Raspberry Pi op afstand bedienen – bediening overnemen met SSH

De Raspberry Pi op afstand bedienen is handig, je kunt hem dan gebruiken zonder monitor, toetsenbord of muis erop aan te sluiten. Bediening van de Pi op afstand kan op verschillende manieren, maar remote bedienen via SSH is het makkelijkste op te zetten. We laten zien hoe.

Als je voor Pi projecten de Raspberry Pi bijvoorbeeld in de meterkast zet of in een robot inbouwt, is het niet handig steeds een monitor en dergelijke aan te sluiten om dingen in te stellen. Gelukkig kun je op afstand toegang krijgen tot de Raspberry Pi door middel van het SSH-protocol.

Via SSH (Secure Shell) kun je de Pi op afstand bedienen door commando’s te typen. De instructies voor Raspberrry Pi projects zijn geregeld in de vorm van commando’s.

Die opdrachten typen gaat op de Pi vaak sneller en makkelijker dan met een muis op de desktop naar het juiste menu­-onderdeel te moeten zoeken.

Pi op afstand bedienen via SSH – wat kun je ermee?

Bij de eerste keer installeren en doorlopen van de basis­instellingen voor de Raspberry Pi krijg je de keuze om SSH in te schakelen. Heb je dat niet gedaan, dan moet je eerst eenmalig op de Pi zelf de instellingen oproepen met sudo raspi-config en SSH activeren (bij menupunt 5).

De SSH-verbindingen zijn versleuteld en er wordt om een wachtwoord gevraagd bij het aanmelden, dus het is een veilige manier om de Pi op afstand te gebruiken.

Eenmaal via SSH verbonden met je Raspberry Pi, kun je alles doen wat er normaal via de commandline gedaan kan worden, zoals nieuwe programma’s installeren, instellingen wijzigen, bestanden bewerken en updates uitvoeren.

Pi bedienen vanaf andere apparaten

Je kunt vis SSH op afstand inloggen op de Raspberry Pi vanaf een ander apparaat:

• Met Windows (10/11), macOS of Linux. Als op de pc van waaruit je via SSH op de Raspberry Pi wilt inloggen Windows 10 of 11, macOS of Linux draait, kun je rechtstreeks vanaf de ­ingebouwde Opdrachtprompt (of Powershell) of terminal SSH gebruiken.
• Met een desktop-client. Download voor jouw systeem een programma dat het SSH-­protocol ondersteunt, zoals het klassieke PuTTY, om daarmee verbinding te maken met de Pi.
• Met een smartphone of tablet. Wanneer je een draagbaar apparaat gebruikt, zoals een Android-telefoon of iPhone, dan kun je een gratis terminal-app installeren. Voorbeelden zijn Terminal Emulator voor Android uit de Google Play Store of Termius uit de App Store van Apple.

In Windows 10 en 11 kun je het ingebouwde SSH via de opdrachtprompt gebruiken.

Verbinding via hetzelfde netwerk

Wanneer je de terminal op je computer hebt geopend of een client hebt geïnstalleerd, is het belangrijk dat je apparaat en de Raspberry Pi op hetzelfde (draadloze) netwerk zijn aangesloten.

Vervolgens heb je het IP-adres van je Raspberry Pi nodig. Er zijn verschillende manieren om dat te vinden:

• De eenvoudigste is om de app Fing op je mobiele telefoon te installeren. Deze is beschikbaar voor zowel Android als iOS.
• Als de Raspberry Pi nog aan een monitor en toetsenbord hangt, kun je ook een terminal op de Raspberry Pi openen en het commando ifconfig uitvoeren. Je zult een grote hoeveelheid tekst zien. In de sectie wlan0 zie je het ip-adres van je Raspberry Pi achter de woorden inet addr: .

Het IP-adres volgt op een thuisnetwerk meestal het formaat 192.168.x.x maar kan bijvoorbeeld ook 10.x.x.x of 172.16.x.x zijn.

Verbinding maken met de Pi op afstand

Open vervolgens de terminal-client op het apparaat waarmee je verbinding wilt maken met de Raspberry Pi en typ dan het volgende commando in:

ssh pi@192.168.x.x

Daarbij moet je 192.168.x.x vervangen door het eigenlijke IP-adres van je Raspberry Pi.

De eerste keer dat je verbinding maakt, zie je een waarschuwing ‘authenticity of the host can’t be established’, met de vraag of je door wilt gaan met verbinden. Dit is omdat je apparaat en de Raspberry Pi onderhandelen over een encryptiesleutel om je verbinding te beveiligen.

Typ yes en druk op Enter om verder te gaan. Daarna zul je dit bericht niet meer zien op dit apparaat.

Inloggen via SSH

Vervolgens kun je inloggen als gebruiker pi en moet je het wachtwoord opgeven. Standaard is dit raspberry. Typ dit in en druk op Enter.

Je ziet niets terwijl je typt, maar wees gerust, de Raspberry Pi neemt de toetsaanslagen wel op.

Als het ingevoerde wachtwoord juist is, zie je nu pi@raspberrypi:~ $ in de terminal. Gefeliciteerd, je bent nu op afstand ingelogd op de Raspberry Pi.

Raspberry Pi op afstand bedienen

Nu je verbinding hebt gemaakt en bent ingelogd, kun je de Pi remote gebruiken.

Het kan geen kwaad om een paar handige terminal-commando’s te leren.

Verder kun je ook aan de slag met allerlei Rasberry Pi projecten. Wil je toch de grafische interface op afstand gebruiken, dan kan dat bijvoorbeeld via VNC.