Voorafgaand aan de Computex IT-beurs presenteerde AMD-baas Lisa Su de eerste Zen 5-processors voor de AM5-socket. De AMD Ryzen 9000 “Granite Ridge” is bijzonder geschikt voor 3D-games en creatieve toepassingen. Het nieuwe topmodel Ryzen 9 9950X, met 16 cores, een maximale kloksnelheid van 5,7 GHz, 64 MB level 3 cache en een thermisch ontwerpvermogen van 170 watt, blijft puur als je naar die cijfers kijkt achter bij zijn voorganger, de Ryzen 9 7950X.
Meer lezen over de nieuwe AMD Ryzen 9000-serie?
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
Vergelijking met Intel en prestatieprognose
De nieuwe Zen 5-architectuur belooft ten opzichte van Zen 4 een snelheidsverhoging van gemiddeld 16 procent. Enkele onthulde verbeteringen zijn: een herziene sprongvoorspelling die de hitrate en latenties verbetert, een uitgebreide cpu-pijplijn en vectoreenheden die de doorvoer verhogen, en een verdubbeling van de doorvoersnelheid voor instructies in de front-end en voor overdrachten van level 2 naar level 1 cache.
Hoewel AMD geen hardware unit voor AI (ook wel bekend als Neural Processing Unit, NPU) vermeldt, verdubbelen de AI- en AVX512-prestaties en in tegenstelling tot de Ryzen 7000, produceert TSMC nu de core complex dies (CCD’s) van de Ryzen 9000 op een 4 nanometer proces, in plaats van 5 nanometer.
Introductie van Ryzen 9000X-processors
AMD vergelijkt de prestaties van de Ryzen 9 9950X alleen met die van de Intel Core i9-14900K (8P + 16E cores). In toepassingen zoals het renderingprogramma Blender, dat profiteert van veel threads, is de nieuwe 16-coreprocessor tot 56 procent sneller dan de Intel-cpu. Gebaseerd op meetresultaten uit een vergelijkingstest van Core i9-14900K en Ryzen 9 7950X, lijkt de Zen 5-processor waarschijnlijk ongeveer 30 procent voor te lopen op zijn Zen 4-tegenhanger op het gebied van multithreading.
Voor kantoorapplicaties met weinig threads verkleint de voorsprong op de Core i9-14900K volgens AMD tot zeven tot tien procent. In 3D-games presteert de Ryzen 9 9950X 4 tot 23 procent beter dan de Intel-processor, wat aangeeft dat de Ryzen 9000 ook sneller zou moeten zijn in games dan de Ryzen 7000X3D met extra cache.
Aanpassingen aan het onderliggende platform
Naast de 16-core heeft AMD nog drie Ryzen 9000X-processors geïntroduceerd: de Ryzen 9 9900X, Ryzen 7 9800X en Ryzen 5 9600X, met respectievelijk twaalf, acht en zes cores. Het thermische ontwerpvermogen van deze processors is lager dan van hun Ryzen 7000X-serie voorgangers. De twaalfcore-processor heeft een TDP van 120 watt in plaats van 170 watt (Ryzen 7 7900X). Vergeleken met de Ryzen 7 7700X en Ryzen 5 7600X hebben de Ryzen 7 9800X en Ryzen 5 9600X nu een TDP van 65 watt in plaats van 105 watt.
AMD heeft ook enige aanpassingen gedaan aan het onderliggende platform. Hoewel dit de vertrouwde AM5-versie blijft, met PCI Express 5.0 en DDR5 werkgeheugen, die nog jaren ondersteund zal worden, wordt de Ryzen 9000 geleverd met de nieuwe high-end chipsets X870E en X870. Moederborden met deze chipsets moeten nu USB4 en PCIe 5.0 op het PEG-slot en M.2-slot van de processor ondersteunen. AMD belooft ook hogere snelheden voor het overklokken van geheugenmodules met EXPO-profiel.
Aangekondigde cpu’s met bijbehorende specificaties
Processor | Cores/threads | Turbo-klok | L3-cache | TDP |
Ryzen 9 9950X | 16/32 | 5,7 GHz | 64MB | 170W |
Ryzen 9 9900X | 12/24 | 5,6 GHz | 64MB | 120W |
Ryzen 7 9700X | 8/16 | 5,5 GHz | 32MB | 65W |
Ryzen 5 9600X | 6/12 | 5,4 GHz | 32MB | 65W |
Tot slot
AMD heeft naast de Ryzen 9000 voor desktop-pc’s ook een nieuwe lijn cpu’s voor laptops uitgebracht. Deze krijgen echter een compleet andere naam, namelijk de Ryzen 300 AI.
Voor zowel de desktop- als laptopprocessors geldt dat we moeten afwachten totdat we de producten kunnen testen. Pas dan kunnen we echt conclusies trekken over de daadwerkelijke prestatieverbeteringen van deze nieuwe cpu’s.
Lees meer over de nieuwe Ryzen 300 AI
Meer lezen over de nieuwe AMD Ryzen 9000-serie?
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine: