Sneller wifi en meer bereik met mesh-systemen

Met een mesh-systeem moet je in alle hoeken van het huis de snelle internetaansluiting maximaal kunnen benutten. Behalve sneller wifi biedt het meer voordelen. We leggen uit wat er achter de mesh-hype zit, wat het in de praktijk oplevert en hoe je de snelheid optimaliseert.

De mesh-trein begon in het najaar van 2016 te rollen. Google en Netgear kwamen bijna tegelijkertijd met hun mesh-systemen Google Wifi en Netgear Orbi. Een kwartaal later op de CES in januari van 2017 doken er nog een half dozijn fabrikanten op. Ondertussen heeft nagenoeg elke routerfabrikant een mesh-systeem. Klaarblijkelijk valt hier wat te verdienen. Maar wat levert het consumenten op?

Een aannemelijke bestaansreden zijn de steeds sneller wordende internetaansluitingen. De snelheid waar je voor betaalt moet natuurlijk ook bij de draadloze apparaten aankomen. Na de invoering van de glasvezeldienst Google Fiber kon Google informatieve data verzamelen over het dagelijks gebruik van wifi. De statistieken zijn wel niet helemaal toepasbaar bij ons – in Amerika wordt een andere bouwstijl gehanteerd met minder steen en beton dan hier – maar de essentiële conclusies gelden hier net zo goed.

Volgens de data lukt het afzonderlijke gebruikers met een moderne wificlient (notebook, tablet, smartphone) vrij goed om een snelle aansluiting ook op een wat grotere afstand van de router te benutten. Maar als wificlients die nog verder weg of ouder zijn dezelfde verbinding gebruiken, zakt de snelheid voor alle apparaten. Het langzaamste apparaat domineert namelijk de beschikbare airtime op het gemeenschappelijk gebruikte radiokanaal. Dat remt de modernere apparaten af.

Ook Google kan niet om de fysica heen: de netto datasnelheid van een directe wifiverbinding wordt in principe minder als de afstand tussen de apparaten en daarmee de demping van de signaalroute toeneemt.

Omdat een client dan niet dichter bij een wifirouter kan komen, moet het wifi naar de client komen. Bij bedrijven wordt dat gedaan met accesspoints die met een netwerkkabel met de router of wificontroller verbonden zijn. Thuis heb je echter vaak geen kabelinfrastructuur. Dan zijn wifi-repeaters vaak de juiste oplossing, maar niet de enige.

De kern van Google Wifi, Orbi en de andere systemen is een gewone combinatie van router en repeaters. Nieuw daaraan is de uniforme interface (app of webinterface) voor de bediening. De systemen hebben ook een paar functies die het wifi soepeler moeten laten werken. Je krijgt dan een soort vereenvoudigde wificontroller in huis.

Een andere conclusie uit de statistieken van Google: grofweg berekend kan een repeater het bereik slechts zo’n 50 procent verhogen als het complete wifi nog bruikbaar moet werken. Als je een grote oppervlakte of een huis met veel hoeken van sneller wifi moet voorzien, ‘stroomt’ het wifiverkeer over veel nodes die de data naar elkaar doorsturen – dat is wat de fabrikanten mesh noemen.

Mesh is daarbij echter meer een marketing- dan een vakbegrip. We hebben het liever over een wifisysteem. Bijna niemand zal een echte mesh, waarbij er altijd minstens twee routes tussen twee nodes zijn, in huis toepassen. Daar zouden meer repeaters voor nodig zijn dan je voor een afdoende dekking in een groot huis nodig hebt. Dan blijft de internetverbinding wel intact als een van de nodes mocht uitvallen, maar dat zorgt wel voor meerkosten bij de aanschaf – en bij het energieverbruik.

Een wifisysteem kan ook helpen bij het irritante roaming: veel wificlients geven hun verbinding met een accesspoint of repeater niet graag op, ook al is er een ander en beter signaal in de buurt. Aan de andere kant moet je ook weer niet te negatief zijn over dergelijke clients, omdat er anders uitval bij streaming of bij het bellen via Skype, WhatsApp of andere tools kan optreden. Bij een vergelijkende test van wifi-systemen blijkt welke opties ze bieden. In c’t magazine 1-2/2018 leggen we uit waarom naadloze roaming een moeilijk punt is.

De haalbare wifisnelheid hangt rechtstreeks af van het aantal antennes: hoe meer MIMO-streams er tussen twee stations – router/client, router/repeater, repeater/ client – zijn, des te meer data daar gelijktijdig tussen verstuurd kan worden. Het station met het minste aantal antennes bepaalt daarbij het maximum. Met twee antennes kun je bij een modern wifi volgens de IEEE-standaard 802.11ac op de 5GHz-band een bruto snelheid van 867 Mbit/s halen. Op de 2,4GHz-band met 802.11n is dat afhankelijk van de bruikbare kanaalbreedte 144 of 300 Mbit/s. Heeft een apparaat meer antennes, dan kan het met het overschot in elk geval voor een wat stabielere draadloze verbinding zorgen.

Om sneller wifi te krijgen, moet je dus het aantal antennes verhogen – het liefst aan beide kanten. Koop geen verouderd apparaat met een kleine kanaalbreedte en een lage snelheid, maar investeer een paar euro voor een moderner wifi. Gebruik daar waar mogelijk clients die over dualband beschikken en dus op de 2,4- en 5GHz-band kunnen zenden. Dat geldt ook voor repeaters: singleband-repeaters die alleen op 2,4 GHz werken liggen niet voor niets in de uitverkoopbakken.

Repeater-nodes zijn er in vele vormen. De compacte apparaten van bijvoorbeeld Asus, Google en TP-Link vallen in een normaal woonhuis niet zo op. Netgears Orbi is in verhouding dan wat meer aanwezig, maar is door de aparte voeding beter te plaatsen voor een optimale draadloze verbinding. De andere moeten rechtstreeks in het stopcontact, zodat de optimale positie alleen met een verlengsnoer te halen is.

Als repeaters de data op dezelfde draadloze band door moeten sturen, betaal je voor het grotere bereik met minder beschikbare verzendtijd voor data. Dualband-repeaters, die bij het doorsturen kunnen wisselen van band (crossband-repeating), vermijden die bottleneck.

Alle wifisystemen die we tot nu toe gezien hebben, werken parallel op beide draadloze banden. Toch valt daar nog het een en ander te optimaliseren: veel systemen – Asus Lyra, Linksys Velop, Netgear Orbi – hebben een derde wifimodule voor een gereserveerde doorstuurroute op een apart draadloos kanaal (backbone). Bij Netgear kun je bovendien kiezen tussen verschillende snelle backbones: de dure RBK50-kit komt tot maximaal 1733 Mbit/s bruto, de wat goedkopere varianten RBK40 en RBK30 halen altijd nog 867 Mbit/s. Het is natuurlijk nog beter als voor dat kanaal een ander medium gebruikt zou kunnen worden. In deze test kun je lezen welke kits dat kunnen.

Ook bij wifisystemen blijft het een kunst de elementen op de juiste plek te zetten. Je komt niet om uitproberen heen voor sneller wifi of meer bereik. Vaak helpt het al een apparaat een klein beetje te draaien of iets te verschuiven om een draadloze verbinding te verbeteren. Bij de test lukte het met wat experimenteren om de snelheid over 20 meter door muren heen hier en daar zelfs te verdubbelen. De apps of de webinterfaces kunnen je daarbij helpen.

(Ernst Ahlers, c’t magazine)