Mint 20: Linux voor Windows-gebruikers

Mint Linux is een beginnersvriendelijke Linux voor gebruikers die de voorkeur hebben voor een klassieke desktoplay-out. Een nieuwe tool maakt het overzetten van bestanden binnen je lokale netwerk erg eenvoudig.

Eind juni is de nieuwste versie van Linux Mint verschenen met de codenaam Ulyana. De groep ontwikkelaars rond Clement Lefebvre heeft centrale elementen van Ubuntu aangepast aan eigen ideeën, wat zich met name uit in de Cinnamon-desktop, die een klassieke lay-out met startmenu en taakbalk heeft.

De distributie bevat een collectie handige opensource programma’s van LibreOffice tot Thunderbird, en maakt het installeren van commerciële software zoals Skype, Spotify en Google Earth eenvoudiger. De ontwikkelaars garanderen updates tot april 2025.

Door zijn aanpak geniet Linux Mint grote populariteit. De meeste software komt echter niet van Linux Mint, maar rechtstreeks van de Ubuntu-servers, net als de updates. Mint gebruikt altijd de actuele Ubuntu-versie met langdurige ondersteuning (LTS). Zo is Linux Mint 20 gebaseerd op Ubuntu 20.04 LTS.

Er zijn drie versies van Linux Mint met een verschillende grafische gebruikersinterface: Cinnamon, MATE en Xfce. Cinnamon en MATE zijn variaties op Gnome. Xfce is een resourcebesparende desktop. De drie interfaces van Linux Mint zijn zo geconfigureerd dat de verschillen pas duidelijk worden als je er wat dieper induikt. Ze hebben allemaal de klassieke lay-out met een taakbalk onder in het scherm en een startmenu zoals Windows 7.

De bediening van de Cinnamon-desktop is intuïtief en je kunt er direct mee aan de slag. Mint bevat veel programma’s die je nodig hebt voor het dagelijks gebruik thuis of in het onderwijs. Mocht een applicatie ontbreken, dan heb je die in een mum van tijd geïnstalleerd.

Cinnamon wordt vaak aanbevolen voor Linux-beginners – zoals wij ook doen – en biedt veel uitbreidings- en configuratiemogelijkheden. Naar wens kun je widgets toevoegen aan de vrij te configureren besturingspanelen.

De MATE-Desktop heeft een beetje de oude Gnome-2-look, maar volgt in Mint de klassieke Windows-lay-out.

Dergelijke kleine extra programma’s zijn er ook voor de bureaubladachtergrond. Bij de systeeminstellingen kun je talrijke details configureren. Dat biedt veel vrijheid, maar soms zijn de wizards wel wat onoverzichtelijk.

De lichte Xfce-desktop is geschikt voor oudere systemen, maar doet het ook goed op een nieuwer systeem.

De grootste vernieuwing in Cinnamon 4.6 is de verbeterde ondersteuning voor schermen met een hoge resolutie (HiDPI). Via fractioneel schalen kan Cinnamon het formaat van vensters, menu’s en knoppen niet alleen verdubbelen, maar ook tot 125, 150 of 175 procent vergroten. Als je meerdere monitoren met verschillende resoluties gebruikt (zoals een 4K- en een full-hd-scherm) kun je nu verschillende schaalfactoren voor de desktopomgeving definiëren.

De implementatie is wel wat omslachtig en werkte bij ons niet altijd even betrouwbaar. Er zijn twee opties bij de scherminstellingen: ‘Schaal van gebruikersomgeving’ en ‘Fractioneel schalen’. Er is een optie ‘Automatisch’, maar het maakte niet uit welke monitor we op de Intel- of Nvidia-graphics aansloten, Cinnamon koos altijd voor de normale modus (1x). Bovendien kan de schaal alleen voor beide monitoren samen worden ingesteld, en niet afzonderlijk.

Om een goed resultaat te krijgen met een display met meer dan full-hd-resolutie, is de schaal op ‘double (HiDPI)’ ingesteld. Vervolgens laat je Cinnamon door middel van ‘partial scaling’ de gewenste streefwaarde, bijvoorbeeld 150 procent, uitrekenen. Dat werkte ook met verschillende waarden voor de aangesloten schermen.

Maar wanneer het schalen actief was, konden we de schermen deels niet vrij indelen of het onderste deel van de desktop bevond zich buiten het scherm. Met de opensource driver Nouveau voor Nvidia-gpu’s werkte het betrouwbaarder, maar dat had een merkbaar negatief effect op de prestaties en de snelheid. Bovendien resulteert het net als bij Ubuntu en Gnome in problemen, zoals wazige pictogrammen in LibreOffice.

De kleuren van de bedieningselementen en mappen kun je in alle drie Mint-desktops aan je eigen wensen aanpassen.

Het lukte met VLC niet om een videobestand te openen dat we eerder prima konden afspelen. Al met al moet er nog het nodige gebeuren bij de schaalvergroting met factoren.
De andere vernieuwingen in Cinnamon zijn voornamelijk cosmetisch. In de welkomdialoog kun je nu als alternatief een donker ontwerp instellen of de kleuren van de gebruikersinterface wijzigen. De mappen en knoppen verschijnen dan in een blauwe of rode kleur in plaats van groen.

Een van de hoogtepunten van Linux Mint 20 is de Warpinator, een nieuw programma voor het eenvoudig verplaatsen van bestanden tussen computers binnen hetzelfde netwerk zonder tussenkomst van een NAS, Samba of externe cloudservice. Zodra het programma op beide computers wordt opgestart, kun je bestanden of hele mappen zonder verdere configuratie kopiëren. Dat doe je door de doelcomputer uit een lijst te kiezen en de bestanden te selecteren. Aan de andere kant bevestig je de ontvangst en de bestanden worden naar de Warpinator-directory gekopieerd. Die procedure is vergelijkbaar met Bluetooth.

Warpinator kopieert de bestanden bijzonder snel en versleuteld ze daarbij bovendien. Het is jammer dat Warpinator niet wordt aangeboden als flatpak voor andere Linuxdistributies. Onder Ubuntu kun je wel het deb-pakket van de Mint-servers downloaden en handmatig installeren.

Met Warpinator kun je snel en zonder uitgebreide configuratie bestanden in je lokale netwerk verplaatsen.

Terwijl Ubuntu 20.04 steeds meer gebruikmaakt van het eigen pakketformaat Snap, weigeren de Linux-Mint-ontwikkelaars dat over te nemen. Clement Lefebvre noemde het zelfs een ‘Canonical backdoor’, omdat in Ubuntu de Chromium-browser ook als Snap in het systeem terechtkomt, zelfs als je hem met apt installeert.

De grootste kritiek van Lefebvre is dat de Snaptool weliswaar opensource is, maar dat de bijbehorende serverdiensten dat niet zijn. Daardoor kan alleen de Snapcraft Store van Canonical worden gebruikt. Daarom verhindert het Mint-team rigoureus het installeren van het snapd-pakket via APT-pinning.

Als je Snap desondanks wilt gebruiken, moet je het bestand /etc/apt/preferences.d/nosnap.pref met systeembeheerderrechten openen en de entry’s met een hash (#) voor aan de regel deactiveren of het hele bestand verwijderen.

Los van de ontbrekende browser Chromium heeft de blokkade geen nadelige effecten bij Linux Mint. Alleen is het installeren van Chromium zonder Snap wel lastig, omdat het Mint-team op dit moment geen middelen heeft om de opensource versie van Google Chrome zelf aan te bieden. Op navraag zei Lefebvre dat ze een standpunt wilden innemen over Snap, maar dat ze op dit moment niet wilden ingaan op het onderhouden van een Chromium-pakket.

Bovendien is Firefox de standaard browser. Als je desondanks Chromium wilt gebruiken, zijn de stappen beschreven in de Linux Mint User Guide.

Linux Mint gebruikt Flatpak, dat vergelijkbare mogelijkheden biedt als Snap. De populaire semi-standaard Flathub zit al in Mint als pakketbron. Als je bij het applicatiebeheer zoekt naar nieuwe programma’s levert dat hits op uit de klassieke Mint- en Ubuntubronnen, en apps van Flathub.

Het installeren van Linux Mint is net zo eenvoudig als die van Ubuntu, wat geen wonder is omdat beide gebruik maken van de Ubiquity-installer. Na enkele basisvragen over de gewenste taal, je locatie en een aantal gebruikersgegevens is Mint snel geïnstalleerd. Hoe je de instellingen en bestanden overzet als je van Windows overstapt op Linux Mint, hebben we in een eerder item uitgelegd.

De Welkom-wizard maakt de instap in Linux Mint een stuk makkelijker. Je kunt enkele basisinstellingen ermee uitvoeren…

Linux Mint 20 is alleen beschikbaar als 64- bit systeem. Als je niet om 32-bit heen kunt, zul je versie 19.3 moeten gebruiken, die tot april 2023 up-to-date gehouden wordt, of overschakelen naar Linux Mint Debian Edition (LMDE). Meer informatie over het upgraden van een eerdere versie van Mint naar de nieuwe versie 20 lees je in de Linux Mint blog.

…waaronder de nieuwe donkere-modus.

Linux Mint is in alle edities een prettig voorgeconfigureerd Linux-systeem voor gebruikers die een voorkeur hebben voor een klassieke desktoplay-out. Vooral de welkomwizard is handig. Die helpt je niet alleen om de interface aan je wensen aan te passen, maar toont ook belangrijke instellingen zoals systeem-snapshots en het driver- en updatebeheer. De datatransfer-tool Warpinator is bijzonder handig, en zou een welkome toevoeging zijn in andere distributies.

Los van de Warpinator en het fractioneel schalen is er niet veel nieuws, maar wellicht is de (klassieke) desktop uitontwikkeld en concentreert het werk zich met name op het uiterlijk en de stabiliteit.

Keywan Tonekaboni en Daniel Dupré. Dit artikel is origineel verschenen in c’t 10/2020, p.28

Wil je op de hoogte blijven van het laatste IT-nieuws en de nieuwste online-artikelen? Meld je dan hier aan voor onze nieuwsbrief: