c’t 12/2025
Het einde van Windows 10 - of niet?
Cover van

Door de komst van Windows 11 is het de vraag of je pc nog wel goed genoeg is om Windows 11 erop te kunnen installeren. Wordt het niet sowieso tijd de hele pc eens te upgraden? In c’t magazine 3/2022 stellen we onze nieuwe bouwvoorstellen voor 2022 voor.

Lees verder na de advertentie

We hebben een stille allround-pc samengesteld met verschillende upgrade-opties en een voordelige en energiezuinige mini-pc. Die zijn natuurlijk ook klaar voor Windows 11.

We hebben allerlei hardware-opties uitgeprobeerd en de onderdelen geselecteerd die het beste met elkaar samenwerken. Een uitgebreide toelichting en bouwinstructies bij deze voorstellen vind je in c’t 3/2022. Voor algemene informatie verwijzen we naar het artikel ‘tips voor een zelfbouw-pc’.

Als je benieuwd bent naar de bouwvorstellen van de afgelopen jaren, hebben we ook nog informatie over onze bouwvoorstellen van 2021 , die ook nog redelijk actueel zijn, of onze eerdere voorstellen uit 2020.

Tip!

De laptop waar kracht, creativiteit en AI samenkomen!
De laptop waar kracht, creativiteit en AI samenkomen!

Ontworpen voor creators en professionals: configureer jouw eigen ASUS ProArt P16 nu.

Optimale pc samenstellen

Hieronder geven we een overzicht van de onderdelen die we voor onze voorstellen hebben geselecteerd, en de bios-instellingen die nodig zijn om de pc’s zo stil en koel mogelijk te houden. Houd er wel rekening mee dat als je bij het samenstellen van jouw pc op een of meerdere onderdelen afwijkt, het mogelijk is dat je andere bios-instellingen moet gebruiken. Bovendien is het dan niet altijd gegarandeerd dat alle hardware nog even soepel samenwerkt.

Prijzen en verkrijgbaarheid kunnen als gevolg van chiptekorten en aanvoerproblemen flink schommelen. Met een beetje zoekwerk kun je scherper geprijsde aanbiedingen vinden dan bij de links hieronder. In sommige gevallen vragen webshops ook nog extra verzendkosten, met name als je aankoop onder een bepaald bedrag valt.

Als je alle onderdelen in huis hebt, zul je na het bouwen en instellen van het bios ook een besturingssysteem willen installeren. In het geval van Windows kun je dat het beste doen met een actuele versie van de Media Creation Tool van Microsoft. Daarmee haal je de meest recente versie van de Windows in huis. Je hebt overigens wel een geldige licentie nodig om Windows te kunnen (blijven) gebruiken.

Allround-pc

De basisversie van deze voor Windows 11 geschikte allround-pc heeft voor het tonen van het bureaublad maar 14 watt nodig. Als je meer prestaties wilt, kun je het bouwvoorstel makkelijk uitbreiden tot een high-end- of een gaming-pc met de gegeven upgrade-opties.

De Ryzen-processor met geïntegreerde grafische kaart is maar iets duurder dan een zonder. Hierdoor kun je de allround-pc prima gebruiken en op een later tijdstip – als grafische kaarten redelijker geprijsd en überhaupt beschikbaar zijn – upgraden tot game-pc. De andere onderdelen zoals de voeding zijn hierop afgestemd.

Onderdelen allround-pc

Instellingen en stuurprogramma's allround-pc

BIOS-setup: ‘Delete’, Default-instellingen laden: ‘F5’, Advanced Mode: ‘F7’
BIOS updaten via BIOS Flashback (hernoemen naar TGB550PW.CAP) BIOS-download B550 Plus Wi-Fi
BIOS-instelling waarde
Advanced CPU Configuration SVM Mode Enabled
Advanced APM Configuration CEC Ready Enabled
Monitor Q-Fan Configuration
CPU Fan Profile Manual
CPU Upper Temperature 90
CPU Fan Max. Duty Cycle (%) 90
CPU Lower Temperature 50
CPU Fan Min. Duty Cycle (%) 20
Monitor Q-Fan Configuration Chassis Fan(s) Configuration
Chassis Fan 1 Profile Manual
Chassis Fan 1 Upper Temperature 80
Chassis Fan 1 Max. Duty Cycle (%) 80
Chassis Fan 1 Middle Temperature 65
Chassis Fan 1 Middle. Duty Cycle (%) 60
Chassis Fan 1 Lower Temperature 50
Chassis Fan 1 Fan Min. Duty Cycle (%) 25
Boot Setup Mode Advanced Mode
Tool Asus Armoury Crate Download & Install Armoury Crate app Disabled
Windows-drivers
Eerst Windows-updates installeren, daarna de onderstaande drivers installeren
Chipset Download van AMD
Realtek-audio Download van Asus
Geintegreerde Radeon-graphics Download van AMD
Ethernet Download van Asus
Wi-fi (moederbord) Download van Asus
Grafische kaarten GeForce RTX 2070 Super Download van Nvidia

Mini-pc

Ons pc-bouwvoorstel ‘iDeskMini’ vervult je kantoortaken net zo goed als een ‘grote’ pc, maar past bijna overal en verbruikt maar 8 watt. Er is ruimte voor twee extra 2,5”-schijven. Daardoor is hij geschikt als mediacenter, miniserver of voordelige (kantoor-)pc voor het hele huishouden.

Onderdelen mini-pc

Processor Intel Pentium Gold G6405
Cpu-koeler Arctic Alpine 12 LP (ACFAN00029A)
Pc-barebone (behuizing, moederbord en voeding) ASRock DeskMini H470 (90BXG3R01-A10GA0W)
Werkgeheugen 2 × Crucial SO-DIMM 4GB, DDR4-2666, CL19-19-19 CT4G4SFS6266)
Ssd KIOXIA EXCERIA SSD 500GB, M.2 (LRC10Z500GG8)
Optionele accessoires
RGB-ledstrip Asrock ARGB Strip for DeskMini Series, (90-BCA000-00XAYZ)
Wifi Asrock DeskMini Wi-Fi 6 Kit (90-BXG3R0-A0XCR1W)
Audio-aansluiting Asrock DeskMini Rear Audio Cable Kit (90-BXG3G0-A0XCR2W)
USB 2.0-poorten Asrock DeskMini USB 2.0 Cable (5RB000010020)
VESA-houder Asrock DeskMini VESA Mount Kit (5RB000010030)
USB 2.0-hub Asrock DeskMini USB Hub 90-BCA010-00UAYZ

Instellingen en stuurprogramma's mini-pc

BIOS-setup: ‘Delete’, Default-instellingen laden: ‘F9’, Advanced Mode: ‘F6’
BIOS updaten Download
BIOS-instelling
Advanced CPU Configuration CPU C10 State Support Enabled
H/W Monitor CPU Fan 1 Setting Customize
Temperature 1 40
Fan Duty for Temperature 1(%) 25
Temperature 2 55
Fan Duty for Temperature 2(%) 35
Temperature 3 70
Fan Duty for Temperature 3(%) 50
Temperature 4 80
Fan Duty for Temperature 4(%) 70
Windows-drivers
Eerst Windows-updates installeren, daarna de onderstaande drivers installeren
Intel-chipset Download van Asrock
Realtek-audio Download van Asrock
Intel-graphics Download van Asrock

Tot slot

Ongeacht of je de iDeskMini gebruikt als een mini-pc op kantoor, met de RGB-verlichting of als zuinige thuisserver met twee harde schijven, of kiest voor een variant van de Ryzen-allround-pc, we wensen je veel plezier met je toekomstige droom-pc.

Deel je ervaringen, tips en opmerkingen via de reactie-mogelijkheid onderaan de webpagina!

De allernieuwste uitgave
Het einde van Windows 10 – of niet?
€ 9.50
  • Ontdek hoe je veilig blijft zonder nieuwe pc te kopen.
  • Big Tech onder de loep
  • Alles over Wi-Fi 8
Bestel nu
De allernieuwste uitgave

Tip!

Alles voor jouw werkplek
Alles voor jouw werkplek

Ben je opzoek naar nieuwe hardware, software of accessoires?
Je vindt het in onze computerwinkel!

29

Praat mee

Abonneer
Laat het mij weten wanneer er
29 Reacties
oudste
nieuwste
Robert
3 jaren geleden

Hi, het lijkt er op alsof de Asus TUF Gaming B550-Plus Wi-Fi niet meer beschikbaar is via de link. Coolblue schakelt voor de wifi variant door naar de B560-Plus. (Welke bij Asus niet bestaat? typefout bij Coolblue?)

Julian
3 jaren geleden

Ik zit een beetje te stoeien met de EATX12V aansluiting. Dit is een achtpolige connector, maar de kabel die bij de voeding wordt geleverd is met een soort split-stekker, 6 om 2. Echter bij het 2-polige gedeelte zit bij het het vierkante deel een extra nokje. Is kan hem niet zo samenvoegen dat een passende achtpolige “stekker” ontstaat. Als ik alleen het zespolige gedeelte aansluit op de enig mogelijke manier (vanwege de schuine kantjes) start de voeding niet eens op, na het power signaal. Haal ik hem compleet los dan start de boel wel op maar zonder beeld. Ik gebruik… Lees verder »

Julian
3 jaren geleden

Het schaamrood op de kaken!
Werkzaam in de IT, maar de laatste keer dat ik zelf een PC in elkaar sleutelde was die extra aansluiting er nog niet eens…Werkt nu, TNX!

Julian
3 jaren geleden

Krijg bij het installeren van Windows11 dat de machine niet aan de minimale systeemvereisten zou voldoen. Dat zou wel heel bijzonder zijn…

Julian
3 jaren geleden

Poging 5 loopt wel door

Ton
3 jaren geleden

Het kopen van het aanbevolen moederbord Asus TUF Gaming B550-Plus WiFi (90MB15D0-M0EAY0) is eigenlijk al niet meer mogelijk.
Ik zie ook deze ASUS TUF Gaming B550-PLUS WIFI II (90MB19U0-M0EAY0). Is dat een goed alternatief ?
Deze lijkt wel minder of andere aansluitingen te hebben (usb, audio, fans, m.2 slots).
En misschien is ook de Asus TUF Gaming B550-PLUS (90MB14G0-M0EAY0) een alternatief met een apart wifi/bluetooth bord ?
vergelijk tweakers: https://tweakers.net/pricewatch/compare/1770416;1629530;1564254/
vergelijk asus: https://www.asus.com/product-compare?ProductID=14835,14902,19158&LevelId=Motherboards-Components-Motherboards
ps: hoe include ik hyperlinks op een nette manier ?

Robert
3 jaren geleden

Bij Megekko heb ik de B550-plus wifi II kunnen verkrijgen.
Ik zie de door jou aangegeven extra codes niet.
Vandaag het spulletje binnengehad, dus kijken hoe ver ik vanavond kom

Ton
3 jaren geleden

Hi Robert, reageer je op mijn post ? Welke codes bedoel je ?

Robert
3 jaren geleden

Sorry, ik bedoelde de nummers die je noemde, die MB15D0 en MB19U

Robert
3 jaren geleden

Eindelijk aan het bouwen toe gekomen.
Zonder een bios update kwam ik netjes in het bios menu.
Zo te zien wordt alles netjes herkent.
Voor de zekerheid had ik uit een oude PC wel een speakertje gehaald zodat ik eventuele beep-signalen kon gebruiken.
Volgende stap, software installatie

Robert
3 jaren geleden

Windows 10 installatie liep ok bij mijn oude bootdisk die ik had met de 0303 versie van de bios.
Na upgraden tot 20h2 startte windows niet meer op.
Bios link die hier staat is niet geschikt voor mijn versie van het moederboard. EZflash3 accepteerde de files niet. (Asus.com had wel een werkende bios file staan.)
De win 10 installatie wenste niet meer op te starten.
Via Windows mediacreation tool een bootable usb disk gemaakt die nu wel door de installatie heen gekomen is.
Verdere updates lopen en dadelijk gaan de drivers van de links er overheen.

Ton
3 jaren geleden

Succes met de installatie, hopelijk werkt alles dadelijk.
Ga vandaag proberen de componenten te bestellen en ben benieuwd naar alle ervaringen, dus bedankt voor de updates.

Robert
3 jaren geleden

Ok, status zo ver: Windows draait linux Mint draait. Ervaringen windows: – mijn mobo was, ondanks dezelfde naam, ietsjes anders. Bij asus.com de drivers te verkrijgen – wifi en bluetooth drivers zijn apart te installeren en geven na het opstarten compleet geen enkele terugkoppeling (behalve dat ineens je bluetooth het doet) – Windows optional driver update overschrijft de laatste AMD radeon driver (van de link in dit artikel. Bij Asus staat ook een driver, moet nog kijken of dit iets uitmaakt) – Ik was, gezien mijn herinstallatie, erg blij dat ik een aparte SSD geplaatst had voor downloads en drivers,… Lees verder »

Robert
3 jaren geleden

Even een kleine update.
Het apparaat werkt compleet en ik ben er zeer tevreden mee.
Ik moet er wel bij vertellen dat ik mijn oude GeForce GTX 760 kaart heb hergebruikt en dat dat gewoon netjes werkt.

Wim Hijink
3 jaren geleden

Asrock desk mini is nergens online meer leverbaar op dit moment
Weet u of er nog iets komt binnenkort

Eric Ariens
3 jaren geleden

Als ik de high end variant wil bouwen heb ik dan een zwaarder voeding nodig?

Eric Ariens
3 jaren geleden

In een voorgaand artikel bespreken jullie voedingen. Is de MSI MPG A750GF een goede vervanger?

Guy Heylens
3 jaren geleden

Ik heb deze PC gebouwd en krijg na een tijdje volgende probleem: het beeld valt plots uit. We kunnen dan niets anders doen dan de pc terug opstarten en dan hebben we terug beeld. In eventviewer zien we deze fout staan: beeldscherm stuurprogramma amdwddmg reageert niet meer en is hersteld. Alle updates en drivers zijn up to date.

harderik
3 jaren geleden

5600G ondersteunt ook cTDP 45W. Hoe stel je dat in aub; in tijden van energiecrisis lol!?
In BIOS!? Of onder Windows AMD software,…
Maar wat als je CPU wil inbouwen in mini-case met externe 90W PSU!? Moet je die eerst voorzien van 120W PSU!? En als je nadien omschakelt naar 90W PSU, maar BIOS reset of een of ander reden, bvb statische lading, lege knoopcel,… Dat reset ook TDP naar 65W, daar gaat je PSU lol

harderik
3 jaren geleden

Oeps, lijkt idd in Bios, lees dit in ander c’t artikel: .”..energieverbruik van de Ryzen in de BIOS-set-up handmatig beperken tot 45 watt.”
Probleem hiervan is dat je PSU eerst TDP van 65W moet aankunnen, bij ATX PSU’s is dat geen issue, maar met externe PSU is dat andere koek. 90W kan dat nipt zijn onder TDP 65W, omdat CPU altijd full throttle start en zolang 45W limiet niet in BIOS zit, zal CPU ongeveer 65W zuigen imho!? Je moet imho zelfs rekening houden met korte pieken >65W!?

Frans
3 jaren geleden

Hallo, Ik heb de optimale pc 20022 (allround) met een b550-plus wifi II gebouwd. Hij doet het prima. Nu is het zo dat ik een logitech keyboard en muis via wifi gebruik, wifi dongle op een usb aansluiting op het backpanel. Dat werkt ok. Als ik echter een backup maak naar een externe harde schijf via een usb aansluiting op het front van de computer, dan werkt het keyboard niet meer. De harde schijf is afkomstig uit een laptop en is “verpakt” in een LogiLink UA0106 zodat hij via usb werkt. Is dit een bekend probleem? Ik merk nog op… Lees verder »

Frans Geerdink
3 jaren geleden

OK, dank, ga ik proberen.

Frans Geerdink
3 jaren geleden

Vandaag de situatie nog eens getest, dongle weer op backpanel en Logilink op front panel.
Nu werkt het wel correct. Ik kan typen tijdens het maken van een backup. Vreemd.
Blij dat het weer werkt, maar waarom werkte het gisteren niet.
Bedankt voor de steun.

Inspiratie in je mailbox

Blijf bij op IT-gebied en verbreed je expertise. Ontvang elke week artikelen over de laatste tech-ontwikkelingen, toepassingen, nieuwe hard- en software én ontvang tips en aanbiedingen.

Loginmenu afsluiten