Bij de zoektocht naar opslagsystemen voor data waar honderden terabytes op opgeslagen kunnen worden en die het tegelijkertijd flink wat langer volhouden dan de huidige opslagmedia, is de hoop van de wetenschap gevestigd op kwartsglas. Dat kan de meest uiteenlopende chemicaliën en temperaturen van 1000 graden Celsius doorstaan, is waterdicht, vuurbestendig en breekt ook niet zo snel.
Onderzoekers van de University of Southampton hebben nu als eerste het bewijs geleverd dat het materiaal daadwerkelijk geschikt is om data op te slaan. Met een razendsnelle femtosecondelaser, die lichtpulsen uitzendt van slechts een biljoenste seconde, zetten ze een 300 kB groot tekstbestand op het nieuwe opslagmedium. De informatie wordt daarbij laagsgewijs opgeslagen in de vorm van microscopische punten, die nullen en enen representeren.
In het laboratorium werden de data binnen het glas op drie lagen van deze zelforganiserende punten aangebracht met slechts vijf micrometer afstand tussen de lagen. Omdat de informatiecodering gebaseerd is op de grootte, richting en ruimtelijke positie van de nanostructuren, noemen de wetenschappers dit ‘5D Recording‘. Met optische microscooptechniek kunnen de punten uitgelezen en in de computer geanalyseerd worden.
Het wordt mogelijk geacht 360 TB per medium op te slaan. Die zouden dan bovendien miljoenen jaren houdbaar zijn. De onderzoekers zien vooral musea en archieven met een grote behoefte aan opslagruimte voor documenten als potentiële klanten voor de nieuwe vorm van massaopslag. De nieuwste onderzoeksresultaten komen uit het door de Europese Unie ondersteunde Femtoprint-project, waar onder andere ook de Technische Universiteit Eindhoven aan meedoet. Het is een eerste stap om massaopslag in deze vorm commercieel te maken. Daarvoor zoeken de onderzoekers nog naar partners uit de industrie.