Wil je persoonlijke gegevens en bestanden goed beschermen? Dan moet je de Windows 11 privacy-instellingen aanpassen. Met deze tips stel je het goed in en zorg je dat nóg minder persoonlijke gegevens naar Microsoft gaan dan de instellingen toelaten.
Bij een nieuwe installatie én bij een upgrade moet je de Windows 11 privacy-instellingen controleren en aanpassen. Anders gaan er misschien persoonlijke gegevens naar Microsoft terwijl je dat niet wilt.
Met de tips in dit artikel pas je de instellingen goed aan en kun je zelfs nog een stapje verder gaan met beschermen van je gegevens.
Windows 11 privacy-instellingen – waar vind je ze?
De meeste instellingen waarmee je in Windows 11 het delen van persoonlijke gegevens aanpast, bevinden zich in de Instellingen-app onder het kopje ‘Privacy & beveiliging’.
Open het startmenu, kies Instellingen en klik links op Privacy en beveiliging. Je vindt onder Privacy & beveiliging drie groepen instellingen, we noemen ze met de belangrijkste aanpassingen.
Ontvang gratis informatie en tips over privacy en Windows 11, schrijf je in voor de nieuwsbrief:
Windows-machtigingen – de belangrijkste Windows 11 privacy-instellingen
De belangrijkste instellingen vind je onder ‘Windows-machtigingen’, klik op de regels daaronder zoals ‘Algemeen’, ‘Spraak’ enzovoort om ze in te stellen.
- Algemeen – hier kun je de reclame-ID uitschakelen, websites de toegang ontzeggen tot je geïnstalleerde talen en het gebruik van app-opstartstatistieken voor gepersonaliseerde zoekresultaten en suggesties in de app Instellingen zelf uitschakelen. We raden je aan ze allemaal uit te schakelen.
- Spraak – de spraak-assistent Cortana is voor de Nederlandse taal niet beschikbaar, dus je kunt dit prima uitschakelen.
- Persoonlijke instellingen voor handschrift en typen – dit wordt gebruikt om een persoonlijk woordenboek te creëren, inclusief gegevens over de handschriftherkenning. Gebruik je aanraak- en peninvoer dan kun je het eventueel ingeschakeld laten voor een betere herkenningskwaliteit.
- Diagnostische gegevens en Feedback – zet de schakelaar voor ‘Optionele diagnostische gegevens’ uit Als je niet wilt dat privégegevens worden gebruikt voor kwaliteitsverbetering. Ook de schakelaar voor ‘Ervaringen op maat’ (reclame) kun je zonder problemen deactiveren en om minder vaak gestoord te worden tijdens het werk, zet je ‘Frequentie van feedback’ van Automatisch op Nooit.
- Activiteitsgeschiedenis – controleer of ‘verzenden naar Microsoft’ is uitgeschakeld. De andere optie maakt niet uit voor privé houden van je gegevens richting Microsoft, maar zorgt wel dat er iets minder gebruikssporen op je pc achterblijven. Als je de pc alleen gebruikt of (aanbevolen) met aparte gebruikersaccounts is dat minder relevant.
- Zoekmachtigingen – de schakelaars voor ‘Zoeken in Cloudinhoud’ zijn alleen relevant als je Windows of apps gebruikt met een Microsoft- of een Azure-AD-account. Je kunt hier ook instellen of de geschiedenis van de eigen zoekfunctie van Windows lokaal mag worden opgeslagen en zoekgeschiedenis wissen.
- Zoeken in Windows – deze opties zijn weinig relevant voor de gegevensbescherming.
App-machtigingen – gegevensbescherming binnen apps in Windows 11
Hier vind je in totaal 25 menu’s waarin je kunt aangeven of en zo ja welke apps toegang mogen krijgen tot informatie of apparaten die met je privacy en gegevens te maken kunnen hebben.
Bij Locatie kun je bijvoorbeeld instellen of toepassingen toegang mogen hebben tot je locatiegevens. Bij Camera of Microfoon stel je bijvoorbeeld in dat uitsluitend Teams en Zoom toegang mogen hebben tot de webcam en microfoon. Klik je op een item zoals Camera, dan zie je een lijst van apps en kun je per programma de toegang in- of uitschakelen.
Een belangrijke uitzondering is ‘Diagnostiek van app’. Hier bepaal je of apps hun gegevens met elkaar mogen uitwisselen.
Wat je uitschakelt is een kwestie van smaak. Teams kun je bijvoorbeeld niet zinvol gebruiken zonder microfoon en camera. Maar als een app toegang nodig heeft tot een geblokkeerde bron, krijg je een melding en kun je de gewenste toegang verlenen.
Beveiliging – geen aanpassingen nodig bij normaal gebruik
Onder Beveiliging hoef je normaliter niets aan te passen.
Als je programma’s ontwikkelt kan het gebeuren dat Defender die als mogelijk schadelijk ziet en ze doorstuurt ter controle. Om te voorkomen dat code zo bij anderen terechtkomt, moet je de functie ‘Automatisch sample indienen’ uitschakelen. Die vind je onder Beveiliging bij ‘Windows-beveiliging / Virus- en bedreigingsbeveiliging / Instellingen beheren’.
Meer privacy-instellingen ontdekken
Ook op andere plaatsen bij Instellingen van Windows 11 zitten opties die met privacy te maken hebben.
- In ‘Systeem/Meldingen’ kun je bijvoorbeeld onderaan in het menu aangeven of Windows suggesties voor het instellen van het apparaat en andere suggesties voor het gebruik mag geven. Zet dit uit, dat is toch alleen maar irritant.
- Onder ‘Systeem / Klembord’ biedt Windows 11 een handige functie waarmee je de geschiedenis van het klembord kunt opslaan. Als je je op de pc aanmeldt met een Microsoft-account, en de optie ‘Synchroniseren op al uw apparaten’ actief is wordt de inhoud van het klembord gesynchroniseerd met andere apparaten – en dat gebeurt via de Microsoft-cloud.
- Onder ‘Persoonlijke instellingen / Start’ vind je een instelling die van belang kan zijn als je met anderen de pc deelt met een enkel gebruikersaccount (wat we niet aanraden). De optie ‘Recent geopende items weergeven in Start, Jumplists en de Verkenner’ toont welke bestanden je onlangs hebt gebruikt.
Lokaal account gebruiken
Een andere manier om je privacybescherming wat op te krikken is om niet met een Microsoft-account maar met een volledig lokaal profiel in te loggen op Windows. Om over te schakelen naar een lokaal account, klik je in de Instellingen via
‘Accounts / Uw info’ onder ‘Accountinstellingen’ op ‘In plaats daarvan aanmelden met een lokaal account’.
Een lokaal account zorgt er niet automatisch voor dat er minder gegevens naar Microsoft gaan – maar het wordt wel moeilijker om deze aan jou te koppelen. Je mist ook bepaalde voordelen van een Microsoft-account gebruiken.
Nog minder gegevens doorsturen
Je kunt de overdracht van gegevens naar Microsoft nog verder beperken. Je kunt de Windows service DiagTrack uitzetten die ‘telemetriegegevens’ naar Microsoft stuurt.
- Open het servicebeheer, bijvoorbeeld via Windows-toets, services.msc, Enter-toets.
- Zoek in de lijst naar Connected User Experiences and Telemetry en dubbelklik hierop.
- Stel het opstarttype in op Uitgeschakeld, klik op Stoppen en dan op OK.
We hebben geen nadelen gemerkt van het uitschakelen van deze service. Updates komen keurig binnen en het systeem gedraagt zich volstrekt normaal.
Instellingen controleren na updates
Bij een Windows update of upgrade kunnen Windows 11 privacy-instellingen misschien worden gewijzigd en opties weer ingeschakeld. Dat geldt ook voor de DiagTrack-service (zie hierboven).
Daarom kan het geen kwaad van tijd tot tijd te controleren of alles nog steeds zo staat als je het zelf hebt ingesteld. In elk geval na een grote functie-upgrade, maar het liefst ook na de regelmatige maandelijkse updates.
(Deze informatie is afkomstig uit het artikel in c’t 3/2022, pagina 52 met medewerking van Jan Schüßler en Daniel Dupré)
