Bluetooth koptelefoons met active noise cancelling getest

Goede bluetooth-hoofdtelefoons met active noise cancelling isoleren je akoestisch van de buitenwereld, of dat nu een vliegtuig, straat of kantoortuin is. Thuis op de bank werkt het ook. Ben je eenmaal gewend aan de draadloze vrijheid en de geluidskwaliteit, dan wil je niets anders meer. We vergelijken zeven modellen.

Opzetten en relaxen: dat is in het kort onze ervaring bij de topmodellen hoofdtelefoons met active noise-cancelling. De wereld om je heen verdwijnt naar de achtergrond en in plaats daarvan geniet je van je lievelingsmuziek op een lekker volume, ga je op in een luisterboek of kun je een film kijken in een vliegtuig zonder het geronk van de motoren (en je buurman) te horen. Sommige redactieleden hebben zo’n hoofdtelefoon standaard bij zich: dat helpt om je beter te concentreren op je werk en zorgt voor ontspanning tijdens de reis. Waar je bent, wordt minder belangrijk.

Bij deze vergelijkende test hebben we ons alleen geconcentreerd op de topmodellen Beats Studio3 Wireless, Bose QuietComfort 35 II, Bang & Olufsen Beoplay H9i, Bowers & Wilkins PX, Marshall MID A.N.C., Sennheiser PXC 550 en Sony WH-1000XM2. Het zijn allemaal gesloten over-ear-modellen, met uitzondering van de Marshall MID A.N.C. die als on-ear-model is uitgevoerd. We hebben in een andere test bluetooth oordopjes met active noise cancelling bekeken.

Bij active noise cancelling (ANC) gaat het erom dat geluid dat in de hoofdtelefoon binnendringt met antigeluid gedempt wordt. De hoofdtelefoon neemt het geluid met zijn microfoons op en speelt bliksemsnel een berekend antigeluid af. Dat werkt ook terwijl je geen muziek luistert. Je kunt de hoofdtelefoons als een soort eenvoudige geluiddemping dragen. Je hoort bij alle modellen dan echter wel een licht ruisen. Sommige mensen vinden dat in eerste instantie wat storend, maar het menselijk gehoor went er snel aan en die ruis hoor je dan ook al snel niet meer. Bij het luisteren naar muziek hoor je het meestal helemaal niet.

Als je een dergelijke hoofdtelefoon voor het eerst opzet, klinkt het alsof je in stilte wordt ondergedompeld. Je voelt een soort druk als in een geluidsdichte kamer. Sommige collega’s hadden zelfs last van duizeligheid, maar dat is uitzonderlijk. Doorgaans wen je snel aan de nieuwe ervaring van stilte.

ANC werkt echter niet bij alle soorten geluiden even goed. Lage frequenties zijn het beste uit te filteren, hoge niet zo goed. Bovendien moet het gaan om een terugkerend vergelijkbaar geluid. Een hoofdtelefoon kan een goed antigeluid namelijk pas produceren nadat hij de te filteren geluidsbron heeft gehoord.

Stemmen worden bijvoorbeeld door geen van de hoofdtelefoons helemaal uitgefilterd. Bij sommige modellen hoor je ze wel nauwelijks meer als je met ingeschakelde ANC muziek afspeelt. Luister je niet naar muziek, dan vallen sommige geluiden en stemmen juist meer op omdat die als enige niet uitgefilterd worden. De geteste exemplaren zijn ook allemaal bruikbaar als headset.

De B&O H9i, Sennheiser PXC 550 en Sony WH-1000XM2 kunnen ANC specifiek voor stemmen uitschakelen, zodat je nog wel gesprekken kunt voeren. Ze nemen de stemmen dan op met de microfoon en spelen ze meteen realtime af. Dat is in het begin even wennen.

Alle modellen kunnen ook bekabeld worden aangesloten, maar dat is bedoeld als noodoplossing. Dat is handig om een hoofdtelefoon aan te sluiten op een apparaat zonder bluetooth, zoals een entertainmentsysteem in het vliegtuig. En natuurlijk voor als de accu leeg is, maar dat gebeurt niet vaak. De modellen in de test konden allemaal meer dan 20 uur draadloos muziek afspelen met geactiveerde ANC. Bij sommige modellen hoor je wel een verschil tussen muziek met of zonder geactiveerde ANC. De luistertests hebben we steeds uitgevoerd mét bluetooth en noise-cancelling aan. Want heb je de vrijheid van het luisteren zonder kabels eenmaal ervaren, dan wil je eigenlijk nooit meer aan een draadje hangen.

De enige codec die door alle hoofdtelefoons (en smartphones) in de test voor de overdracht wordt ondersteund, is het lossy maar licentievrije SBC-formaat. SBC haalt bitrates tot 345 kbit/s, maar dat is onder ideale omstandigheden. De codecs AAC en aptX beloven een betere kwaliteit, maar worden niet door alle smartphones en hoofdtelefoons ondersteund. AAC is beschikbaar op iPhones, iPads en sommige Sony-hoofdtelefoons, en op sommige Android-smartphones krijg je aptX met een vaste 354 kbit/s of het betere aptX HD. Het eigen Sony-formaat LDAC (990 kbit/s, 24-bit, 96 kHz) zit alleen op smartphones van Sony of speciale audiospelers. De verschillen tussen de formaten vallen voor ongetrainde luisteraars echter niet op en zijn dan ook verwaarloosbaar.

Een groot nadeel van bluetooth is wel merkbaar bij het kijken naar een film en bij gamen: er is bijna altijd enige vertraging bij het afspelen van het geluid. Daardoor lopen beeld en geluid niet helemaal synchroon, wat op den duur kan irriteren. Dat hangt onder andere van de gebruikte codec af. Het helpt soms om hoofdtelefoon en geluidsbron opnieuw te koppelen. Maar helemaal weg krijg je de latentie niet.

Je hoeft niet op de bluetooth-versie te letten, want de apparaten in de test ondersteunen allemaal Bluetooth 4.0, 4.1 of 4.2. Het voor de accuduur relevante Low Energy is al bij 4.0 ingevoerd. Het pairen van hoofdtelefoon en geluidsbron werkt probleemloos, als je maar weet hoe je de hoofdtelefoon in de pairingstand krijgt. Sommige modellen hebben NFC ingebouwd en kun je koppelen met Android-smartphones die daarmee uitgerust zijn door ze gewoon even heel dicht bij elkaar te houden. De Beats Studio3 Wireless is voorzien van Apples W1-chip, waardoor iOS-apparaten hem automatisch herkennen en vragen of je hem wilt koppelen.

Een uitgebreide tabel met specificaties en beoordeling van de geteste koptelefoons vind je c’t magazine, uitgave 7-8. Eerder is ook een test verschenen van oudere modellen koptelefoons met active noise cancelling, die vaak nog goed verkrijgbaar zijn. Deze zijn over het algemeen wat goedkoper.

Alle hoofdtelefoons doen qua geluidskwaliteit mee in het hoogste segment. De standaard oordopjes die je bij smartphones krijgt, klinken hiermee vergeleken als rotzooi. Je moet alleen niet verwachten dat ze klinken als studiohoofdtelefoons: een neutrale klankkleur is bij alle modellen ver te zoeken. De fabrikanten mikken vaak meer op een ontspannende luisterervaring en in de meeste gevallen is dat gelukt. Ze doen dat op verschillende manieren, maar de bassen en hoge tonen benadrukken ze bijna allemaal. Door de gesloten constructie kunnen ze qua ruimtelijkheid niet meekomen met open en halfopen modellen.

Alle fabrikanten bieden apps voor iOS en Android, maar die zijn niet nodig voor het gebruik. Behalve een functie voor firmware-updates hebben ze meestal weinig interessants te bieden. Sennheiser heeft een bruikbare equalizer ingebouwd en bij Sony krijg je extra instelopties voor de noise-cancelling.

We hebben de hoofdtelefoons in verschillende omgevingen op verschillende oren (met en zonder bril) getest. Als testomgevingen dienden de altijd drukke redactie (met aircogeluid, pratende collega’s en getik op toetsenborden), een typisch stadscentrum, een treincoupé en natuurlijk een huiskamerbank.

De Sony WH-1000XM2 springt er positief uit door een combinatie van geweldig geluid, de beste noise-cancelling en groot draagcomfort. Voor smalle hoofden is de wat strakker zittende Sennheiser PXC 550 een betere keuze. Die heeft een iets neutralere klank, goed werkende ANC, draagt erg comfortabel en is bijna even goed als de Sony. De touchbediening van beide modellen biedt ruimte voor verbetering.

De Bose QC 35 II doet zijn reputatie eer aan en biedt samen met de WH-1000XM2 de effectiefste noise-cancelling. Hij zit ontzettend lekker en is dankzij fysieke knoppen intuïtief te bedienen. Maar het – nog steeds erg goede – geluid haalt niet het niveau van de Sony en de Sennheiser. De Beats Studio3 Wireless heeft een aantrekkelijke prijs-prestatieverhouding: hij is wat goedkoper dan de concurrentie en komt qua geluid, ruisonderdrukking en draagcomfort dan ook aardig mee met de toppers.

De B&W PX beviel ons technisch erg goed, maar zat na langere tijd niet meer lekker. De B&O H9i is qua hoge tonen vermoeiend om lang naar te luisteren en de Marshall MID A.N.C. legt het op bijna op alle punten af tegen de on-ear-modellen. De Beats is goedkoper en draagt prettiger. De Marshall krijgt wel een puntje voor het tijdloze design.

(Hannes A. Czerulla, c’t magazine)