Apparaten aansluiten zonder stopcontact: Power over Ethernet (PoE)

Wil je apparaten aansluiten zonder een stopcontact in de buurt? Power-over-Ethernet (PoE), oftewel stroom via de netwerkkabel, kan met een adapter ook apparaten van stroom voorzien die geen PoE ingebouwd hebben. Daarmee kun je het doortrekken van stroomkabels of ander noodzakelijke oplossingen vermijden.

De voedingskabel van een goedkope IP-­camera of ledstrip uit de bouwmarkt is met zijn nog geen twee meter natuurlijk veel te kort om goed te kunnen monteren. Of in de buurt van de ­ internetaansluiting ontbreekt een stopcontact voor je router. Misschien wil je je oude tablet als smarthomecentrale gebruiken maar levert de lange usb-kabel die je hebt gekocht niet genoeg stroom. Allemaal vervelend, en je wilt ook geen 230V-verlengsnoer of netadapter in beeld hebben bungelen. Apparaten aansluiten zonder stopcontact in de buurt kun je misschien doen via PoE.

Power-over-Ethernet (PoE, IEEE 802.3at/af) kan in al die gevallen een uitkomst bieden met behulp van externe adapters, ook wel splitters of injectors genoemd. Dat werkt met een spanning van 48 volt, die door een injector over de netwerkkabel kan worden meegestuurd. Die spanning leidt bij langere kabel­lengtes of bij kleinere kabeldoorsneden tot minder verlies dan de 5 of 12 volt die gebruikelijk zijn voor kleine apparaten.

Een splitter aan het eind van de netwerkkabel zet de PoE-spanning weer om in de spanning voor het apparaat en beschikt over de juiste plug en een netwerkpoort. Die laatste hoef je niet per se te benutten om gebruik te maken van PoE. Je kunt het dus ook prima gebruiken voor een led-strip of ander apparaat zonder netwerkpoort. Er zijn ook sets van injector plus splitter verkrijgbaar.

IP-camera’s en routers hebben meestal 12 volt en 5 tot 20 watt aan vermogen nodig, wat doorgaans wordt geleverd door een voeding met een DC-stekker. Ook bij ledstrips kom je 12 volt met een DC-stekker tegen. Het benodigde vermogen is afhankelijk van de lengte en wordt meestal door de fabrikanten opgegeven in watt per meter. Je kunt 12V/20W PoE-adapters met de juiste plug bijvoorbeeld vinden bij fabrikanten van netwerkapparatuur of als merkloze versies uit het Verre Oosten.

Pas wel op: hoewel pluggen met een buiten­diameter van 5,5 millimeter en een binnendiameter van 2,5 of 2,1 millimeter gebruikelijk zijn, is er geen officiële specificatie. Ondanks de juiste afmetingen kunnen pluggen, pinnen en plugopeningen verschillende lengtes hebben en niet voor honderd procent passen. Daardoor krijg je contactweerstanden met de bijbe­horende verliezen. Als een plug niet duidelijk herkenbaar is en solderen geen optie is, kun je meteen kiezen voor een splitter met een reeks stekkers.

Als je echter een soldeerbout tot je beschikking hebt, kun je de meegeleverde kabel doorknippen en een geschikte stekker eraan solderen. Bij sommige merkloze adapters gaat dat heel makkelijk: als je hard op de behuizing drukt springt die open, zodat je met­een aan het begin van het snoer een geschikte plug kunt monteren en een eventueel overbodige netwerkstekker kunt verwijderen.

Passieve adapters – die meestal alleen bestaan uit een met rubber beklede RJ45-plug met twee kabels eraan – moet je vermijden. Die brengen meestal het probleem met zich mee van lagere spanningen via de netwerkkabel doordat ze alleen de ingangsspanning doorgeven.

Door de gestandaardiseerde connectors is het bij usb veel eenvoudiger. Zolang het gebruikte apparaat niet meer dan 10 watt vermogen vraagt bij 5 volt, zijn goedkope adapters met usb-uitgang genoeg voor de stroomvoorziening. Die kosten meestal zo’n 5 tot 20 euro.

Als je meer vermogen nodig hebt, kan dat via USB-C voor een wat prijzigere 68 euro: GAT-USB biedt een 802.3at-converter die USB-C met Power Delivery (PD) ondersteunt en daarmee 5, 9, 12, 15 of 20 volt levert met maximaal 20 watt vermogen. Daarmee kun je ook grotere tablets of kleine laptops van stroom voorzien. Het grotere vermogen via één netwerkkabel is ook meteen het grootste voordeel van 802.3at (ook PoE+ genoemd) ten opzichte van 802.3af. Ook Digitus heeft een PoE+-splitter in het assortiment.

Voor projecten zoals een Raspberry Pi als radio-­ontvanger, een tablet als smarthomecentrale of een smartphone als bewakingscamera voldoen de kleine adapters echter, zeker omdat dat soort apparaten zelden meer dan 10 watt nodig hebben.

(Andrijan Möcker en Marco den Teuling, c’t magazine)