Video opnemen en kopieerbeveiliging omzeilen vanaf 8 euro – 7 modellen getest

Video opnemen in full hd en blu-ray kopieren kan al vanaf 8 euro met USB sticks die allen uitgerust zijn met dezelfde chip. Een HDMI-USB-videograbber stuurt beelden van een gameconsole, camera of andere bron door naar een pc. Ze zijn geschikt voor bijvoorbeeld online-conferencing of om de beelden op te nemen of te streamen. Deze goedkope modellen die inwendig vrijwel allemaal identiek zijn, nemen de kopieerbeveiliging ook niet al te serieus.

De meeste computers hebben alleen uitgangen voor videosignalen, maar geen ingangen. Voor video capture van een apparaat met HDMI-uitgang, kun je een goedkope HDMI-USB-videograbber gebruiken.

We kochten zeven van die zogeheten HDMI Video Capture-sticks bij Amazon voor prijzen tussen 8 en 18 euro . Sommige werden na een paar dagen geleverd, andere pas na een paar weken rechtstreeks uit China. We hebben ze getest met verschillende software en bronnen zoals blu-ray spelers.

Alle sticks werkten onmiddellijk zonder handmatige driverinstallatie onder Windows 10 (als usb-video). Ze werkten ook meteen op macOS, Linux (Ubuntu 20.4.1 LTS) en op de Raspberry Pi 4 (Debian Buster).

Voor foto- en video-­opnamen volstaan de on-board hulpmiddelen van de besturingssystemen, zoals de Windows-app ­Camera. De sticks kunnen ook worden gebruikt met de populaire Open Broadcaster Software (OBS) of – als alleen audio-invoer via HDMI nodig is – met opnamesoftware zoals Auda­city.

Vijf van de zeven geteste apparaten werden verkocht als USB 2.0-stick, twee als USB 3.0-stick. Drie van de USB 2.0-sticks (o.a. die van Gnnmoy en xuwei ) zien er op het etiket na bijna identiek uit , en dat zou ook moeten gelden voor de stick van verkoper bearivt volgens de beschrijving op Amazon. Er werd echter een iets dunnere stick geleverd, die ook een tiende van een watt zuiniger was dan de andere. De stick van WisFox heeft een iets chiquere behuizing. De behuizingen van de USB 2.0-sticks zijn zo breed dat ze niet in de usb-poort passen als er al een usb-apparaat op de poort ernaast is aangesloten.

De twee USB 3.0-sticks zijn identiek van constructie en komen waarschijnlijk overeen met de Wiistar WS-K004 van Shenzhen Wii-Star Technology. De verkopers Dettelin en Edupup beloven voor hun USB 3.0-sticks een refreshrate van 60 Hz bij full-hd-­resolutie, oftewel 1920×1080 pixels.

De 60 Hz refreshrate is het enige voordeel van de USB 3.0 ten opzichte van de USB 2.0-types. In de Windows 10 Camera-app en in OBS konden we kiezen uit 30 en 60 fps.

Op zich zijn er eigenlijk geen functionele verschillen tussen de zeven sticks. Dat is ook niet verwonderlijk aangezien ze alle gebruikmaken van dezelfde MS2109-converterchip van het Chinese bedrijf Hefei MacroSilicon Technology. Aan de buitenkant kun je niet zien welke chip er in de goedkope USB-HDMI-sticks zit. Het is ook typerend voor dergelijke no-name-producten op de Amazon-marktplaats dat de aanbieders zonder verdere aankondiging andere varianten leveren. Met andere woorden: er is geen garantie dat je exact dezelfde versie van het apparaat ontvangt als wij getest hebben.

Als je de stick al hebt, kun je makkelijk controleren of er een MS2109 in zit, namelijk aan de hand van de USB-identifier 534D:2109 met vendor-ID 534D (voor MacroSilicon) en device-ID 2109. Die gegevens kun je zien in het Apparaat­beheer van Windows (bij de Eigenschappen van ‘USB Video’ op het tabblad Details bij de Hardware-­id’s) en bij Linux met lsusb.

De MS2109-chip identificeert zichzelf bij de host als een apparaat dat compatibel is met de USB ­Video Class (UVC). Daar bestaat een gedetailleerde ­specificatie voor en er zijn standaard (ingebouwde) stuurprogramma’s voor. HDMI-USB-sticks worden door het systeem dus automatisch gedetecteerd zonder dat er drivers geïnstalleerd hoeven te worden, maar niet alle functies werken even soepel – waarover zo dadelijk meer.

De firmware van de MS2109-chip meldt de betreffende pc welke resoluties en framerates hij aankan. De sticks halen een maximum van 30 of 60 Hz bij full-hd, oftewel 1080p30 dan wel 1080p60, wat voldoende is voor videoconferenties. Bij sommige moet je, om 60 beelden per seconde op te kunnen nemen, terug­schakelen naar 720p (1280×720) of lager. Bij 1366×768 is 50 Hz nog mogelijk, bij 1600×1200 vaak weer maar 30 Hz. Bij macOS stellen Photo Booth en OBS beide automatisch vaak een resolutie in van 720p.

Verschillende Amazon-verkopers benadrukken dat hun MS2109-sticks ook Ultra HD (UHD/4K) met 3840×2160 pixels accepteren, en dat klopt ook, maar ze converteren dan slechts elk vierde pixel, want aan de achterkant komt er altijd maximaal full-hd uit.

De MS2109 comprimeert binnenkomende videosignalen in Motion-JPEG-formaat (MJPEG) of levert ze ongecomprimeerd in YUV 4:2:2- of YUV 2:1:1-formaat. Zonder compressie neemt de datasnelheid echter dramatisch toe, waardoor USB 2.0 snel zijn grenzen bereikt. Met volledige kleurensampling van 4:2:2 zijn slechts een paar beelden per seconde moge­lijk.

Bij Windows was de beeldkwaliteit van de binnen­komende HDMI-signalen verrassend goed. Bij OBS kun je enkele parameters aanpassen, waaronder de helderheid, het contrast, de tint en intensiteit. Bij sommige sticks zit er een kleine koeler bovenop de MS2109-chip, wat suggereert dat oververhitting moge­lijk zou kunnen zijn. We hebben daar echter niets van gemerkt, zelfs niet tijdens langdurige tests.

De MS2109 verwerkt ook stereo audiosignalen op de High Definition Multimedia Interface (HDMI) en geeft ze door aan de pc als een PCM-datastroom. Maar de firmware bevat een bug waardoor Windows slechts één kanaal herkent – we vonden geen workaround voor dat manco. Bij Windows moesten we voor OBS het audiokanaal van de HDMI-USB-grabber hand­matig opgeven, omdat de automatische detectie de verkeerde ingang selecteerde. De Linux-driver is slimmer en herkent ook stereo.

Maar met Linux gaat niet alles beter: op de Raspberry Pi 4 konden we de resolutie bij Cheese niet veranderen. OBS op een Linux-pc kan bij een aantal sticks de met MJPEG gecomprimeerde videostreams niet rechtstreeks benutten, maar alleen de ongecomprimeerde – en dan nog alleen met een schokkerige beeldsnelheid. Voor hogere beeldsnelheden moet je bij Linux-OBS de formaten Emulated kiezen, die de substructuur Video 4 Linux 2 (V4L2) genereert uit de MJPEG-stream. Microsoft Teams, dat als een ­web-app draaide in de Chrome-browser op een Raspberry Pi 4, gaf daarentegen automatisch een vloeiend videobeeld weer via de HDMI-USB-grabber.

Volgens de Radeon-driversoftware van AMD kan de MS2109 ook overweg met de HDMI-kopieerbeveiliging HDCP 1.2. Twee blu-rayspelers – een van Oppo en een van Panasonic – werden zonder problemen door de sticks doorgegeven, zelfs met UHD-signalen en zelfs bij het afspelen van kopieerbeveiligde discs.

Ontvang de nieuwste informatie en tips voor video capture hardware en software! Schrijf je in voor de nieuwsbrief:

De geteste goedkope HDMI-USB-converters met een MS2109-chip leveren een verrassend goede beeldkwaliteit. De apparaten hebben echter wel enkele tekortkomingen, zodat het beter is een duurdere converter te kiezen voor meer veeleisende toepassingen.

Bovendien is het winkelen op de Amazon-marktplaats een beetje grijpen in een Chinese grabbelton. Het is onduidelijk welke stick je uiteindelijk gaat krijgen – en wanneer. Krijg je een exemplaar met een andere chip, dan kun je die nog proberen terug te sturen.

De prijzen lijken ook wat willekeurig. Ga daarom gewoon voor de goedkoopste die je wat lijkt. Hou er rekening mee dat je soms een usb-verleng­kabeltje nodig hebt gezien de breedte van de grabbers. Dan kun je een MS2109-stick in veel gevallen prima gebruiken.

(Informatie afkomstig uit het artikel van Christof Windeck en Noud van Kruysbergen, c’t magazine 6/2021, p. 124)