Laptopfabrikant Framework begon zijn reis in 2021 met de ambitie om duurzame laptops te ontwikkelen. Sindsdien heeft het bedrijf met zijn modulair ontworpen Laptop 13 veel van de hoge verwachtingen weten waar te maken. In deze review nemen we een Framework Laptop 13 (2023) met een Intel Core i7-1370P onder de loep.
De Laptop 13 biedt niet alleen een verscheidenheid aan interface-opties bij aankoop, maar onderscheidt zich ook door de mogelijkheid om alle onderdelen afzonderlijk aan te schaffen en zelf te vervangen. Deze benadering van modulariteit wordt zelfs onderstreept door de bijgeleverde schroevendraaier bij elke laptop, waarmee Framework expliciet aanmoedigt tot doe-het-zelf reparaties.
Doordat Framework de fysieke afmetingen van het moederbord onveranderd heeft gelaten, is het mogelijk om oudere modellen te upgraden door het oude moederbord te vervangen met een versie die een nieuwere, vastgesoldeerde processor bevat. Terwijl de essentiële componenten zoals RAM, SSD en wifi-module apart vervangen kunnen worden, is dit in compacte laptops niet langer vanzelfsprekend.
De Laptop 13 (2023) is opmerkelijk doordat deze één van de weinige laptops is die verkrijgbaar is met Intels top-cpu-model, de Core i7-1370P. Deze processor combineert zes performance-cores met acht efficiency-cores, wat resulteert in indrukwekkende prestaties. Echter, deze prestaties gaan gepaard met een duidelijk waarneembare ventilatorgeluid, vooral bij zware belasting.
Hoewel de uiterlijke verschijning van de Laptop 13 (2023) bewust onveranderd is gebleven ten opzichte van voorgaande modellen, heeft Framework aanzienlijke verbeteringen doorgevoerd. Het nieuwe standaard mat scherm van 13,5 inch vervangt het reflecterende scherm, en de helderheid, resolutie en beeldverhouding blijven ongewijzigd.
De verbeterde speakers die voorheen alleen beschikbaar waren in de Chromebook-editie van 2022 zijn nu overgenomen in het Windows-model van de Laptop 13. Daarnaast wordt de laptop ook aangeboden zonder voorgeïnstalleerd Windows en licentie, waarbij installatiegidsen voor diverse sistributies van Linux beschikbaar zijn op de Framework-website.
Framework heeft ook aandacht besteed aan de scharnieren van de laptop. Naast de eerder geïntroduceerde 3 kg scharnieren en de stijvere 4 kg varianten, is er nu een derde versie beschikbaar. De 3,5 kg scharnieren combineren het gemak van eenhandige opening met stabiliteit tijdens gebruik.
Daarnaast is de accu herzien en heeft nu een capaciteit van 61 Wh in plaats van de vorige 55 Wh. Deze accu kan ook afzonderlijk worden gekocht als reserveonderdeel, waardoor oudere Framework laptops kunnen worden voorzien van een verbeterde accu.
Ondanks de positieve veranderingen heeft Framework nog ruimte voor verbetering op het gebied van firmware-ontwikkeling. Sommige firmware-updates voor specifieke CPU-generaties laten nog op zich wachten, wat enige zorgen oproept.
Framework biedt verschillende configuratie-opties voor de Laptop 13, van voorgeconfigureerde modellen tot vrij configureerbare doe-het-zelf opties. De toekomst belooft boeiende ontwikkelingen, waaronder een langverwachte AMD-variant van de Laptop 13 en de grotere Laptop 16 met verwisselbare GPU’s.
De consistentie in het uiterlijk van de Laptop 13 (2023) weerspiegelt Framework’s duurzame concept, terwijl het tegelijkertijd ruimte laat voor detailverbeteringen. Het aanbieden van vrij verkrijgbare reserveonderdelen blijft een uniek voordeel van Framework.
+doordacht modulair systeem
+ook oudere modellen upgradebaar
–slecht onderhouden firmware
Framework Laptop 13 (2023) specificaties | |
| Fabrikant | |
Processor | Intel Core i7-1370P |
| RAM | 32 GB DDR4 |
Gewicht | 1,35 kg |
Afmetingen | 29,7 × 22,9 × 1,7 … 1,9 cm |
Accuduur idle (100 cd/m2) / video (200 cd/m2) / 3D (max.) | 11 h / 5,8 h / 1,3 h |
CineBench R23 (ST / MT) | 1737 / 12510 punten |
| Shoplink en prijs | Framework, vanaf circa 1200 euro |
Meer van zulke hardware reviews? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
De Samsung 9100 Pro-ssd, die we in deze review onder de loep nemen, slaat een nieuwe (snel)weg door PCIe 5.0 x4 te ondersteunen. De datasnelheden kome...
De OnePlus 13 die we in deze review onder de loep nemen, is het nieuwste vlaggenschip van de Chinese fabrikant en wordt aangedreven door de Snapdragon...
