Dankzij een nieuw BIOS heeft Asrock zijn zuinige DeskMini X300 geschikt gemaakt voor Ryzen 4000G-CPU’s, met de mogelijkheid om het minisysteem te overklokken. Bovendien is dit het eerste X300-systeem ooit.
De DeskMini X300 barebone is de nieuwste telg in de serie mini-pc’s van Asrock. Zijn voorganger, de DeskMini A300, die de basis vormde voor ons bouwvoorstel voor een 7 watt mini-pc van vorig jaar (c’t 3/2020 op pagina 46), is inmiddels uit de schappen aan het verdwijnen en in zoverre je hem nog kunt vinden, kost hij ongeveer evenveel. De barebone bestaat uit een moederbord, behuizing en voeding. De processor, geheugen en ssd moet je er zelf bij kopen.
AMD Ryzen
De X300 is ontworpen voor de actuele AM4 Ryzen-combinatieprocessors uit de 4000G-serie. We hebben het systeem getest met een Ryzen 5 3400G en een Ryzen 5 Pro 4650G. Beide draaiden direct en (bijna) zonder problemen in de Deskmini X300.
Het STX-moederbord van Asrock is bijna volledig identiek aan het moederbord dat in de A300 zit, tot aan het moederbordrevisienummer 1.02 toe. Het verschil is echter dat Asrock de X-licentie van AMD gebruikt. De X300 is de ‘chipset’ zonder chip, die al voor de lancering van de Ryzen was aangekondigd, maar tot nu toe nog nergens is gebruikt. De pc gebruikt de geïntegreerde functies van de Ryzen System-on-Chip, van PCI Express tot en met SATA-poorten en usb. Alleen voor geluid en netwerk zitten er nog aparte chips op het moederbord.
Wifi
Het testapparaat was de versie zonder wifi, de versie met heet DeskMini X300W. Je kunt de wifimodule van Asrock er ook los bijkopen. De apart verkrijgbare Intel AX200-kit is echter goedkoper en sneller. Naast audio- en usb-aansluitingen levert Asrock als accessoire een magnetische ledstrip bij, die je achterop de behuizing kunt bevestigen en de behuizing verlicht in alle kleuren van de regenboog.
Behuizing
De behuizing is praktisch identiek aan zijn voorganger, met een iets elegantere voorzijde. Helaas is er verder niets aan de behuizing veranderd. De uitsparing achter het moederbord voor 2,5-inch schijven is net drie millimeter te krap voor harde schijven van 2 TB of meer, die 15 mm dik zijn. En met maximaal 46 millimeter ruimte voor de koeler past de koeler van de boxed Ryzen G nog steeds niet.
De koeler die Asrock meelevert is dezelfde als bij het vorige model, compleet met bijzonder lawaaiige ventilator. Voor de cpu-koeler raden wij een model zoals de Noctua NH-L9a-AM4 aan. Daarmee bleven de Ryzen 5 3400G en Ryzen 5 Pro 4650G ook bij volle belasting nog koel genoeg en was het geluid acceptabel.
Energieverbruik
De 4650G verbruikte idle maar 7 watt idle, bij de Ryzen 5 3400G was het rond 2 watt meer. De energiebesparingsmodi S1 tot S3 werkten niet met de 4650G. Asrock moet het BIOS hier nog tweaken. De overdrachtssnelheid van ethernet en usb waren prima. Jammer dat er geen USB 3.2 Gen 2 met 10 Gbit/s op zit.
Ondanks dat het met de X-‘chipset’ mogelijk is om te overklokken, blijft dat een heikel punt. Er is niet genoeg ruimte voor een koeler die krachtig genoeg is om een stevig overgeklokte cpu voldoende af te koelen en de bijgeleverde voeding van 120 watt bereikt zijn grenzen al bij een 65 watt processor. Op turbosnelheid haalt die al pieken tot 140 watt. De opties in de BIOS-set-up kunnen echter wel handig zijn voor undervolting voor als je een extra stille kantoor-pc wilt inrichten. Meer daarover lees je in ons artikel over dit onderwerp.
Prestaties
Bij de benchmarktests haalde het systeem met de Ryzen 5 3400G in Cinebench R20 bij singlethread-berekeningen 411 punten en bij multithread 1923 punten. Met de Ryzen 5 Pro 4650G waren het respectievelijk 491 / 3609 punten. Bij 3DMark Fire Strike kwamen de cpu’s op 3411 en 3683 punten uit, en bij BAPCo SYSmark 25 waren het 909 en 1180 punten.
Conclusie
Asrock heeft de DeskMini op een paar kleine punten verbeterd, maar in plaats van een ledstrip zouden dingen als energiebesparingsmodi en net iets meer ruimte voor een 2,5-inch schijf of koeler wenselijker zijn. Maar dankzij ondersteuning voor de krachtige, nieuwe Ryzen 4000 combichips kan hij de basis vormen voor een zeer snelle mini-pc.
Pluspunten
Geschikt voor Ryzen 4000G-serie
BIOS ondersteunt overklokken
Minpunten
Net iets te krappe behuizing
| Asrock DeskMini X300 voor Ryzen 4000G | |
| Fabrikant | ASRock |
| Cpu | AMD Athlon 200/3000, Ryzen 3 / 5 2000G / 3000G / 4000G (max. 65W TDP) |
| Moederbord | Asrock X300M-STX / 1.40 (20.08.2020) |
| Geheugen (slots/max) | 2 × SODIMM, DDR4-2933 tot DDR4-3200 (Ryzen 4000G)/ 64 GB (2 × 32 GB) |
| Prijs | € 150 (webprijs) |
(Dit artikel is verschenen in c’t 1-2/2021, p.31, met medewerking van Carsten Spille)
Wil je op de hoogte blijven van het laatste IT-nieuws en de nieuwste online-artikelen? Meld je dan hier aan voor onze nieuwsbrief:
