Windows 10 laten lijken op Windows 7

Windows 7 wordt vanaf 15 januari niet meer ondersteund. Om je pc veilig te kunnen blijven gebruiken, hebben talloze pc-gebruikers de overstap naar Windows 10 moeten wagen of zullen dat zo snel mogelijk moeten doen. Hoewel Windows 10 op veel vlakken een verbetering is op Windows 7, zijn sommige aspecten niet noodzakelijk beter.

Met name de interface is niet altijd even prettig of logisch. Met de juiste tools en aanpassingen valt die overstap best mee en haal je het beste uit beide werelden. Er zijn voordelen aan het ombouwen van Windows 10 naar het uiterlijk van Windows 7. Niet alleen voor gebruikers die hun vertrouwde omgeving efficiënt willen blijven gebruiken, maar ook voor thuisbeheerders die de overstap naar Windows 10 zo soepel mogelijk willen houden.

Het doel van dit artikel is dan ook om ondanks allerlei veranderingen aan de Instellingen-app en het Actiecentrum en dergelijke enkele belangrijke bedieningselementen in ieder geval dusdanig aan te passen dat verstokte Windows 7-gebruikers na hun overstap niet op tilt slaan.

Daarbij is het Windows Startmenu eigenlijk onontbeerlijk. Dat moet niet alleen dezelfde functies als Windows 7 hebben, maar idealiter er ook zoveel mogelijk op lijken. Er is een aantal programma’s die de look & feel van het Windows 7-menu redelijk goed weten te emuleren.

Classic Shell – of beter gezegd diens opensource opvolger Open-Shell – imiteert het startmenu van Windows 7 relatief goed, hoewel de afmetingen niet helemaal perfect zijn. Het programma StartIsBack++ (à 3 euro) slaagt daar beter in. Toch raden wij eerder Open-Shell aan. Dat programma biedt de mogelijkheid de individuele instellingen in een back-upbestand op te slaan, zodat je ze later in één keer eenvoudig kunt herstellen. Bovendien kun je alle wijzigingen die je in Open-Shell uitvoert ook weer eenvoudig terugzetten naar de fabrieksinstellingen. Dat is handig als je door al je experimenteren het menu hebt verklooid.

Nadat je Open-Shell hebt gedownload en daarna hebt geïnstalleerd, ziet het er nog niet echt als Windows 7 uit, maar dat heb je snel voor elkaar. Open allereerst de instellingen van het programma door met de rechter muisknop op de startknop te klikken en de optie Instellingen te selecteren. Zorg ervoor dat je in het tabblad ‘Start Menu Style’ de optie ‘Windows 7 Style’ hebt geselecteerd, en bij ‘Skin’ de optie ‘Windows Aero’. Als je de breedte van het menu wilt aanpassen zodat die het meest overeenkomt met het origineel, moet je het selectievakje bij de optie ‘Show all settings’ aanvinken en bij ‘Main menu’ de waarde bij ‘Programs pane width’ op ‘41’ zetten.

De standaardinstellingen van de andere talrijke opties zijn al redelijk zinvol ingesteld, maar neem vooral de tijd om alles naar wens aan te passen. De taakbalk kun je met enkele instellingen aanpassen. Klik met de rechter muisknop op de taakbalk en verwijder de vinkjes bij ‘Knop Taakweergave weergeven’ en ‘Personen op de taakbalk weergeven’, en zorg dat de optie ‘Zoeken / Verborgen’ aangevinkt is.

Vaak wil ook de Schermvergrendeling nog wel eens een beetje irritant zijn: de weergaven van een foto met een grote klok in de hoek en eventueel tips of reclame die je eerst nog moet wegklikken voordat je het daadwerkelijke welkomstscherm met het invoerveld voor het wachtwoord ziet. Dat kun je met een aanpassing in het register uitschakelen. Via de link op de volgende pagina kun je een REG-bestand downloaden met de registersleutel voor een welkomstvenster dat alleen het wachtwoord-invoerveld toont.

Niet perfect, maar het komt in de buurt: Open-Shell (rechts) vergeleken met het startmenu van Windows 7 (links).

Voor het weergeven van foto’s in Windows 10 zijn er meer mogelijkheden dan alleen de ingebouwde Foto’s-app.

Je kunt de klassieke Windows Fotoweergave weer gebruiken, die zit ook nog in Windows 10 ingebouwd. Alleen moet je dan wel voor elk bestandstype een aparte registersleutel toevoegen en het programma daaraan koppelen. Hoe dat moet, hebben we uitgebreid beschreven in het artikel ‘Windows makkelijker bedienen’ in c’t 9/2019, p.36.

Vervolgens open je Instellingen en ga je naar ‘Apps / Standaard-apps’. Voor de fotoweergave kun je na het instellen van de bovengenoemde register- instellingen de Windows Fotoweergave selecteren. Voor het afspelen van muziek en video’s kun je Windows Media Player als standaard instellen, of als je wilt, een ander programma zoals VLC als dat al geïnstalleerd is. Op dezelfde manier kun je het standaard e-mailprogramma of de webbrowser instellen, zodra je een alternatief programma zoals Thunderbird of Chrome, Firefox of iets dergelijks op je systeem staat.

Door de standaardprogramma’s anders in te stellen na het overstappen op Windows 10 vermijd je veel verwarring voor gebruikers.

Als je vanaf de desktop gaat zoeken, als bijvoorbeeld het Startmenu met alle tegels geopend is en je erop los gaat zoeken, wordt de zoekopdracht automatisch naar internet doorgestuurd – om precies te zijn naar Bing, de zoekmachine van Microsoft. Het doel daarvan is om webresultaten direct in het startmenu te kunnen tonen.

Microsoft biedt geen eenvoudige manier om die verwarrende – en wat privacy betreft tikje dubieuze – procedure uit te schakelen. Desondanks is dat mogelijk, ook weer via een sleutel in het register. Dat is voor Windows 10 vanaf versie 1803 overigens weer een andere sleutel dan bij de eerdere versies. Via de link op de volgende pagina vind je ook weer een kant-en-klaar REG-bestand dat je pc voorziet van alle vereiste sleutels. Houd er echter rekening mee dat je daarmee ook Cortana uitschakelt – al verlies je daar hier niets aan. Via de link vind je ook een uitleg over hoe de registersleutel werkt.

Nu je toch al bezig bent dingen aan je Windows 10-systeem te wijzigen, is er nog iets anders wat je kunt doen met betrekking tot je privacy. Ga naar Instellingen en klik op de optie Privacy. Schakel daar alles uit waarvan je denkt het niet nodig te hebben. Als je ergens teveel rechten hebt ingetrokken waardoor een toepassing niet meer werkt, zal die een melding daarover tonen en kun je de desbetreffende optie vervolgens alsnog weer inschakelen.

Daar heb je niet per se een aparte tool voor nodig. Zoals uit onze test is gebleken, hebben ontwikkelaars er vooral last van dat Microsoft opties voor de gegevensbescherming bij elke Windows 10-release in kleine details wijzigt, en de tools daardoor regelmatig bepaalde instellingen niet aanpassen. Bovendien maken we regelmatig mee dat sommige zeer rigoureuze opties van dergelijke tools ook fouten kunnen veroorzaken bij netwerkverbindingen, Windows updates en dergelijke. Onze tip is daarom om liever enkele minuten meer tijd te investeren en de privacy-opties in Windows 10 handmatig aan te passen.

Een trouwe schare fans heeft in het verleden enthousiast gebruik gemaakt van de gadgets die toen in Windows 7 en Vista zaten. Die gadgets waren klein miniprogramma’s die op het bureaublad stonden en informatie toonden, bijvoorbeeld een analoge klok, de weersverwachting, nieuwsfeeds en dergelijke. Bij het verschijnen van Windows 8 vond Microsoft die gadgets blijkbaar niet interessant genoeg om ze terug te laten komen en ook bij Windows 10 zijn ze niet verschenen.

Als je grote fan van die gadgets was, zou je een blik kunnen werpen op 8GadgetPack. Enkele van de gadgets imiteren die van Windows 7 behoorlijk aardig: naast de klok en het weerbericht, is met name de Clipboarder een aanrader. Daarmee kun je meerdere elementen die je recent in het klembord hebt gezet weer terughalen.

Niet kapot te krijgen, en terecht: Desktop Gadgets.

In het algemeen hebben de apps die in Windows 10 zitten een minder goede reputatie. In sommige gevallen is dat echter niet helemaal terecht, daarom raden we je aan ze een kans te geven. Er is inmiddels veel gebeurd sinds Windows 8 de tegel-apps voor het eerst introduceerde. Zo draaien ze niet meer alleen maar volledig in het scherm, maar zoals klassieke programma’s in vensters met een zinvol formaat. De rekenmachine is bijvoorbeeld essentieel en deze heeft sinds Windows 7 veel functies erbij gekregen. Handig zijn ook apps zoals ‘Alarmen en klok’, die je ook als kookwekker kunt gebruiken, en Kaarten, dat een alternatief voor Google Maps biedt.

Als je geen enkele behoefte aan die apps hebt, kun je ze bij Open-Shell uitschakelen. Of, als je het normale Windows 10-startmenu overzichtelijker wilt maken, met je gebruikersaccount helemaal verwijderen. Bij versie 1903 werkt dat bij de meeste apps door met de rechtermuisknop op de tegels van het startmenu te klikken en Verwijderen te selecteren. Apps waarbij die optie niet verschijnt, kun je met behulp van PowerShell verwijderen. Een voorbeeld daarvan is de app ‘Jouw telefoon’. Open PowerShell door Windows+X en dan ‘Windows PowerShell’ in te typen, en voer dan het volgende commando uit:

Get-AppxPackage *yourphone* | Remove-Appx-Package

Daarbij is yourphone dan de interne Windows-benaming van de app. Op dezelfde manier kun je ook andere apps verwijderen, zoals ‘Alarmen en klok’, Foto’s, ‘Hulp vragen’, Camera, Personen, Berichten en de Xbox Game Bar. Daarvoor moet je dan bij het bovenstaande commando de term yourphone vervangen door de Windows-interne namen van de apps. Die zijn respectievelijk alarm, photos, gethelp, camera, maps, people, messaging en gamingoverlay.

Zo nu en dan krijgen we de vraag waarom je niet alles wat er aan tegels is gewoon in één keer eruit zou kunnen gooien, bijvoorbeeld met het eenvoudige PowerShell commando:

Get-AppxPackage * | Remove- AppxPackage

Dat raden we om twee redenen af. Allereerst verwijder je daarmee niet alleen de essentiële apps zoals de rekenmachine en diverse codecs die je nodig hebt om mediabestanden af te kunnen spelen, maar ook – en dat is het lastige – verwijder je dan de Store in zijn geheel. Als je dan later toch iets nodig hebt, moet je die weer handmatig met PowerShell installeren of een nieuw gebruikersaccount aanmaken in Windows.

De gratis tool W10Privacy is een handig compromis voor het verwijderen van zoveel mogelijk apps. Het originele doel van de ontwikkelaar was eigenlijk een tool te maken om de privacy-instellingen overzichtelijk en makkelijk te kunnen aanpassen. Maar het tabblad ‘Gebruikers-apps’ biedt ook een eenvoudige functie om tegels te verwijderen. Een installatie met Windows 10 versie 1903 kun je daarmee van praktisch alle overbodige apps ontdoen zonder dat je meteen ook de Store helemaal verwijdert.

Bovendien kun je met W10Privacy op het tabblad ‘System-apps’ ook aparte apps volledig uit de Windows-installatie verwijderen, en niet alleen voor de gebruiker die op dat moment aangemeld is. Het is een beetje de vraag of dat handig is, en het enige voordeel dat het in eerste instantie biedt, is dat er 1 GB aan bestanden wordt verwijderd. Tenzij je met ernstig ruimtegebrek te kampen hebt, raden we dat echter af.