Pc monitor of scherm aansluiten: problemen en oplossingen (deel 2)

Een moderne pc monitor of scherm biedt een overmaat aan functies en instellingen, waarvan het nut en hoe je ze moet gebruiken niet altijd duidelijk zijn. Hier vind je antwoorden op een aantal van de meest gestelde vragen met betrekking tot pc-monitoren. Dit is het vervolg op het eerste deel van deze FAQ.

Kan ik een monitor aansluiten op elke USB-C-aansluiting?

Kort gezegd: nee. Dat het werkt is momenteel, afgezien van bij Apple-computers, eerder een uitzondering. Bij notebooks werkt het vaak alleen op bepaalde aansluitingen die gelabeld moeten zijn met het DisplayPort-icoontje; maar dat is niet altijd het geval. Het lukt met de VirtualLink-aansluiting in USB-C-formaat bij Nvidia-videokaarten van de RTX-serie en bij enkele van de compacte computers van Intel uit de NUC-familie met USB-C-uitgang. Bovendien hebben enkele dure Intel-moederborden een Thunderbolt 3-chip aan boord, die het signaal van de grafische processor uit kan voeren als je dat wilt.

Waar moet ik allemaal op letten bij G-Sync en FreeSync?

Aangezien schermen altijd slechts een van de twee technologieën beheersen (in theorie, meer daarover lees je hieronder), kunnen ze niet met elke grafische kaart gecombineerd worden. AMD’s Radeon-serie vanaf de R7 260 zijn gericht op FreeSync, terwijl Nvidia-kaarten vanaf de GeForce 650 Ti gericht zijn op G-Sync.

Nvidia’s aanpak is beperkt tot DisplayPort vanaf versie 1.2a, AMD’s FreeSync werkt met sommige monitoren ook vanaf HDMI 1.2, als de monitorfabrikant het ondersteunt. Hier biedt een blik in de specificaties uitkomst. Officieel kan HDMI 2.1 pas overweg met Variable Refresh Rates (VRR).

In deze video van Nvidia wordt het tearing-effect gedemonstreerd dat G-Sync (en FreeSync) moeten tegengaan.

Sinds het Nvidia GeForce-stuurprogramma 417.71 communiceren ook kaarten uit de GeForce 1000-serie in games automatisch met dynamische framesnelheid bij bepaalde FreeSync-displays, vermeld in een whitelist in het stuurprogramma. Je vindt op de website van Nvidia een korte maar groeiende lijst van G-Sync-compatibele apparaten.

G-Sync kun je ook handmatig activeren met slechts een paar klikken. Eerst activeer je in het monitor­menu FreeSync, als het nog niet is ingeschakeld. Kies daarna in het Nvidia-configuratiescherm onder Display voor Set up G-SYNC en plaats op die pagina een vinkje bij ­‘Enable G-SYNC, G-SYNC Compatible’ en bij punt 3 ‘Enable settings for the selected display model’, en pas de instellingen toe.

Nvidia waarschuwt echter dat bij niet-officieel ondersteunde schermen beeldstoringen zoals flikkeren of flitsend beeld kunnen optreden. Er staat onderaan de instellingen vermeld of je scherm wel of niet compatibel is.

Waarom kan ik HDR-weergave niet gebruiken als ik dynamische verversingssnelheden heb ingeschakeld?

Dit werkt alleen met de tweede generatie VRR-technologie (Variable Refresh Rate). Bij AMD is dat FreeSync 2, bij Nvidia is dat G-Sync HDR of G-Sync Ultimate. Bij Nvidia is een grafische kaart nodig met DisplayPort 1.4. Bij oudere technieken moet je kiezen tussen HDR (voor bijvoorbeeld films, foto’s of games) of een variabele verversingssnelheid (vooral bij snelle actiegames prettig).

Moet ik Vsync in games in- of uitschakelen als ik VRR wil gebruiken?

Volgens AMD en Nvidia moet de verticale synchronisatie in games en ook in de algemene instellingen in het stuurprogramma van beide fabrikanten worden uitgeschakeld wanneer FreeSync of G-Sync actief is. Dan bepaalt het VRR-mechanisme de refreshrate.

AMD raadt bovendien aan in de Radeon-instellingen onder ‘Games / Global Settings / Wait for Vertical Refresh’ de instelling ‘Enhanced Sync’ in te schakelen, wat de inputvertraging zou moeten verminderen.

Staat de oplossing of het antwoord dat je zoekt voor je pc monitor of scherm hier niet bij? We hebben hier nog meer tips voor je scherm aansluiten en instellen. Gerelateerde informatie, van kleurprofielen voor je monitor tot reviews van 4K-monitoren en nog veel meer vind je online of lees je op je gemak in c’t magazine.

(Benjamin Kraft en Alieke van Sommeren, c’t magazine)