Bekijk je energieverbruik met een Raspberry Pi

Als er bij jou thuis een slimme meter geïnstalleerd is, heb je met een Raspberry Pi en P1monitor een simpele mogelijkheid om het verbruik aan gas en stroom realtime te monitoren.

Een slimme meter heeft het voordeel dat het verbruik automatisch geregistreerd wordt, en je dus geen meterstanden meer door hoeft te geven aan je energieleverancier. Omdat zo’n beetje iedere slimme meter een P1-poort heeft, al dan niet verborgen achter een klepje, kun je data over je energieverbruik makkelijk monitoren. Daar heb je niet meer voor nodig dan een Raspberry Pi, de software P1monitor en een kabeltje van P1 naar USB.

Om met dat laatste te beginnen, die zijn te koop voor zo’n twintig euro. Verder vallen de kosten mee: een oudere Pi heb je wellicht nog in de la liggen voor je Raspberry Pi Projects, en de software P1 Monitor is gratis te downloaden. De P1-software is ook geschikt voor een Raspbery Pi 4. Na het downloaden – onthoud ook even het bijbehorende wachtwoord – zet je de image op een sd-kaart van minimaal 8 GB, sluit je de Pi met een netwerkkabel op je netwerk aan en maak je bijvoorbeeld via SSH contact met het account p1mon en het wachtwoord verandermij. Maar je kunt ook naar de webinterface van P1monitor gaan op het adres http://<ip-adres-van-je-pi>. Als je inlogt, kun je via het het steeksleuteltje linksonder in het menu naar de instellingen.

De snelheid van de P1-poort staat standaard op 9600-7E1, dat moet je bij het menu ‘P1-poort’ aanpassen afhankelijk van de meter die je hebt – bij ons was dat 115200- 8N1. Je kunt bij de instelling ook je verbruiks- en vastrechttarieven opgeven, dan wordt ook automatisch berekend hoeveel je energieverbruik kost.

Ontvang gratis tips voor je smart home en Raspberry Pi, schrijf je in voor de nieuwsbrief:

Alles in beeld

De webinterface laat je zien wat het momentane stroom en gasverbruik is. Daaronder een overzichtje van de laatste tijd. De grafieken worden iedere tien seconden bijgewerkt. Je kunt ook overzichten laten weergeven van het stroomverbruik per minuut van het laatste kwartier tot en met de laatste 24 uur, maar ook in uren, maanden, dagen en zelfs jaren – al zal dat nog een vrij lege grafiek zijn.

Het euroteken in het menu leidt tot een weergave van de kosten van bijvoorbeeld de dagen van de laatste maand. Die kosten worden netjes opgebouwd in kleuren weergegeven op basis van de ingestelde tarieven.

Als je op openweathermap.org een account aanmaakt, kun je ook de lokale weerinformatie op de webinterface van P1monitor laten zien.

Zonnepanelen

Als je huis over zonnepanelen beschikt, kun je met P1monitor mooi zien hoeveel energie die opleveren. Op het tabblad ‘verbruik en levering’ van de Home-pagina staat naast een verbruiksmeter dan ook een groene wijzer die aangeeft hoeveel stroom er terug geleverd wordt en is. Je kunt (nog?) niet instellen hoeveel je voor de terug geleverde stroom terugkrijgt, wat natuurlijk wel relevant wordt als de saldering op een gegeven moment niet meer één op één is.

Extra instellingen

Je kunt aangeven of je wilt dat configureren via internet mogelijk is. Als je dat uitzet, kun je van buitenaf wel naar het verbruik kijken, maar krijg je de instellingenknop niet te zien.

Ook kun je een wifi instellen voor als je op de plek waar de meter hangt geen netwerkaansluiting hebt. Omdat de meter vaak in de gangkast zal zitten en daar vaak ook de router staat, is een vaste verbinding vaak betrouwbaarder.

Je kunt ook regelmatig een back-up van de verbruiksdata laten maken via FTP of naar Dropbox. Geëxporteerde bestanden kun je bij een andere P1monitor weer importeren.

P1monitor is al met al een handige manier om inzicht in je energieverbruik te krijgen. Dan kun je zien waar nog wat valt te winnen.

Als je meer wilt dan alleen je energieverbruik monitoren, kun je ook met een Domoticz-kit aan de slag.

(Noud van Kruysbergen, c’t magazine)