Nadat je de eerste hindernis met de archinstall hebt genomen kun je Arch Linux uitbreiden door extra profielen te installeren. De leercurve om Arch Linux zelf te installeren is steil, je moet alle valkuilen en hindernissen via de commandline overwinnen. Maar als je de nieuwe installer als leidraad gebruikt, bereik je je doel sneller en veiliger.
Arch Linux installeren & uitbreiden
Het installeren van Arch Linux is als een beklimming van de Mount Everest: geen twee installaties zijn gelijk, van oudsher moet iedereen op de commandline zijn eigen weg vinden, slechts geleid door talloze Wiki-items als wegwijzer. Dat weerhoudt velen ervan om eens een uitstapje te nemen naar die rolling-release Linux-versie. Maar de gidsen van het Arch-team hebben gezorgd voor een leidraad en hulpmiddelen waarmee je veiliger en sneller bij het doel komt.
In het eerste deel Arch Linux zelf installeren – bereik je doel snel en veilig is de kale omgeving geïnstalleerd. Nu bepaal je hoe uitgebreid je Arch Linux-systeem na het installeren moet worden uitgerust door een van de vier profielen te kiezen.
Ontvang gratis meer workshops voor Linux distributies!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief:
Arch Linux uitbreiden met 4 profielen
- Met 0 kies je een grafische desktopomgeving, die kies je in volgende stap.
- Optie 1 is voor een minimaal basissysteem
- Optie 2 is bedoeld voor servers
- Optie 3 zet alleen een X-server en grafische stuurprogramma’s op.
Volgende stap bij de eerste optie (0)
Bij de eerste optie (0) krijg je de keuze tussen totaal verschillende grafische interfaces: Awesome, Budgie, Cinnamon, Deepin, Enlightenment, Gnome, i3, KDE Plasma, Lxqt, Mate, Sway en Xfce.
Kies daarna een grafisch stuurprogramma dat bij je hardware past (AMD of Nvidia) of kies ‘All open-source (default)’ om propriëtaire stuurprogramma’s te vermijden.
Archinstall biedt allerlei grafische desktops om te installeren, waaronder i3 en ook Gnome.
In de volgende stap stelt archinstall Pipewire voor als de standaard audioserver, als alternatief is Pulseaudio ook beschikbaar.
Als je geen voorkeur hebt, kun je gewoon met Enter bevestigen. De daaropvolgende keuze voor een kernel kun je op dezelfde manier nemen – of bijvoorbeeld kiezen voor een kernel met langdurige ondersteuning (linux-lts), die niet zo vaak nieuwe mogelijkheden brengt.
Afzien van installeren van bijkomende pakketten
Om te voorkomen dat de installatie mislukt op de laatste meters, moet je afzien van het installeren van bijkomende pakketten of zelfs volledige pakketlijsten na de kernel. Je kunt dat later tijdens het gebruik makkelijk doen.
Netwerkverbinding
Om de netwerkverbinding van het nieuwe systeem te configureren, kun je de configuratie van het installatiesysteem overnemen (Copy ISO network configuration to installation) of de configuratie met de netwerkmanager selecteren. Doorgaans zal DHCP de toewijzing van het ip-adres overnemen, anders geef je een vast ip-adres op.
Netwerkinterface
Je kunt ook de gewenste netwerkinterface selecteren en bij de volgende stap bepalen of het ip-adres automatisch via DHCP wordt verkregen of dat je zelf een vast adres invoert. Stel de juiste tijdzone in voor Nederland of België met Europa/Amsterdam. Sinds kort kan het installatieprogramma ook het synchroniseren van de tijd via NTP activeren.
Voortgang installatie
Tot slot krijg je een overzicht van de gemaakte instellingen, die je bevestigt met Enter. Er is dan geen weg meer terug, bij fouten kun je alleen de installatie annuleren met Ctrl+C en opnieuw beginnen vanaf het begin. Vanaf dat punt zijn er geen vragen meer, de installatie loopt door tot het einde en je krijgt een voortgangspercentage te zien.
Voltooien
Voltooi het installeren met n, waarna je hopelijk de verheugende groene melding ziet ‘Installation completed without any errors. You may now reboot’. Om dat te doen, typ je shutdown -h now in, sluit je de pc af, verwijder je het installatiemedium en start je opnieuw op.
Als je kde als desktop selecteert, word je na het aanmelden begroet door de Plasma-desktop. Via de Systeeminstellingen kun je die verder configureren.
Nog genoeg te installeren in Arch Linux – voorbeelden
Afgezien van de Spartaanse softwareselectie, is er nog genoeg te doen, afhankelijk van de desktop die je gekozen hebt. We hebben KDE Plasma en Xfce als voorbeelden genomen. Het Plasma-bureaublad ziet er vrij compleet uit wanneer het pas geïnstalleerd is, maar het wordt ook geleverd met slechts een handvol applicaties.
Bij Xfce ontbrak bij ons echter het standaard lettertype Sans Regular.
- Om een ander lettertype in te stellen, kies je in het menu Toepassingen voor ‘Instellingen en systeembeheerder’
- Open je het onderdeel Uiterlijk.
- Schakel over naar een beschikbaar lettertype zoals Cantarell Regular via het tabblad Lettertypen.
De door de installer ingerichte Xfce-desktop is snel en overzichtelijk. Dingen zoals het lettertype kun je aanpassen via de Instellingen.
Zoekfunctie
Het eenvoudige standaard toepassingsmenu van Xfce heeft geen zoekfunctie, maar het modernere Whisker-menu is al geïnstalleerd, dus je hoeft het alleen maar op de balk te zetten.
- Klik daarvoor met de rechtermuisknop op de balk bovenaan en kies ‘Werkbalk / Nieuwe elementen toevoegen’.
- In het dialoogvenster dat opent, zoek je naar Whisker
- Selecteer je Whiskermenu
- Klik op Toevoegen en Sluiten.
- Het nieuwe menu verschijnt helemaal rechts op de balk.
- Je kunt het naar links slepen met een rechter muisklik en Verplaatsen.
Verwijder het oude menu met een rechtermuisklik en Verwijderen. Als je wilt dat de nieuwe menuknop ook de titel Toepassingen krijgt:
- Open de Eigenschappen via het snelmenu ervan
- Schakel op het tabblad Uiterlijk onder Werkbalkknop over naar ‘Pictogram en titel’.
- Vul in het vak Titel de gewenste naam Toepassingen in
- Klik op Sluiten.
Nog wat werk achteraf
Als je archinstall hebt gestart zonder de parameter –advanced, ontbreekt nog steeds de Nederlandse lokalisatie van het systeem.
- Open het bestand /etc/locale.gen met rootrechten in een editor.
- Start een terminalvenster en voer bijvoorbeeld sudo nano /etc/locale.gen uit.
- Zoek naar de regel #nl_NL.UTF-8 UTF-8 (voor België #nl_BE.UTF-8 UTF-8)
- Verwijder het voorafgaande commentaarteken (de hash)
- Sla op (Ctrl+O)
- Sluit (Ctrl+X) het bestand weer.
- Genereer dan de localisaties met sudo locale-gen.
- Het controlecommando localectl list-locales moet dan ook de Nederlandstalige lokalisatie uitvoeren, naast andere dingen.
- Stel de regionale instellingen in met het volgende commando:
sudo localectl set-locale LANG=nl_NL.UTF-8
Na een herstart zou het bureaublad je in het Nederlands moeten begroeten.
Conclusie – Arch Linux installeren en uitbreiden
Het installatieprogramma is zeker niet perfect, maar het versnelt het installeren van Arch Linux enorm. Het wordt pas lastig als er al bestanden en besturingssystemen op je computer staan die bewaard moeten blijven.
Een volledige back-up is dan vereist. Bij dergelijke constellaties moet je het echter meestal zelf regelen om de bootloader zo nodig te repareren of het systeem te versleutelen. Archinstall wordt voortdurend verder ontwikkeld en, zoals gebruikelijk bij Arch, wordt de laatste versie bij elke nieuwe installatie-image meegeleverd. De kans is dus groot dat er meer functies worden toegevoegd.
Als alles volgens plan verloopt, heb je een slank Arch Linux-systeem zonder nutteloze pakketten op je computer, dat je naar behoefte kunt voorzien met toepassingen. Waarschijnlijk moet de desktopomgeving ook nog wat bijgeschaafd worden. Met desktop en browser bij de hand, kun je de nodige stappen in de wiki makkelijk nalezen.
Installatiehulp voor Arch Linux |
(Deze informatie is afkomstig uit het artikel van Liane M. Dubowy en Marco den Teuling, en verscheen eerder in c’t 3, 2022, p124)
