Access point voor Wi-Fi 6 – drie zakelijke modellen getest

Met Wi-Fi 6 moet wifi sneller gaan en het wifi-netwerk een groter bereik hebben. We hebben bij drie modellen access point voor zakelijk gebruik bekeken wat Wi-Fi 6 op dit moment te bieden heeft. Het is inderdaad sneller, maar niet altijd. En sommige handige functies voor bedrijfsomgevingen ontbreken nog.

Net als voor een thuisnetwerk zijn er al geruime tijd Wi-Fi 6-accesspoints voor bedrijfsomge­vingen verkrijgbaar. In het najaar van 2019 konden we daar nog geen echt grote serieuze voordelen bij vinden ten opzichte van de vorige generatie apparaten met Wi-Fi 5. Inmiddels zijn er nieuwe modellen verschenen, waarvan we er drie nader hebben bekeken: de EnGenius ECW230, de Lancom Systems LX-6402 en de Zyxel WAX650S.

Ze beschikken allemaal over functies die voor bedrijfsomgevingen belangrijk zijn, zoals VLAN’s voor meerdere logisch gescheiden netwerken die ook in meerdere logische stations (multi-SSID) verdeeld worden, of het individueel authenticeren van wifigebruikers. Je bedient ze via een clouddienst of via een lokale wifi-controller. Op moment van testen was dat laatste bij Lancom nog in voorbereiding, maar inmiddels heeft de fabrikant een nieuwe firmware uitgebracht waarmee het wel kan. Helaas verscheen die te laat voor deze test.

De geteste accesspoints beschikken over de verbeterde wifiversleuteling WPA3, zowel in gemengde modus (WPA2+WPA3) als ‘puur’, beide met een vast wachtwoord (PSK of SAE) of individuele toegangsgegevens (authenticatie via IEEE 802.1x/radius). Alle apparaten bieden ook de verbeterde versleutelingsmethode Enhanced Open voor hotspots, voorheen bekend als Opportunistic Wireless Encryption (OWE). Android 10 zou die technologie al ondersteunen. Andere besturingssystemen zoals Windows 10, iOS/mac­OS en Linux doen dat nog niet.

De roamingfuncties IEEE 802.11k (Radio Resource Measurement) en 11v (BSS Transition) helpen wificlients bij grotere netwerken om het optimale access point te vinden. We hebben niet meer gekeken of een apparaat IEEE 802.11r (Fast BSS Transition) onder­steunt voor het snel wisselen tussen accesspoints, omdat dat alleen van belang is bij WPA2-versleuteling en met WPA3 niet meer relevant zal zijn.

De drie accesspoints zenden allemaal met 4 MIMO-­streams op beide wifibanden uit volgens de IEEE 802.11ax-standaard – die nog steeds niet geratificeerd is. Daarmee halen ze bij de gebruikelijke maximale kanaal­breedtes (40 en 80 MHz) een bruto data­snelheid van respectievelijk 1150 en 2400 Mbit/s. Bij de LX-6402 is het mogelijk om 160 MHz in het 5GHz-bereik te gebruiken, maar dat heeft om twee redenen weinig zin. Ten eerste werkt het access point dan alleen met twee MIMO-streams, waardoor het wifi net zo snel is als voorheen. Daar zouden bovendien alleen met 160 MHz compatibele 2-stream-clients zoals de AX200-­wifimodule van Intel van profiteren. Ten tweede is het gebruik van 160MHz-kanalen contraproductief omdat ze de drukte op de 5GHz-band verhogen.

Het gebruik van 160MHz-kanalen zal pas interessant worden op het moment dat de CEPT, het regelgevende orgaan van de EU, de uitbreiding van de band boven 6 GHz goedkeurt. Volgens een goed geïnformeerde bron zou dat begin 2021 al kunnen gebeuren. Maar dan zal er ook nieuwe hardware nodig zijn, aangezien de apparaten die nu beschikbaar zijn Wi-Fi 6E nog niet kunnen gebruiken. Wifichip­fabrikant Qualcomm heeft een nieuwe serie apparaten aangekondigd die de uitgebreide frequenties ondersteunen.

Clients moeten ook beschikken over geschikte hardware.

OFDMA, de nieuwe zendtechnologie voor Wi-Fi 6, is in IEEE 802.11ax gedefinieerd als een vereist onderdeel. Dat moet met name een voordeel opleveren bij zwaar belaste zendstations. Dat hebben we in deze test niet opgenomen door het geringe voordeel en de complexiteit van de benodigde testopstelling. De website smallnetbuilder.com kon alleen in individuele gevallen een kortere latentie of een hogere datatransmissie aantonen.

Andere kenmerken

Een speciale eigenschap van Wi-Fi 6 die de spectrumefficiëntie verbetert, is de mogelijkheid om meerdere SSID’s – logische stations voor medewerkers, klanten, IoT – te combineren tot een beacon. Dat ­betekent dat het access point niet langer voor elk logisch netwerk een apart tijdrovend signaal hoeft uit te zenden, maar slechts één voor alle (MBSSID-beacon). Dat konden we bij de test echter nergens vaststellen.

In een eerder artikel in c’t 5/2020 hebben we de belangrijkste Wi-Fi 6-functies uitgelegd, waaronder BSS Coloring (een indicator voor efficiënter spectrumgebruik met Spatial Reuse, SRP), Target Wait Time (verbeterd energiebeheer in mobiele apparaten) en Uplink Multi-User MIMO (gelijktijdige ontvangst door meerdere clients). Met Wireshark hebben we gekeken naar de beacons van de apparaten om te zien in welke mate ze er in slaagden hier gebruik van te maken. Meer informatie vind je ook in dit artikel over Wi-Fi 6.

Begin 2020 hebben we de manier gewijzigd waarop we de datadoorvoer meten met iperf3. Voorheen hebben we getest met een beperkte TCP-window-­size (iperf3-parameter -w 256k) om te kunnen vergelijken met eerdere wifigeneraties. Dat betekende dat Wi-Fi 5-stations op de 5GHz-band pas bij meerdere parallelle TCP-streams – bijvoorbeeld meerdere gelijktijdige downloads – hun maximale doorvoer bereikten. Omdat Wi-Fi 5 inmiddels gemeengoed is en Wi-Fi 6 ook al beschikbaar is, hebben we besloten voor een nieuwe aanpak. Onze wifimetingen vanaf begin 2020 zijn dus niet vergelijkbaar met die van oudere publicaties, maar de metingen sindsdien zijn dat onderling wel.

In onderstaande tabel vind je een overzicht met eigenschappen en beoordelingen van de geteste access points. Klik op de afbeelding voor een vergroting (in pdf-formaat).

Verschillende snelheden

De ECW230 en de WAX650S moeten ook het hoge 5GHz-bereik boven kanaal 48 via DFS ondersteunen, maar ze bleven altijd in de kanalen in het onderste blok. Dat was terug te zien bij de wifi­benchmark, omdat de LX-6402 dat anders aanpakt: boven kanaal 48 mag hij zijn zendvermogen op­voeren, wat resulteerde in een downstream over 20 meter door muren die ver bovengemiddeld is. Hoewel de upstream daar niet sneller door wordt, is door de zeer hoge downstream het gemiddelde over 20 meter van de up- en downstream hoger, waardoor de LX-6402 een ‘zeer goed’-­beoordeling voor het wifi heeft gekregen.

Vergeleken daarmee bleven de andere twee accesspoints behoorlijk achter en kwamen ze uit op het niveau van een ouder wifistation, die we ter vergelijking ook hebben gemeten (Fritzbox 7580 met FritzOS 7.12, Wi-Fi 3/4 met 4 MIMO-stromen, IEEE 802.11n-600/11ac-1733). Met de nieuwe meetmethode haalde de Fritzbox 217 Mbit/s (2,4 GHz, 40 MHz kanaal) en 667 Mbit/s (5 GHz, 80 MHz) op korte afstand. Over 20 meter was de maximale snelheid respectievelijk 207 Mbit/s en 228 Mbit/s.

Ruim een jaar na het verschijnen van de eerste apparaten, is Wi-Fi 6 nog steeds werk in uitvoering. Ook bij deze nieuwe generatie konden we geen multi-user winst vaststellen. Dat wordt bevestigd doordat sommige basisfuncties van Wi-Fi 6, zoals BSS Coloring en MU-MIMO, op enkele apparaten uitgeschakeld zijn. Daardoor blijven alleen de iets hogere datasnelheden over van de potentiële voordelen van de nieuwe wifitechnologie.

De Lancom LX-6402 laat zien wat er mogelijk is dankzij een functionerend DFS. Als je een verouderde Wi-Fi 4-infrastructuur wilt vervangen, kun je deze apparaten overwegen. Je moet er wel op vertrouwen dat de fabrikanten de functionaliteit op den duur verbeteren via updates. Als je een Wi-Fi 5-systeem hebt, hoef je geen haast te maken. Wacht in dat geval liever af tot accesspoints verschijnen die de uitgebreide 5GHz-band (Wi-Fi 6E) ondersteunen.

(Ernst Ahlers en Daniel Dupré, c’t magazine 9/2020, p. 63)

Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief: