Gnome 45 review: verfrissende vernieuwingen in de interface

Met de nieuwste release moderniseert het Gnome-project de desktopomgeving voor Linux. Het vervangt oude standaardtoepassingen door nieuwe apps en richt zich bovendien steeds meer op mobiele apparaten. In deze Gnome 45 review vertellen we je meer over deze ontwikkelingen.

Gnome 45 zet de ontwikkeling voort waar de vorige versie was gebleven. Het project heeft diverse toepassingen gemigreerd naar de moderne grafische bibliotheek Gtk4, de kern-applicaties opgeschoond en de eigenaardigheden in het ontwerp van de bureaubladinterface geëlimineerd.

Een van deze eigenaardigheden betreft de activiteitenknop in de linkerbovenhoek van het paneel. Sinds de introductie van deze knop in Gnome 3, was deze bij veel gebruikers niet populair. Velen hebben met behulp van Gnome shell-extensies deze knop aangepast of zelfs volledig verwijderd. Het Gnome-team heeft besloten de knop te vervangen door een indicator die het aantal werkruimtes en de positie van de actieve ruimte weergeeft in een eenvoudig gestileerd grafisch element. De functie van de knop blijft hetzelfde: door erop te klikken wordt het activiteitenoverzicht geopend, waarin vensters, zoekopdrachten en werkruimtes worden getoond. Samen met de activiteitenknop verdwijnt ook het app-menu rechts ervan, aangezien dit al geruime tijd geen zinvolle functie meer had.

Verdere vernieuwingen in het paneel omvatten het tonen van een oranje camerasymbool als een toepassing PipeWire gebruikt voor toegang tot de webcam. Het microfoonpictogram, dat al lang wordt weergegeven voor audio-opnames, wordt nu ook oranje. In tegenstelling tot schermstreams en lokale screencasts, kunnen de camera- en microfoonpictogrammen niet worden gebruikt om de toegang tot de hardware te blokkeren. Er wordt zelfs niet aangegeven welke toepassing toegang heeft tot de apparaten.

De snelle instellingen kunnen nu worden geopend met de toetsencombinatie Super+S. Als de hardware compatibel is, verschijnt er een nieuw submenu om de helderheid van de toetsenbordverlichting aan te passen. Dit werkte probleemloos op ons testapparaat (Dell XPS 9365) met de drie aangeboden niveaus, maar verscheen niet op een andere laptop. Voor liefhebbers van een lichte interface is het nu mogelijk om een helder Gnome-thema in te stellen, vergelijkbaar met wat al enige tijd beschikbaar is in Ubuntu. Momenteel kan dit alleen worden geactiveerd via een terminalopdracht of met de Gnome-extensie Lightstyle.

Het Gnome-team migreert geleidelijk steeds meer bestaande apps naar de moderne bibliotheek Gtk4, waardoor het eenvoudiger wordt om apps te ontwikkelen voor zowel desktop als mobiel gebruik. Sommige apps zijn volledig vervangen, zoals de Eye of Gnome (EOG) afbeeldingsviewer door Loupe en de Cheese camera-applicatie door Snapshot. Loupe biedt een moderne uitstraling en functionaliteit waarmee je door afbeeldingen kunt bladeren, inzoomen en roteren, vergelijkbaar met een imageviewer op een smartphone. Als een foto locatiegegevens bevat, kun je met één klik de locatie weergeven in Gnome Maps. Snapshot lijkt op een reguliere camera-app voor smartphones en mist de filters van Cheese. Beide apps zijn expliciet ontwikkeld voor Gnome Shell Mobile en kunnen ook zonder Gnome 45 worden gebruikt door ze via Flathub te installeren.

Een nieuwe sidebar is geoptimaliseerd voor mobiele apparaten: bij het verkleinen van het venster plaatst de sidebar veelgebruikte bedieningselementen onderin het venster. Met Gnome 45 levert een globale zoekopdracht subjectief merkbaar snellere resultaten op. De zoekopdracht in de bestandsbeheerder Nautilus is ook verbeterd en profiteert van de snellere resultaten die worden geleverd door de indexdienst Tracker. Zoeken in een map met meerdere GB’s aan bestanden gaat niet alleen sneller, maar levert ook meer relevante treffers op. Er wordt ook een knop weergegeven om met één klik verder te zoeken buiten de actuele map.

Al met al maakt Gnome 45 geen revolutionaire sprongen, maar zet de voortdurende verbetering voort. Desktopgebruikers profiteren ook van het werk aan Gnome Shell Mobile in de vorm van nieuwe elegante apps zoals Loupe en Snapshot en adaptieve vensterindelingen. Gnome 45 wordt geleverd met onder andere Fedora 39 en Ubuntu 23.10. Gebruikers van Arch Linux zullen moeten wachten tot de correctie-update 45.1 verschijnt.

+Sneller zoeken
+Camera-apps
+Zinvolle updates

Meer van zulke hardware reviews? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief: