Met de Ubuntu 25.04 release levert Canonical opnieuw een tussenversie af die – in de traditie van non-LTS-uitgaven – gericht is op het verfijnen van de onderliggende basis en het bijwerken van desktopomgevingen. Hoewel de veranderingen onder de motorkap subtiel zijn, leggen ze wel degelijk de fundering voor de volgende langetermijnrelease.
Altijd op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen omtrent Ubuntu?
Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief:
Nieuwe kernel, nieuwe kansen in Ubuntu 25.04
Canonical houdt zich aan de planning en levert vlak voor Pasen een nieuwe Ubuntu af: versie 25.04 met de welluidende codenaam Plucky Puffin. Geen LTS dit keer, maar een tussentijdse release die traditioneel dient als experimenteerplatform – al zijn de veranderingen dit keer niet enkel onder de motorkap verstopt. De release draait op de splinternieuwe Linux-kernel 6.14, die naast de gebruikelijke lading bugfixes ook hardware ondersteunt waar Ubuntu-gebruikers tot dusver slechts van konden dromen – of waar ze gefrustreerd naar keken omdat niets werkte.
Betere prestaties en hardwareondersteuning
De nieuwe kernel zorgt bovendien voor betere prestaties. De standaard “generic”-variant maakt soepeler gebruik van de aanwezige bronnen. Vooral Wine, de brug tussen Linux en Windows-apps, krijgt een flinke snelheidsboost en weet tot 50 procent meer frames uit je grafische kaart te persen. Canonical heeft tegelijkertijd de nodige Wayland-drivers geüpdatet, zodat Dynamic Boost op Nvidia-laptops eindelijk doet wat de naam belooft. Ook de Arc grafische kaarten van Intel – die voorheen vooral voor hoofdbrekens zorgden – krijgen nu volledige hardwareversnelling. En voor wie een ARM-systeem heeft: er is nu een generiek installatiebestand, waardoor het installeren net zo vanzelfsprekend wordt als op een doorsnee AMD64-machine.
Vernieuwingen in de installer
De Ubuntu-installer is inmiddels al jaren aan een stille metamorfose bezig. Sinds Canonical de boel op Flutter en Ubiquity gooide, plukken we met elke release iets meer van de vruchten. In 25.04 wordt eindelijk serieus werk gemaakt van dualboot-installaties: Windows en andere besturingssystemen worden nu accurater herkend en de keuzeopties voor de gebruiker zijn niet langer cryptische puzzels, maar daadwerkelijk begrijpelijk. Zelfs BitLocker-partities – vroeger vaak een bron van installatieleed – worden netjes verwerkt. Stap voor stap gidst Ubiquity je nu door het proces, inclusief opties om bestaande Ubuntu-installaties met een druk op de knop te wissen. Bovendien is het nu eenvoudiger om versleutelde installaties te maken, bijvoorbeeld in combinatie met LVM-configuraties.
Gnome 48 in Ubuntu 25.04
Het kloppend hart van Ubuntu, de Gnome-desktop, krijgt in deze editie een flinke upgrade naar versie 48. Op het eerste gezicht lijkt alles bij het oude, maar wie goed kijkt merkt hoe overzichtelijk meldingen nu zijn gegroepeerd in het systeemvak. Dat scheelt flink wat geklik en gezucht, zeker als een app je systeemtray volspamt.
Daarnaast introduceert Gnome 48 een welzijnsfunctie (Wellbeing) – niet om je te vertellen wat je moet doen, maar om je schermtijd bij te houden en je subtiel te attenderen op het feit dat je al vijf uur onafgebroken naar dat document staart. Of Reddit. Of YouTube. Je kunt zelfs tijdslimieten instellen – voor de momenten waarop zelfdiscipline net wat minder aanwezig is.
Gnome 48 komt ook met HDR-ondersteuning, althans in theorie. Wie hoopte op glansrijke kleuren in Firefox of Chrome komt bedrogen uit: alleen apps die diepgeworteld zijn in de GNOME-toolkit profiteren ervan. HDR is dan ook standaard uitgeschakeld, en terecht – wie het echt nodig heeft, weet de instelling wel te vinden.
Altijd op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen omtrent Ubuntu?
Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief:
Papers vervangt Evince als pdf-viewer
Een verandering die sommige gebruikers direct zullen merken: Evince, de aloude pdf-viewer, wordt met pensioen gestuurd. Zijn opvolger, Papers, neemt het stokje over. Die doet het prima als het gaat om basale leesfuncties en oogt wat vriendelijker, maar wie geavanceerde annotaties zoekt, komt toch snel weer uit bij Evince. Gelukkig is die nog gewoon te installeren via de pakketbronnen – even de standaardinstellingen aanpassen en alles is weer zoals vroeger.
Voorbereiding op IPv6
Voor de netwerkliefhebbers en sysadmins is er ook goed nieuws: Ubuntu 25.04 wordt geleverd met NetworkManager 1.52, die IPv6 eindelijk de liefde geeft die het verdient. Je kunt nu IPv6 expliciet prioriteren boven IPv4, en het gedrag van DNS-routing verfijnder configureren – met name handig bij complexe VPN-setups. De weg naar een wereld zonder IPv4 lijkt ineens een stukje realistischer.
Updates van kerncomponenten en applicaties
Zoals elke release wordt ook 25.04 geleverd met een opgepoetste set systeemcomponenten. Denk aan systemd 257.4, Mesa 25.0.x, BlueZ 5.79 en GStreamer 1.26. Programmeurs en ontwikkelaars worden getrakteerd op Python 3.13.2, GCC 14.2 (en de nieuwste versie 15 is optioneel bij te installeren), Java 24, Go 1.24, Rust 1.84 en .NET 9. En ook op desktopvlak zit je goed: LibreOffice 25.2.2, GIMP 3.0.2, VLC 3.0.21, Audacity 3.7.3 en Thunderbird 128.0 (via Snap, uiteraard) zijn van de partij – allemaal keurig up-to-date.
Tot slot
Ubuntu 25.04 is geen revolutie, maar wel een bijzonder solide stap vooruit. De release voelt modern, responsief en doordacht, met aandacht voor zowel de techneut als de doorsnee gebruiker. Upgraden kan zoals altijd via een herinstallatie met Ubiquity, of gewoon met de pakketbeheerder voor wie liever niet opnieuw begint. De ISO-bestanden staan klaar op de officiële website van Ubuntu.
Altijd op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen omtrent Ubuntu?
Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief:
