Wifi controller voor wifi-netwerken: vier oplossingen getest

Alieke van Sommeren
0

Inhoudsopgave

Soms zijn repeaters of mesh-wifikits niet de juiste oplossing, bijvoorbeeld als je overal snel wifi wilt maar met gescheiden zones voor je familie, gasten en smarthome-gadgets. We bekijken vier wifi controller-oplossingen voor multizone-netwerken en geven tips voor het instellen.

Als je meerdere draadloze netwerken voor verschillende toepassingen wilt regelen, is een eenvoudige repeater of een mesh-wifi-kit niet voldoende. Die kunnen maar één netwerk doorsturen, vaak nog wel een tweede, maar nooit een derde of zelfs een vierde. De manier om een multi-zone wifinetwerk in je hele huis te regelen verloopt dus via een infrastructuur met accesspoints die overweg kunnen met multi-SSID-technologie en VLAN-tagging. Dan kun je de via de cloud aangestuurde kleine stofzuigrobot, die gevoelig is voor hacks via internet, op een ander wifinetwerk aansluiten dan je slimme deurslot of slimme deurbel.

wifi controller systeem software test review Ubiquity Mikrotik Grandstream TP-Link

Illustratie: Thorsten Hübner

Dergelijke wifinetwerken, zelfs kleine set-ups, moeten bij voorkeur centraal opgezet worden, in plaats door elk accesspoint afzonderlijk te configureren. Veel fabrikanten van accesspoints bieden daar ­wifi controllers voor om de vorm van een los apparaat (appliance) of als serversoftware, virtuele machine of als clouddienst. We vergelijken hier de aansturingsopties van vier leveranciers van populaire accesspoints, te weten Grandstream, Mikrotik, TP-Link en Ubiquiti.

Wifi controller voordelen

Met zo’n centrale bediening kunnen zelfs kleine bedrijven de authenticatie via individuele wachtwoorden of certificaten inrichten met WPA2-Enterprise (ook bekend als WPA2-radius of -EAP). Dan hoeven de wifi-instellingen niet overal te worden gewijzigd wanneer bijvoorbeeld een mede­werker vertrekt. Er kan ook een hotspot met eenmalig te gebruiken vouchers worden opgezet, om bijvoorbeeld hotelgasten via een portal toegang tot internet te geven gedurende de periode dat zij in het hotel verblijven.

Als je extra accesspoints moet installeren om meer oppervlakte af te dekken of betere dekking te krijgen, is dat met een controller heel eenvoudig te regelen. Vaak is het voldoende om alleen het nieuwe ­accesspoint aan te sluiten, en soms moet je nog ergens op een knop duwen.

Om zo’n eenvoudige provisioning te laten werken, moet het nieuwe accesspoint natuurlijk van dezelfde fabrikant komen als de wifi controller. De controller bewaakt ook je netwerk. Het is eenvoudig te zien hoeveel clients er zijn verdeeld over welke access­points en de wifibanden (2,4 en 5 GHz), welk dataverkeer ze genereren en waar je eventueel last zou kunnen krijgen van een bottle­neck.

Wifinetwerk-test

We hebben voor elke fabrikant ten minste twee accesspoints met de bijbehorende controller in de praktijk getest en daarvoor een apart testnetwerk opgezet (zie het schema hieronder). Als speciale eigenschap moet een SSID met een dynamische VLAN-toewijzing draaien. De radius-server vertelt het accesspoint bij het inloggen van een client tot welke netwerkzone de client behoort. Op die manier kunnen alle clients makkelijk verbinding maken met hetzelfde wifinetwerk en worden ze via het accesspoint vervolgens gescheiden in verschillende netwerken.

test wifinetwerk VLAN accesspoint controller wifi-controller

Als test gebruikten we een netwerk met meerdere VLAN’s. Daarbij is de aansturing van de accesspoints gescheiden van de gebruikersdata.

Die iets complexere configuratie compenseert zijn complexiteit met een duidelijkere netwerkstructuur. Bovendien zorgt het voor iets meer radiocelcapaciteit, omdat de accesspoints minder beacons moeten sturen die met de traagste zendsnelheid worden uitgezonden en dus de zendtijd opeten.

Een aparte SSID is alleen nog nodig voor gasten die zonder versleuteling toegang hebben tot het internet via een voucher-­portaal. Ubiquiti was de enige die op het moment van testen een iOS-app aanbood waarmee eenvoudig vouchers kunnen worden aangemaakt. Bij de andere accesspoints doet de beheerder dat via een meer of minder fraai vormgegeven browserportal.

Voor de individuele authenticatie hebben we Freeradius onder Linux gebruikt als Radius-server. Tips voor het installeren staan verderop onder het kopje ‘Radius-tour’. Hoewel Mikrotik een Radius-server aanbiedt via een na te installeren package-user-manager, snapte die het Radius-attribuut niet dat nodig is voor dynamische VLAN-toewijzing.

Multicast-problemen

Bij de dynamische VLAN-toewijzing komt een erfenis uit het verleden naar voren die wat uitleg nodig heeft. Toen de wifi-­standaard IEEE 802.11 werd gecreëerd, bestond het IPv6-protocol, dat vandaag de dag steeds meer in gebruik wordt ­genomen, nog niet. Unicasts (één zender, één ontvanger) en broadcasts (één ­zender, iedereen ontvangt) kan een accesspoint rechtstreeks omzetten van de netwerk­kabel naar de ether.

In het eerste geval wordt de sessie­sleutel gebruikt die bij het inloggen individueel in paren wordt aangemaakt, in het tweede geval de groepssleutel voor alle clients in een SSID.

Maar multicasts (een enkele zender, een gedefinieerde groep ontvangers), die bijvoorbeeld nodig zijn voor de adres­vorming en het leren van routes bij IPv6, vallen bij een dynamische VLAN-toewijzing buiten de boot. Het accesspoint mag de groepssleutel niet gebruiken, want dan zouden multicasts ook bij ontvangers aankomen die niet tot de multicast-groep behoren.

Als het accesspoint toch multicasts op radioniveau uitzendt, zullen de wificlients zich in meerdere IPv6-netwerken tegelijk bevinden en is er vervolgens geen netwerkscheiding meer.

Het zou mogelijk moeten zijn om een multicast-pakket meerdere malen los te versturen met behulp van individuele sleutels, maar dat zou dan veel te veel zendtijd kosten bij grote groepen en de doorvoercapaciteit in de radiocel ook behoorlijk verminderen.

Een workaround is dat een accesspoint voor de verschillende VLAN’s in een SSID de groepssleutel dynamisch wisselt, zodat de stations die bij een VLAN horen hun multicasts binnenkrijgen. Alleen Mikrotik en Ubiquiti bieden dat. Bij de TP-Link heb je geen ‘last’ van dit probleem omdat er geen dynamische VLAN-toewijzing is.

De net hiervoor beschreven multi­cast-naar-unicastscheiding (MC2UC) wordt elders gebruikt, namelijk wanneer het access­point een multicast-stream voor live-IPTV moet doorsturen. Alleen dan komen individuele MC-IPTV-streams op zo’n manier bij de wificlients terecht dat er een blokvrij beeld ontstaat.

Wifi controller back-up

Aangezien niets werkt zonder de centrale wifibesturing, moet die continu beschikbaar zijn. Als die als appliance, als software op een server of in een virtuele machine draait (zie de tabel onderaan de testresultaten), kun je een tweede exemplaar als hot-stand-by in je netwerk opnemen. Als je externe diensten vertrouwt, komt het cloudaanbod van sommige fabrikanten als optie in beeld. Dat bespaart op extra hardware of het onderhouden van serverfuncties.

Bij Grandstream draait de controllerfunctie voor kleine netwerken direct op een accesspoint. Daar kan een tweede access­point worden geconfigureerd als een stand-by controller die het auto­matisch overneemt als de eerste uitvalt.

Mikrotik maakt het bijna net zo makkelijk om te wisselen als Grandstream: elk apparaat dat het eigen RouterOS draait kan de controllerfunctie, die hier CAPsMAN wordt genoemd, overnemen. Die functie kan ook op meerdere appa­raten tegelijk draaien, waardoor er een hot-stand-by ontstaat.

De scriptfunctie van RouterOS helpt om de configuratie van het actieve apparaat synchroon te laten lopen met het apparaat in de stand-by­stand, maar je moet zelf het juiste script schrijven.

Bij TP-Link en Ubiquiti blijven de accesspoints (eenmaal ingesteld), zonder controller draaien, maar sommige opties zoals het gastenportaal met vouchers werken dan niet. De beheerder moet daarom de netwerkfunctie in de gaten houden en de controller opnieuw opstarten of een vervanging regelen, bijvoorbeeld in de vorm van een virtuele machine. Daarvoor moet hij natuurlijk regelmatig een back-up van de configuratie maken.

Testnetwerkdetails

Alle accesspoints en de controller zijn aangesloten via verschillende VLAN-switches. Voor het beheer van de infrastructuur wordt een untagged VLAN gebruikt. Twee andere VLAN’s transporteren het verkeer van de wifi-clients. Eentje daarvan gaat rechtstreeks naar de router met toegang tot internet, de andere zit gestapeld via een tweede router.

Beide apparaten draaiden in dual-­stack met IPv4 en IPv6, dat laatste met verschillende prefixes, zodat beide logische netwerken een echte IPv6-internettoegang hadden. Zo kon worden gecontroleerd of de wifisystemen IPv6 correct gebruikten met dynamische VLAN-toewijzing.

De accesspoints werden in een woning met meerdere verdiepingen zo over de verschillende woonlagen verdeeld dat er op elke verdieping minstens één access­point niet toegankelijk was. Dat dwong de clients om te roamen tussen de frequentie­banden en de accesspoints bij het beklimmen van de trap. We hebben getest hoe goed dat werkte met een IPTV-stream. Korte onderbrekingen waren toegestaan, maar de stream moest altijd vanzelf weer op gang komen.

Bij de wificontrollers hebben we ook gekeken naar de meer geavanceerde functies zoals een overzichtelijk dashboard, watchdogs en functies voor het filteren van het dataverkeer. We hebben de details over de afzonderlijke systemen in de ­kaders hieronder samengevat, de ondersteunde functies zie je in de tabel erna.

Testresultaten

Grandstream GWN

Grandstream GWN

De Grandstream-accesspoints (zoals de GWN7600LR ) worden standaard geleverd met een wifi controller in de firmware. Een appliance of virtuele machine op een server is niet nodig. Hoewel ze makkelijk in te stellen waren dankzij het overzichtelijke dashboard, duurde kleine wijzigingen doorvoeren soms nogal lang omdat het systeem na elke ingreep veel diensten opnieuw opstart.

Toen we de wizard gebruikten voor een eenvoudige installatie, was het niet meer mogelijk om in te loggen en was een ­reset naar de fabrieksinstellingen noodzakelijk. De configu­ratie leek ook op andere plaatsen wat gek. Als je nieuwe SSID’s in de controller aanmaakt, moeten ze eerst naar elk accesspoint worden gepusht zodat ze actief worden binnen het totale wifinetwerk. Bij ‘System Settings / Maintenance / Upgrade’ moet je firmware.grandstream.com als Firmware Server invoeren om het automatisch downloaden van de firmware te laten werken.

Buiten dat alles zijn er veel configuratiemogelijkheden. Zo kan het verkeer tussen wificlients fijnmazig worden geregeld: alle clients kunnen met elkaar communiceren. Je kunt ook verkeer binnen één SSID blokkeren of van alle clients van alle SSID’s en privénetwerken. Er kan een gateway worden ingevoerd, zodat die bijvoorbeeld toegankelijk blijft als portal voor de wificlients. De controller werkt autonoom zonder een verbinding met internet. Die is wel mogelijk voor beheer op afstand met behulp van de Grandstreams clouddienst. De GWN-accesspoints kunnen ook met elkaar synchroniseren, zodat één van hen op stand-by kan staan voor het geval dat er een storing is in de hoofdcontroller.

De dynamische VLAN-toewijzing in een SSID via Radius werkte alleen zonder workaround met een bèta-­firmware die tijdens de test werd binnengehaald. IPv6 mislukte echter in dergelijke verdeelde radiocellen. De roaming tussen de radio­banden en tussen de accesspoints werkte, maar was niet erg betrouwbaar. Een IPTV-stream ging regelmatig onderuit en moest opnieuw worden opgezet, soms was dat zelfs nodig voor de wifiverbinding zelf.

Meer over deze wifi controller

Doorlezen is gratis, maar eerst even dit:

Dit artikel is met grote zorg samengesteld door de redactie van c’t magazine – het meest toonaangevende computertijdschrift van Nederland en België. Met zeer uitgebreide tests en praktische workshops biedt c’t de diepgang die je nergens online vindt.

Bekijk de abonnementen   Lees eerst verder

Mikrotik RouterOS

Mikrotik RouterOS

De wifi controller CAPsMAN van Mikrotik is als functie opgenomen in alle apparaten die met het eigen besturingssysteem RouterOS werken. Voor complexe scenario’s zoals ons testnetwerk kun je niet om de browserinterface heen met zijn ontel­bare menu-­items. Systeembeheerders vinden dat natuurlijk heel leuk en worden beloond met een schat aan mogelijk­heden nadat ze er vertrouwd mee zijn geraakt.

Als CAPsMAN is ingesteld, druk je bij het inschakelen lang op de resetknop op een accesspoint (zoals de cAP ac ), zodat dat in de CAP-­modus gaat en de configuratie van de controller krijgt. CAPsMAN regelt centraal alleen de instellingen van het wifinetwerk. Andere functies, zoals de configuratie van extra poorten en statische of dynamische IP-adressen, moeten direct op de accesspoints worden ingesteld. Er zit geen dashboard in de wifi controller, maar er kunnen wel statistieken worden aangemaakt en vastgelegd, zij het beperkt.

Mikrotiks Radius-implementatie is uitgebreid, veel opties kunnen gebruikers- en apparaatspecifiek ingesteld worden. Het bedrijf heeft echter een eigenaardigheid bij dynamische VLAN-toewijzing via Radius in een SSID met het eigen Radius-­attribuut ‘Microtik-Wireless-VLANID’. We hebben beschreven hoe je daarmee moet omgaan onder het kopje ‘Radius-tour’.

Roaming werkte goed met Mikrotik-accesspoints, bij het wisselen van banden of accesspoints liep een IPTV-stream na een korte pauze automatisch door. Er is een mooie app, maar je kunt daar geen vouchers mee maken. Een bijzonder kenmerk van de Mikrotik-accesspoints is de Forwarding Mode die per SSID kan worden geselecteerd: met de instelling Local stuurt het accesspoint het VLAN-verkeer zoals gebruikelijk door naar het LAN; met Manager gaat het echter via een tunnel naar de wifi ­controller. De controller kan het verkeer dan centraal filteren en doorsturen via een firewall, maar moet daar wel voldoende rekenkracht voor hebben. In dat geval moet CAPsMAN op een grotere Mikrotik-router draaien, zoals de RB4011 en CCR1009.

Meer over deze wifi controller

TP-Link Omada

TP-Link Omada

TP-Link biedt zijn Omada wifi controller aan als appliance en als app. We installeerden de software in de vorm van een ­Debian-pakket (.deb) onder Ubuntu, wat op zich eenvoudig te doen was omdat er daarbij geen afhankelijkheden zijn van andere pakketten.

De interface is duidelijk en toont de essentiële statistieken in dashboards. Die worden op zich eenvoudig gehouden, de hoeveelheid informatie is voldoende voor een overzicht van de wifi­status. TP-Link biedt ook een mooi vormgegeven Android-app, maar die kan geen vouchers aanmaken voor een gastenportal.

Omada draait ook op eigen houtje zonder internet­toegang, als je geen beheer op afstand of automatische firmware-­updates nodig hebt. Net als bij andere oplossingen moet je enkele aanpassingen rechtstreeks op de accesspoints uitvoeren, bijvoorbeeld de parameters voor oudere wificlients (IEEE 802.11b/g/n).

De opslag van een servercertificaat in de wifi controller bleek een beetje een gedoe te zijn aangezien de software op Java gebaseerd is. Je moet de certificaten installeren met de keytool-tool op de commandline van Ubuntu.

Als enige in deze test bood Omada geen mogelijkheid voor dynamische VLAN-toewijzingen in een SSID. IPv6-problemen komen dan ook niet voor.

Om de dekking in een gebouw te controleren, biedt de controller een gebruiksvriendelijke kaartfunctie: als je een plattegrond laadt en de accesspoints erin plaatst, krijgt je een duidelijke weergave van de wifidekking. Natuurlijk is dat slechts een eenvoudige schatting, omdat de tool de dempings- en reflectie-­eigenschappen van de bouwmaterialen niet kent. De kaart vergemakkelijkt wel de onderhoudswerkzaamheden, want de locatie van een probleem is snel te vinden.

Roaming tussen de frequentiebanden en accesspoints werkte goed, ook al duurde het hervatten van een IPTV-stream iets langer dan bij Mikrotik en Ubiquiti.

Meer over deze wifi controller

Ubiquiti Unifi

Ubiquiti Unifi

Als wifi controller voor Unifi hebben we gebruik gemaakt van het Debian-pakket van Ubiquiti. Het installeren onder Debian 10 bleek complex en foutgevoelig te zijn vanwege de afhankelijkheden. We moesten talloze, soms zelfs oude pakketten van verschillende bronnen binnenhalen. Onder Ubuntu 18.04 was het installeren veel eenvoudiger geregeld.

De interface van de Unifi-controller is mooi vormgegeven, maar op sommige plaatsen verwarrend. Zo is er een klassieke en een bètaweergave. De samenhang is onduidelijk, zodat je tijdens het configureren vaak heen en weer moet springen. Sommige instellingen worden getoond, maar werken alleen als je extra Ubiquiti-componenten koopt. Bij Unifi was het installeren van een servercertificaat net zo complex als bij Omada: je moet certificaten in de Java-software stoppen via keytool op de commandline onder Ubuntu. Op het moment van testen was er alleen documentatie beschikbaar voor oudere controller­software, zodat sommige instellingen niet makkelijk toegankelijk waren.

Tijdens de tests was er een discussie op de Unifi-fora of Ubiquiti met nieuwe firmware het automatisch versturen van telemetriegegevens mogelijk maakte. Bij de controllerversie 5.12.35 kon de telemetrie via een optie worden geactiveerd en was die standaard uitgeschakeld. Afgezien daarvan leken de apparaten flink te communiceren, waardoor er veel verbindingen met inter­net tot stand kwamen zonder dat daar een duidelijke reden voor was. Dat kan worden voorkomen door een firewall­regel zonder dat dit voor bijwerkingen zorgt. Ons netwerk bleef netjes werken, alleen de automatische firmware-updates waren niet meer beschikbaar.

Het dashboard is mooi om te zien, maar de statusdisplays waren niet altijd even duidelijk. Ondanks slechts één client en meerdere accesspoints was de totaalstatus niet altijd 100%, maar wat er precies ontbrak was niet duidelijk. De roaming tussen de wifibanden en de accesspoints werkte goed, een onderbroken IPTV-stream werd snel weer opgestart.

Meer over deze wifi controller

In onderstaande tabel vind je meer informatie over de eigenschappen van de geteste wifi controllers. Klik op de tabel voor een vergroting (in pdf-formaat).

download eigenschappen wifi controllers tabel

Radius-tour

Als je elke gebruiker een eigen wachtwoord of een certificaat voor toegang wilt ­geven, wordt de authenticatie in wifinetwerken gedaan door IEEE 802.1x/radius. Dat vind je op accesspoints ook wel terug als WPA2-Enterprise en op moderne access­points als WPA3-Enterprise. Voor de test hebben we gebruik gemaakt van de authenticatieserver Freeradius onder Ubuntu 18.04.

Na het installeren maak je als root via make een voorbeeld CA (Certificate Authority) en clientcertificaat aan in de submap /etc/freeradius/3.0/certs. Voor een test kun je de zo aangemaakte bestanden ca.pem (CA rootcertificaat) en client.p12 naar de client kopiëren en die daar tijdens de wificonfiguratie opgeven.

Radius-clients worden geconfigureerd in clients.conf. Dat zijn de apparaten die de aanmeldingsverzoeken van de wifi­clients accepteren, oftewel de controllers en de accesspoints in het voorbeeldnetwerk. Die en de Radius-server hebben een gemeenschappelijk wachtwoord nodig, een ‘secret’, dat je random aanmaakt en overal invoert. Dat kan de uitvoer zijn van openssl rand -base64 20.

In het bestand dictionary sla je fabrikantspecifieke attributen op, die bijvoorbeeld nodig zijn voor de VLAN-toewijzing bij Mikrotik-accesspoints. users bevat de toegangsgegevens van de wifigebruikers, bijvoorbeeld

[email protected] Auth-Type == Accept
alice Cleartext-Password := “PaSs234#”
Tunnel-Type = 13,
Tunnel-Medium-Type = 6,
Tunnel-Private-Group-ID = 150,
Mikrotik-Wireless-VLANID = 150
bob Cleartext-Password := “PaSs678#”
Tunnel-Type = 13,
Tunnel-Medium-Type = 6,
Tunnel-Private-Group-ID = 500,
Mikrotik-Wireless-VLANID = 500

De eerste regel test of er een clientcertificaat is. De secties voor alice en bob definiëren twee gebruikers met hun eigen wachtwoorden en attributen. Je definieert de VLAN-groepstoewijzingen en andere parameters in het bestand  sites-­enabled/default. In dat bestand is de sectie post-auth ­{ … } aan te passen voor de controle van het certificaat, zoals te lezen is in het kader hieronder.


Certificaatcontrole bij Radius

post-auth {

update reply {
Reply-Message += “%{TLS-Cert-Serial}”

Reply-Message += “%{TLS-Client-Cert-Common-Name}”
Reply-Message += “%{TLS-Client-Cert-Subject-Alt-Name-Email}”
}
if (TLS-Client-Cert-Common-Name == “[email protected]”) {
update reply {
&Tunnel-Type = 13,
&Tunnel-Medium-Type = 6,
&Tunnel-Private-Group-Id = 150
&Mikrotik-Wireless-VLANID = 150
}
}

}

De entry met TLS-Client-Cert-Common-Name == “user…” verifieert bij Radius het bij de gebruiker behorende clientcertificaat en wijst attributen toe, zoals in het voorbeeld VLAN 150.


Conclusie

Grandstream- en Mikrotik-systemen zijn vooral interessant voor kleine netwerken: ze vereisen geen extra hardware, omdat de controllerfunctie direct op een access­point kan draaien. Mikrotiks RouterOS is echter niet geschikt voor newbies.

Als je je wifinetwerk autonoom wilt bedienen bij de andere fabrikanten, moet je overschakelen op een hardwarekastje of controllersoftware installeren op een ­server in je netwerk.

Dat multicast-dataverkeer voor de vier fabrikanten geen vreemd concept is, wordt bewezen door de multicast-naar-unicast-­conversie voor live IPTV-streams die overal werkt. Het was des te verrassender dat IPv6 niet goed werkte met een dynamische VLAN-toewijziging in het Grandstream-systeem.

Bij TP-Link bestaan er helemaal geen dynamische VLAN’s. Als je die functie dan wilt gebruiken, is het te hopen dat de ­fabrikant overspoeld wordt met verzoekjes om die functie te implementeren en dan alsnog besluit die toe te voegen via een update.

(Sebastian Piecha en Alieke van Sommeren, c’t magazine)

 


Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief:

Ontvang elke week het laatste IT-nieuws, de handigste tips en speciale aanbiedingen.

 

Lees uitgebreide achtergrondinfo en reviews op je gemak in c't 05/2024

Meer over

NetwerkenWifi

Deel dit artikel

Alieke van Sommeren
Alieke van SommerenTypen geleerd op een 8086 met DOS 5.0 en al vroeg zelf aan het pc-(ver)bouwen geslagen. Speelt graag pc-games, houdt van gadgets en klikt ook wat rond op een MacBook.

Lees ook

Je Raspberry Pi op afstand bedienen? Zo krijg je het voor elkaar met SSH!

De Raspberry Pi op afstand bedienen is handig en kan op verschillende manieren. Via SSH is het makkelijkste op te zetten, we laten zien hoe.

TeamViewer op Ubuntu installeren & gebruiken: zo werkt het

In dit artikel tonen we hoe je op afstand je Linux-computer met Ubuntu kunt beheren door TeamViewer te gebruiken. Voor degenen die niet bekend zijn me...

0 Praat mee
avatar
  Abonneer  
Laat het mij weten wanneer er