Versie 42 van Gnome biedt een systeembrede donkere modus, gestroomlijnde apps en een nieuwe screenshottool. De grafische bibliotheken GTK4 en libadwaita beginnen te laten zien wat ze in huis hebben. In deze Gnome 42 review gaan wij verder in op deze nieuwe versie.
Ontvang gratis informatie en tips over software, schrijf je in voor de nieuwsbrief:
Wat biedt deze nieuwe versie van Gnome?
Versie 42 van Gnome is wellicht niet helemaal het antwoord op de vraag naar Linux, de desktop en het universum, maar het is een flinke stap vooruit. Met name de nieuwe, systeembrede donkere modus springt in het oog. Daarmee tonen programmavensters lichte tekst op een donkere achtergrond. Het omschakelen tussen beide modi werkt zonder problemen en zonder je opnieuw te hoeven aanmelden.
Ontwikkelaars moeten hun programma’s daar wel voor aanpassen en bij diverse applicaties is dat ook al het geval. Firefox ondersteunt de donkere modus en toont websites die daarmee overweg kunnen in de donkere modus. Andere toepassingen zoals Inkscape, LibreOffice en VLC negeren die instelling nog. Dankzij nieuwe interfaces in de grafische bibliotheken GTK 4 en libadwaita kunnen ontwikkelaars precies aangeven hoe hun apps er in de lichte en donkere modus uit moeten zien.
Welke Gnome-toepassingen zijn overgezet GTK 4 en libadwaita?
Gnome-toepassingen die zijn overgezet naar GTK 4 en libadwaita zijn onder andere Instellingen, Schijfgebruik (Baobab), Agenda en Software. Libadwaita bevat de specificaties van de Gnome Human Interface Guidelines (HIG) als hard-gecodeerde stylesheets. Dat is bedoeld om de ontwikkeling van Gnome-toepassingen te vereenvoudigen en te zorgen voor uniforme programma-interfaces volgens de HIG-regels. Het maakt echter ook aanpassingen door andere thema’s moeilijker. De van Gnome afgeleide desktops Cosmic (Pop!_OS) en Budgie zullen daarom voorlopig GTK 3 blijven gebruiken.
De screenshotfunctie is volledig herzien. Een druk op de Print Scrn-toets opent nu een overlaymenu waarmee je diverse opties kunt selecteren. Met een selectiekader kun je instellen van welk deel van het scherm je een screenshot wilt maken. Je kunt via sneltoetsen direct schakelen tussen selectie (S), venster (W) en volledig scherm (C) en de muispijl tonen of verbergen (P). Bovendien kun je er ook video’s mee opnemen (V). Met Shi +Print of Alt+Print worden screenshots rechstreeks naar het klembord gekopieerd zonder tussenkomst van het menu.
Twee nieuwe apps als vervanger
Bij Gnome 42 vervangen twee nieuwe apps beproefde programma’s als de standaard toepassingen. Console is een eenvoudige terminal-editor met zeer handige standaardinstellingen: als je root wordt, bijvoorbeeld via sudo, wordt de titelbalk van Console automatisch rood. Als je verbinding maakt via SSH, kleurt hij paars. Bovendien laten symbolen zien achter welk tabblad zich een root-shell of SSH-verbinding bevindt.
De Teksteditor
De Teksteditor lijkt op een opgeruimde versie van de oude Gedit, maar is nieuw ontwikkeld. Het menu bevat alleen de belangrijkste opties en de instellingen zijn veel duidelijker dan bij Gedit. Zo kun je bijvoorbeeld in kleine pictogrammen zien welke kleuren de verschillende schema’s gebruiken in de syntax-highlighting-modus.
Sommige instellingen, zoals regelnummers, spellingscontrole of tekstomloop, worden geactiveerd via een extra schermmenu. Wat echter ontbreekt is de plug-in-interface van Gedit.
RDP protocol in plaats van VNC protocol
De geïntegreerde remote-desktop server gebruikt nu RDP als protocol in plaats van VNC. Vreemd genoeg konden we niet inloggen op ons Gnome 42-testsysteem met Gnomes eigen RDP-client Werkplek op afstand. Ook met Remmina lukte dat niet, terwijl de remote-desktopverbinding van Windows prima werkte. Met xfreerdp lukte het ook onder Linux.
De verbeteringen ten opzichte van de oude versie
In Gnome 42 zitten verder veel verbeteringen op detailniveau. Bij bestandsbeheerder Nautilus zijn de adresbalk en de pictogrammen herzien. De mediaspeler Video’s kan films hardwareversneld via OpenGL decoderen en de virtualisatiesoftware Boxes kan nu virtuele machines met UEFI- firmware aanmaken.
Conclusie Gnome 42 review
Mocht je na het lezen van deze Gnome 42 review de software willen uitproberen, dan kun je Gnome OS gebruiken of Arch Linux, openSUSE Tumbleweed en Fedora 36, die ook Gnome 42 bevatten.
Gnome 42 review – plus- en minpunten
+ slimme en handige verbeteringen
+ snelle, aantrekkelijke desktop
– niet alle apps in donkere modus
Gnome 42 review specificaties | |
| systeemeisen | Linux-systeem, o.a. GnomeOS, Arch Linux, openSUSE Tumbleweed, Fedora 36 |
| Gratis te downloaden via | gnome.org |
(Deze informatie is afkomstig uit het artikel in c’t 07, 2022, pagina 27.)
