razer opto-mechanische infraroodswitches, die eerder en nauwkeuriger aangrijpen. Maar die zijn alleen in een clicky-versie te krijgen en maken daardoor veel lawaai.

De switches van de Wooting One registreren dankzij infrarood niet alleen dat een toets is ingedrukt, maar ook hoe ver. Dat maakt bij normaal typen niet veel uit, maar bij gamen is dat handig. Op die manier kun je met een enkele toets bij bijvoorbeeld shooters zowel sneaky voortbewegen als hard wegrennen. Bij dat toetsenbord heb je de keuze tussen lineaire en clicky-switches, net als bij de Suora FX. De G512 Carbon heeft zelfs drie verschillende soorten switches: lineaire, tactiele en clicky.

De Wooting One levert extra switches mee. Zo kun je naar keuze bepaalde switches vervangen. Met beide typen switches is hij lawaaiig.

De Logitech G513 Carbon oogt dankzij zijn aluminium oppervlak en stevigheid het mooist van alle geteste exemplaren. Je moet wel even wennen aan de metalige echo die je kort hoort als je flink op de toetsen drukt. Dat horen we ook bij de Huntsman Elite en de Roccat Suora FX. De Wooting One ratelt er flink op los en voelt wat goedkoop aan. Het is het meest luidruchtige toetsenbord in de test, op de voet gevolgd door de Huntsman Elite. Bij die toetsenborden zorg je bij het typen van lange teksten al snel voor geluidsoverlast.

Naast de kleurige verlichting bieden de toetsenborden vaak nog allerlei praktische opties. De Suora FX en Huntsman Elite hebben toetsen voor media­bediening en macro’s. Bij de Wooting One en G513 Carbon bereik je de functietoetsen via de Fn-toets. De Carbon biedt als enige gaming­model een usb-poort voor andere randapparatuur. De aansluitkabel heeft daarom dan ook twee stekkers.

De Razer Huntsman Elite heeft ook een dubbele stekker nodig, maar dat heeft met de RGB-verlichting te maken: de rand en de polssteun stralen gekleurd licht uit richting je bureau. De andere toetsenborden hebben ook kleurrijke verlichting. Bijna alle apparaten hebben eigen software nodig om de verlichting, keymapping en macro’s in te stellen.

We hebben verder ook nog de Das Keyboard x50Q, Microsoft Modern Keyboard (Finger-ID), Matias Ergo Pro, Microsoft Surface ­Ergonomic en Roccat Suora FX getest.

Voor veeltypers die in een open kantoorruimte zitten met veel collega’s, is de Logitech Craft een verademing. Hij typt lekker soepel en maakt zeer weinig geluid. De toetsen zijn ook voor Mac-gebruikers netjes gelabeld.

Als je niet zo van de scissor-switches bent, is de x50Q ook een goede keus. Hij zit erg degelijk in elkaar en biedt veel functies. Beide hebben ook als voordeel dat de toetsen verlicht zijn, iets wat bij de toetsen­borden van Microsoft en Lenovo ontbreekt. Microsofts Modern keyboard met vingerafdrukscanner is ideaal voor als je snel wilt inloggen via Windows Hello, maar qua bouwkwaliteit zit hij niet op het niveau van de Craft en x50Q. Hij doet qua uiterlijk erg sterk denken aan het Magic Keyboard van Apple.

Bij de ergonomische toetsenborden scoort de Freestyle 2 pluspunten door zeer trouw te zijn aan de standaard lay-out. Zelfs met alle extra’s is zijn prijs van 180 euro nog alleszins redelijk te noemen: zonder extra’s kost hij 140 euro. De Ergo Pro heeft veel betere toetsen, maar is wat lomper en fiks duurder. De Goldtouch V2 is betaalbaarder maar minder flexibel en de toetsen zijn minder goed. Bij de toetsenborden met golvende vorm hadden we graag een Surface gezien zonder numeriek blok en met in hoogte verstelbare pootjes. Omdat die combinatie helaas niet bestaat, is de Sculpt met een iets minder fijne lay-out maar aantrekkelijker prijs een betere keus.

Diehard gamers zullen blij worden van de Huntsman Elite, die alles heeft wat een gamer zich kan wensen. De Logitech G513 heeft een iets minder opvallend uiterlijk, maar is ook heel geschikt voor als je veel typt.

(Julius Beineke / Micheal Link / Jörg Wirtgen, c’t magazine)

N.B.: de winactie voor de Razer Huntmans Elite en Logitech Craft is afgesloten. Houd het magazine of de website in de gaten voor nieuwe acties.