Fairphone 3: goede insteek

De kleine Nederlandse fabrikant Fairphone maakt een smartphone die goed te repareren is en Fairtrade-goud bevat.

De Fairphone 3 heeft hardware die een stuk meer up-to-date is dan bij z’n voorganger. Voor 450 euro krijg je bij de Fairphone 3 meer dan een Android-smartphone met 5,7″-scherm en 64 GB geheugen: je krijgt ook het gevoel dat je bedraagt aan een betere wereld.

Behalve Fairtrade-goud worden volgens Fairphone gerecylede kunststof en tin en wolfraam uit conflictvrije mijnen gebruikt. Het bedrijf doet ook meer dan de gebruikelijke beloftes van fabrikanten over werkomstandigheden bij de fabri­cage.

Werknemers van partner Arima krijgen een ­bonus van ander­halve dollar per vervaardigd toestel en gezamen­lijk investeren de bedrijven 100.000 dollar per jaar in het verbeteren van de werkomstandigheden.

Een klant- en milieuvriendelijk aspect is verder dat je hem makkelijk zelf kunt repareren. Verwijder je het deksel, dan zie je zes modules die met relatief grote stekkers en schroeven vastzitten in plaats van gelijmd of vast gesoldeerd.

Het scherm konden we binnen vijf minuten vervangen, de batterij is zonder gereedschap verwisselbaar.

Vervangende modules zijn bovendien vriendelijk geprijsd, met bijvoorbeeld 90 euro voor een nieuw scherm en 30 euro voor een batterij. Bij andere fabrikanten ben je vaak een veelvoud kwijt.

In theorie is de smartphone ook te upgraden, voor de voorganger kwam bijvoorbeeld twee jaar na het verschijnen een verbeterde cameramodule uit. Qua software belooft Fairphone vijf jaar onderhoud, de vier jaar oude voorganger ontvangt nog steeds veiligheidsupdates.

Aan al die goede bedoelingen hangt wel een prijskaartje. Voor circa 200 euro heb je al een smartphone met vergelijkbare hardware en voor 400 euro zijn er veel krachtiger modellen te vinden.

De Snapdragon 632 processor laat nu incidenteel haperingen zien (zoals in de camera-app), zodat het twijfelachtig is of het toestel gedurende de hele support-termijn van vijf jaar soepel blijft werken.

De camera is goed voor gelegenheidskiekjes, als de lichtomstandigheden redelijk zijn. Het IPS-display is scherp genoeg en met maximaal 460 cd/m² in zonlicht met moeite nog af te lezen. Maar de minimale helderheid van 19 cd/m² is ’s nachts te hoog en de helderheidsverdeling van het scherm ongelijkmatig.

De verwisselbare accu voldoet goed. Een accuduur van 16 uur bij surfen en 11 uur bij video’s afspelen is heel fatsoenlijk. Uit milieuoogpunt wordt geen lader bijgeleverd. Opladen met een 15W-lader kost drie uur, in een half uur zit je op 50 procent.

De Fairphone 3 kun je niet beoordelen zoals een gewone smartphone. De wat zwakke processor en doorsnee camera vertellen niet het hele verhaal, maar kunnen de beoogde duurzaamheid wel in de weg zitten.

De Fairphone 3 is gericht op duurzaamheid en wijkt daarin duidelijk af van de massa. Is hij daarmee ook echt veel duurzamer dan andere toestellen? Dat is moeilijk te beantwoorden en hangt onder andere af van hoe lang je ermee doet.

Het is bovendien moeilijk alle subleveranciers en andere partijen te controleren die bij het productieproces van een smartphone betrokken zijn. Wat je wel kunt zeggen is dat Fairphone op verschillende punten klantvriendelijke, sociale en milieuvriendelijke keuzes heeft gemaakt.

Als koper help je om dat te stimuleren en om andere fabrikanten wellicht te inspireren. En als je qua camera en prestaties wat compromissen accepteert en graag zelf je toestel repareert, is de Fairphone 3 niet alleen goed voor je geweten, maar ook voor jou.

(Robin Brand, Christian Wölbert, Marco den Teuling)