Usb-sticks van 128 GB voor sneltransport

Als je een film naar een usb-stick wilt kopiëren of je werk wilt opslaan, hoef je niet lang te wachten: een snelle usb-stick kan een schrijfsnelheid halen van meer dan 100 MB/s. En ze zijn al te koop vanaf 30 euro.

Usb-sticks zijn gewoon praktisch. We krijgen nog regelmatig een collega aan het bureau die een usb-stick wil lenen om iets van A naar B te kopiëren. Het kopiëren van een film, het maken van back-ups van je dagelijkse werk of foto’s van je vakantie – het is allemaal zo gepiept. Maar bij goedkope sticks heb je last van erg lage snelheden.

Dat traag zijn is bij de sticks die we hebben getest gelukkig niet het geval. Volgens de fabrikanten schrijven ze de data allemaal weg met een schrijfsnelheid van minstens 100 MB/s, zodat een back-up van een dvd-image van meer dan 4 GB minder dan een minuut zou moeten duren.

We hebben negen usb-sticks met prijzen vanaf 30 euro langs de lat gelegd: de Corsair Flash Voyager GTX, Integral Turbo, Intenso High Speed Line, Patriot Supersonic Rage Elite en Viper Fang Gaming, de SanDisk Extreme Go en Extreme Pro, de Trekstor i.Gear SSD-stick Prime en de Verbatim Keypad Secure.

Ze bieden allemaal 128 GB aan ruimte voor je data en een type A usb-poort. De modernere type-C-connector zie je nog niet veel bij dit soort snelle sticks, alleen de Verbatim-stick heeft ook een versie met type C in het assortiment zitten. We hebben ook usb-sticks getest die zowel een type A als een type C-connector hebben.

Met dat soort sticks heb je altijd de juiste usb-stick bij de hand, nu type C steeds meer voorkomt bij laptops en desktops. De Keypad Secure onderscheidt zich van de rest door zijn cijfertoetsen (keypad). Het doel is duidelijk: je moet een pincode intypen om de usb-stick te ontgrendelen.

De i.Gear SSD-Stick Prime heeft ook nog een verborgen kant. Pas na het openen van de behuizing (er zitten vier schroeven aan de onderkant van de stick) wordt duidelijk dat de stick uit twee delen bestaat: een USB-naar-M.2-SATA-converter en een M.2-SATA-ssd. De Flash Voyager GTX moet ook uit zo’n converter en een M.2-ssd zijn opgebouwd, maar die behuizing kan niet worden geopend zonder dingen te slopen. De Integral Turbo en Supersonic Rage Elite zijn op het eerste gezicht identiek, maar daar gaan we later nog verder op in.

Intenso zet Super Speed USB 3.1 op de verpakking. Corsair, Integral, Patriot en Trekstor noemen USB 3.1 Gen 1 en Verbatim is vrij conservatief met USB 3.0 als aanduiding. SanDisk vermeldt met USB 3.1 Gen 1 (USB 3.0) twee keer hetzelfde.

Maar eigenlijk zijn die termen allemaal onjuist, want volgens de huidige usb-naamgeving werken de sticks met USB 3.2 ­Gen 1, oftewel een datasnelheid van 5 Gbit/s. Bij het lezen komen sommige sticks al erg in de buurt van de 460 MB/s, de praktijklimiet voor USB 3.0-apparaten. En nee, we noemen ze geen USB 3.2 Gen 1-apparaten.

Over de binnenkant van moderne usb-sticks krijg je bijna niets mee. De fabrikanten geven daar geen informatie over. Alleen de Trekstor kon uit elkaar worden geschroefd, de M.2-SATA-ssd die zit ingebouwd identificeert zich als een Trekstor-ssd.

In de Verbatim-stick zit ook een ssd, deze is afkomstig van de grootste Chinese ssd-fabrikant Longsys, net als de ssd in de Corsair-stick. Met de andere sticks kwamen we met software niet verder, dus de fabrikanten en de soort controllers en flashgeheugen blijven onbekend.

Dat is jammer, want het geheugen dat in veel usb-sticks wordt gebruikt, is wat overblijft aan het einde van de flashgeheugen-keten. Na de productie is er een screeningsproces: het beste geheugen is bedoeld voor ssd’s, omdat de eisen daarvoor het hoogst zijn. Alles wat niet geschikt is voor dat doel, wordt gebruikt in geheugenkaarten, en alles wat daar weer niet voor voldoet, wordt gebruikt in usb-sticks.

We hebben in elk geval met behulp van ons testprogramma H2benchw kunnen controleren of alle sticks de beloofde capaciteit hadden. De twee ogenschijnlijk identieke usb-sticks van Integral en Patriot bleken tijdens de test geheel verschillend te zijn.

Hoewel de twee fabrikanten de behuizing waarschijnlijk van de­zelfde leverancier betrekken, verschilt de elektronica binnenin. De stick van Integral haalt veel hogere schrijfsnelheden. Toch wordt er waarschijnlijk dezelfde controller gebruikt, omdat bij onze benchmarktest bij beide usb-sticks en de andere Patriot-stick hetzelfde issue zich voordeed: bij random schrijftoegang met IOmeter weigerden ze mee te werken.

In alle drie de gevallen gaf IOmeter waarden tussen 0,5 en 1,5 IOPS aan, bij de tests met andere programma’s waren de waarden zoals verwacht enkele honderden IOPS.

Usb-sticks geven, in tegenstelling tot ssd’s, zelden informatie over hun gezondheid via SMART-waarden. Dat is misschien maar beter ook, want de usb-sticks van Corsair, SanDisk (alleen Extreme Pro) en Trekstor verwarren gebruikers met onjuiste informatie.

De Extreme Pro zou volgens de SMART-uitdraai met één been in zijn graf staan: de resterende levensduur is nul. Bovendien had hij ook last van onder­koeling met een temperatuur van 8 graden, een ver van realistische waarde.

Corsair en Trekstor spelen ook vals bij de temperaturen: ze zijn altijd 33 en 40 graden warm, ongeacht wat je met de usb-sticks uitspookt. Laat de SMART-waarden dus maar buiten beschouwing bij usb-sticks.

We vinden usb-sticks in het algemeen niet zo geschikt voor back-ups. We krijgen te vaak meldingen over ­defecte usb-sticks. Sommige zijn dan nog wel uit te lezen, maar vaak melden ze zich niet meer aan bij het besturingssysteem of hebben ze een aangegeven capaciteit van 0 bytes.

Als het bestand op de stick de enige versie van je belangrijke document was, is de enige optie misschien nog de dure diensten van een recoverybedrijf inschakelen (en jezelf voor je hoofd slaan voor het niet maken van meerdere back-ups).

Voor back-ups raden wij nog steeds externe harde schijven of een cloudprovider aan, maar bij het parkeren in de cloud is versleuteling van je gegevens wel een sterke aanbeveling.
Externe ssd’s zijn ook niet geschikt als back-up­apparaat, omdat die hun gegevens na verloop van tijd vergeten als ze niet af en toe van energie worden voorzien. Ze zijn natuurlijk geschikt voor datatransport van A naar B, maar ze zijn duurder bij dezelfde capaciteit dan gewone harde schijven.

Usb-sticks worden vaak gebruikt om gegevens mee uit te wisselen. Daarom moeten ze te lezen zijn met zoveel mogelijk verschillende besturingssystemen. Dat werkt echter niet standaard met zomaar elk willekeurig bestands­systeem.

Als je regelmatig wisselt tussen Linux, macOS en Windows, is exFAT als bestandssysteem een aan­rader. Sinds de recente vrijgave van patenten voor exFAT door Microsoft zou exFAT over niet al te lange tijd in de meeste Linux-distributies kunnen opduiken. Windows en macOS gebruiken het al een tijd.

Veel multimedia-apparaten werken echter met FAT32. Dat werkt ook samen met de drie genoemde besturingssystemen, maar beperkt de bestandsgrootte tot 4 GB. De fabrikanten van de sticks in deze test zijn het niet eens: Integral, Intenso, Patriot en Verbatim formatteren de sticks met FAT32, Corsair en Trekstor gebruiken NTFS en SanDisk exFAT.

Bij het lezen zijn alle usb-sticks lekker snel. De Extreme Go en de Keypad Secure halen ongeveer 200 MB/s, de rest is zelfs meer dan twee keer zo snel. Maar bij het schrijven zijn er wel fikse verschillen te zien: de High Speed Line haalt z’n opgegeven snelheid van 100 MB/s helemaal niet, zelfs niet met grote bestanden. Met bijna 80 MB/s is hij daardoor de langzaamste stick in deze test.

Net daarboven zien we de Supersonic Rage Elite, Viper Fang Gaming en Extreme Go. Bij de Keypad ­Secure met ongeveer 200 MB/s begint het ergens op te lijken.
De echte snelheidsduivels bij het schrijven zijn echter de Flash Voyager GTX, Turbo en i.Gear SSD-Stick Prime.

De koploper Extreme Pro haalt 400 MB/s, wat in de buurt komt van een interne SATA-ssd. De Keypad Secure heeft als troef encryptie – als dat een vereiste voor je is, is de hogere prijs geen obstakel.

(Lutz Labs en Alieke van Sommeren)