Intels vPro-processors en Xeon W-1200

Voor centraal beheerde zakelijke pc’s, laptops, kleine en mobiele workstations verkoopt Intel vPro-versies van zijn Core i-processors en Xeons.

De AMD Ryzen is nu al drie jaar in de race als een aantrekkelijk alternatief voor Intels Core i-processors. Toch is het marktaandeel van Intel voor pc-processors nog steeds meer dan vier keer zo groot. Dat is voor een groot deel te wijten aan het feit dat ­Intel-chips domineren bij kantoor-pc’s en zakelijke laptops.

En dat heeft op zijn beurt slechts marginaal wat te maken met de prestaties van de cpu, maar meer met de totaalpakketten die Intel voor die toepassingen samenstelt: veel van de bedrijfscomputers zijn gebaseerd op vPro-platforms. Dat zijn combinaties van bepaalde cpu-varianten, chipsets en netwerkadapters die voor een bijzonder lange tijd beschikbaar zijn en die beheer op afstand en speciale functies bieden.

Intel komt ook met vPro-varianten van de Core i-10000. Voor desktop-pc’s omvat dat alle processor­typen vanaf de Core i5-10400, als die op een moederbord zitten met de Q470 Platform Controller Hub (PCH). Er zijn negen mobiele processoren voor vPro-laptops: drie 15W-versies (U-klasse) met vier of zes kernen en zes 45 watt H-typen met maximaal acht kernen, waar­onder twee Xeons.

Die laatste zijn bedoeld voor mobiele werkstations waarvan het RAM is beveiligd tegen de meest voorkomende bitfouten met Error Correction Code (ECC). Dan moet de WM490-chipset worden gebruikt. Comet-Lake-processors met ECC-functie voor desktop-pc’s worden Xeon W-1200 genoemd, waarbij de W het gebruik voor workstations aangeeft.

Intel heeft diens voorgangers (Coffee Lake) verkocht als Xeon E-2100 en E-2200. Workstations met processors van die klasse verschillen op twee punten van Core i-pc’s: ECCRAM en professionele grafische kaarten zoals Nvidia Quadro en AMD Radeon Pro. Er zijn veel toepassingen die niet meer dan 128 GB RAM gebruiken en meer profiteren van een hoge processor­frequentie dan van meer dan acht of tien cpu-kernen.

Intels workstation-chipset voor moederborden met een LGA1200-socket is de W480. Die is qua constructie vrijwel identiek aan de Q470. Zoals gebruikelijk kun je ook een goedkopere Pentium G6000 of Core i3-10000 gebruiken op een W480-bord, maar geen Core i5/i7/i9: Intel wil de Xeons voor werk­stations verkopen. De Asus E500 G6-barebone met het WS Pro W480-ACE-moederbord behoort tot de eerste W480-producten. Supermicro heeft de X12SAE- en X12SCA-F-moederborden op de planning staan.

Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips! Schrijf je in voor de nieuwsbrief:

De vPro-platforms zijn te vinden in de duurste ­k­antoor-pc’s en zakelijke laptopseries zoals de Dell OptiPlex/Latitude, HP EliteDesk/EliteBook, Lenovo ThinkCentre/ThinkPad en Fujitsu Esprimo/Lifebook. De betreffende fabrikanten bieden daar ook een uitgebreide service voor aan. Voor sommige grote bedrijven is het belangrijk om dezelfde hardwareconfiguratie in veel verschillende landen te kunnen kopen.

Met sommige vPro-laptops is het BIOS beter beschermd tegen manipulatie, die Microsoft onder de naam Secured-Core PC op de markt brengt.

Het centrale element van de vPro-functies is de ingebouwde Converged Security and Management ­Engine (CSME) van de chipset, voorheen ME genoemd. Bij de PCH 400-serie draait de ME-firmwareversie 14 – Intel is niet erg consequent bij de interne afkortingen.

Intel integreert de eigenlijke netwerkcontrollers (MAC’s) in de Platform-Controller-hubs, bovendien is er voor ethernet nog een Phy-chip nodig en een transceiver met Integrated Connectivity (CNVio) interface voor wifi. De nieuwe i255-LM-Phy haalt tot 2,5 Gbit/s (NBase-T), de vPro-compatibele Wi-Fi 6-chip heet AX201.

Voor alle LGA1200-moederborden zijn chipsets uit de 400-serie nodig, waarvan het topmodel de Z490 is. De innovaties ten opzichte van de PCH 300-familie zijn minimaal, het blijft bijvoorbeeld USB met 10 Gbit/s, Voor de snellere 20 Gbit/s modus Gen 2×2 zijn extra chips zoals een Asmedia ASM3242 nodig.

Alleen op Z490-moederborden kunnen de K-processortypen worden overklokt door de multiplier te verhogen. Voor vPro is weer een Q470 nodig, voor Xeons de W480. Voor goedkope desktop-pc’s zonder vPro en overklokfuncties is de B460 aantrekkelijk. In vergelijking met de duurdere H470 ontbreekt vooral de RAID-functie. De zwaar uitgeklede H410 richt zich op goedkope computers. Nieuw bij Comet Lake zijn speciale PCH-varianten voor embedded systemen zoals de Q470E, W480E en H420E.

Sommige van de nieuwe LGA1200-moederborden met Z490 hebben functies die op dit moment niet kunnen worden gebruikt, maar alleen met de aankomende processors. Intel heeft over die laatste in het openbaar nog niets gezegd, maar er wordt verwacht dat dit de elfde generatie Core i-11000, codenaam Rocket Lake, zullen zijn.

Uit de beschrijvingen van het moederbord blijkt dat Rocket Lake uiteindelijk PCI Express 4.0 (PCIe 4.0) en vier extra PCIe-lanes op de processor moet brengen. Daarom kunnen een PCIe x16-kaart en een M.2-ssd via PCIe 4.0 worden aangesloten.  Het is niet duidelijk hoeveel kernen Rocket Lake zal hebben. Ze zouden echter in staat moeten zijn om AVX-512-code te verwerken en daarbij veel krachtiger zijn. Maar AVX-512-software is, afgezien van bij super­computers, zeldzaam.

Rocket Lake zal ook de nieuwe generatie grafische processors Xe bevatten. Intels eerste 10nm-­processor voor desktop-pc’s heet waarschijnlijk Alder Lake aka Core i-12000 en zal naar verwachting in 2021 ­beschikbaar komen. Alder Lake zou de thuis­basis kunnen zijn van de derde generatie van de 10-nanometer microarchitectuur genaamd Golden Cove.

Naar verluidt koppelt Intel tot acht van die kernen aan acht zuinigere kernen uit de Atom-klasse – maar dat is speculatie. Alder Lake zal waarschijnlijk ook eindelijk snel PCIe 4.0 naar de chipset brengen en mogelijk ook USB4. Maar daarvoor zijn nieuwe chipsets en dus nieuwe moederborden nodig – waarschijnlijk met de LGA1700-socket.

De 14nm-processors van de Comet-Lake-generatie zijn voornamelijk gatenvullers. Oorspronkelijk had Intel totaal andere plannen. Er zouden al lang 10nm-processors met PCIe 4.0 op de markt hebben moeten verschijnen, in ieder geval voor servers.

Voor kantoor-pc’s is PCIe 4.0 nog steeds overbodig, en meer dan tien kernen hebben die ook niet ­nodig. Voor een allround upgradebare pc is het huidige platform van Intel echter niet de eerste keus.

(Informatie afkomstig uit het artikel van Christof Windeck en Noud van Kruysbergen, c’t magazine 10/2020, p. 114)