Als je nu een pc koopt met Windows 10, biedt het mogelijk meteen een upgrade naar Windows 11 aan bij de eerste instelling. Een bestaande Windows 10-pc zal je vragen of je gratis wilt upgraden. Je kunt dat nog uitstellen, maar waarom zou je niet upgraden naar Windows 11? Wat is eigenlijk het verschil tussen Windows 10 en Windows 11?
In dit artikel geven we je een overzicht van enkele functionele verschillen tussen de menu’s, hoeken en pictogrammen van beide Windows besturingssystemen.
Windows 11 heeft een opvallend verschil met Windows 10: het nieuwe contextmenu van de bestandsbeheerder. . Microsoft heeft het menu opgeruimder gemaakt door diverse items te verwijderen. Standaardcommando’s hebben plaatsgemaakt voor mini-pictogrammen en toepassings-specifieke opdrachten verschijnen pas na het klikken op ‘Meer opties weergeven’. Dit vertraagt de snelheid en het menu verschijnt soms pas na enkele seconden.
Gelukkig kun je dit nadeel gemakkelijk verhelpen via een register-entry. Voer de opdracht uit of download het REG-bestand om de entry aan je register toe te voegen. In Windows 11 heeft Verkenner tabbladen erbij gekregen. Dit werkt precies zoals je dat gewend bent van de tabbladen in browsers.
De Windows 11 taakbalk heeft wat controverse met zich meegebracht. Zo is het niet langer mogelijk om de labels van geopende app-vensters weer te geven of knoppen te combineren voor vensters van dezelfde app. Ook kan de taakbalk niet meer aan de linker-, rechter- of bovenkant worden geplaatst. Bovendien biedt het geen nuttig contextmenu meer als er met de rechtermuisknop op wordt geklikt. Het maken van een wifi-verbinding is ingewikkelder geworden en het overloopgebied voor verborgen pictogrammen in het meldingsgebied kan niet volledig worden uitgeschakeld.
StartAllBack of Start11 zijn betaalde tools om de ontbrekende functies terug te krijgen en de taakbalk en het startmenu aan te passen, zodat ze weer functioneren en eruitzien als in Windows 10 of Windows 7. Microsoft lijkt niet van plan te zijn om de ontbrekende functies toe te voegen, dus het gebruik van deze tools is een oplossing voor gebruikers die de veranderingen niet waarderen.
In het startmenu van Windows 11 zijn de tegels van Windows 10 niet meer te vinden. Het menu verschijnt nu in het midden van het scherm in plaats van links. Je kunt het startmenu echter aanpassen, zodat het weer links op het scherm verschijnt. Gebruikers lijken deze verandering positief te ontvangen.
In Windows 11 kun je nu mappen toevoegen en de grootte van de delen van het menu variëren. Ook kun je extra pictogrammen toevoegen voor directe toegang tot bijvoorbeeld Instellingen, Verkenner of Netwerk. Standaardmappen zoals Muziek, Afbeeldingen of Video’s kunnen worden geplaatst voor snelle toegang. Helaas kun je nog niet de breedte of hoogte van het menu aanpassen, noch de optie ‘Alle Apps’ weergeven bij het openen van het startmenu.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
Microsoft benadrukt de veiligheid van Windows 11 als belangrijk argument voor het nieuwe besturingssysteem. Het bedrijf heeft diverse plannen voor beveiliging, waaronder zero-trust-concepten. Microsoft heeft de Pluton-beveiligingshardware ontwikkeld en deze wordt gekoppeld aan (software)beveiligingsfuncties. Momenteel is de Pluton-technologie alleen beschikbaar in de nieuwste Ryzen 6000-processors van AMD.
Windows 11 biedt betere bescherming tegen malware en andere aanvallen, vooral door middel van kernisolatie (HVCI) en Virtualization-based Security (VBS). De strenge minimum cpu-eisen ondersteunen deze functies. Nieuwe beveiligingsfuncties worden later toegevoegd en werken niet als je bijvoorbeeld onze tips over Windows 11 installeren op oude pc hebt gebruikt.
Windows 11 introduceert overigens ook de nieuwe beveiligingsfunctie Smart App Control. Deze functie controleert elk gestart proces op betrouwbaarheid en werkt alleen bij een schone installatie van het besturingssysteem.
Bij bepaalde Intel-cpu’s van de 12e generatie (Alder Lake) heeft Windows 11 een voordeel ten opzichte van Windows 10. Dit komt doordat Windows 10 geen onderscheid kan maken tussen de prestatie-kernen (P-cores) en de efficiëntie-kernen (E-cores), wat tot extreme prestatiedalingen kan leiden. Dit is ook een van de redenen waarom je met nieuwe Intel processors Windows 11 moet gebruiken.
Hoewel Microsoft via patches de overdracht naar snelle ssd’s en geheugendoorvoer op AMD Ryzen-systemen heeft verbeterd, presteert Windows 11 iets zwakker dan Windows 10. Deze verschillen zijn echter hooguit meetbaar en hebben in de praktijk geen merkbare impact.
Als je maximale prestaties voor bijvoorbeeld games wilt, kun je in twijfelgevallen met Windows 10 meer prestaties uit de hardware halen. Met verdere optimalisaties zou het nieuwe besturingssysteem Windows 10 echter op de lange termijn moeten inhalen.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
Wanneer je op de taakbalk van Windows 11 linksonder op het weerpictogram klikt, opent zich een gebied vol widgets. Deze widgets bevatten miniatuurweergaven van onder andere aandelenkoersen, Microsoft To Do-lijsten, Outlook-afspraken, weersvoorspellingen en nieuws. Je zou de nieuwsfeed tot in detail moeten kunnen instellen in je Microsoft-account, maar in de praktijk negeert de nieuwsfeed consequent alle onderwerpen en interesses die je daar selecteert.
Voorheen werkten de widgets slechts gedeeltelijk, zo konden de widgets voor Outlook en Taken geen inhoud laden en toonden ze enkel een bericht dat Microsoft momenteel problemen ondervond. Sinds de Windows 11 22H2-update lijkt dit probleem opgelost te zijn. Overigens is de nieuwsfeed met weersvoorspelling al beschikbaar in Windows 10 en opent deze via de muisaanwijzer op het weerpictogram op de taakbalk. Ook hier werkt de selectie van onderwerpen net zo slecht als in Windows 11.
Microsoft heeft aangekondigd dat Windows 11 jaarlijks een nieuwe versie zal krijgen, in plaats van twee keer per jaar zoals bij Windows 10. Dit betekent minder vaak last van upgrade-installaties. Echter, de laatste updates van Windows 10 waren zo onbelangrijk dat ze werden verspreid via reguliere maandelijkse updates. De afgelopen drie updates van Windows 10 verliepen zonder problemen.
Windows 11-updates zullen waarschijnlijk de eerste jaren dikke upgradepakketten zijn. Bovendien is de ondersteuningsperiode van Windows 11 langer dan die van Windows 10, met 36 maanden patches voor de Enterprise- en Education-edities en 24 maanden voor de andere edities. Bij Windows 10 is de ondersteuningsperiode afhankelijk van de versie en dit is gedocumenteerd door Microsoft.
Al met al hopen we je een stuk wijzer gemaakt te hebben over de verschillen die er zijn tussen Windows 10 en Windows 11. Denk hierbij onder andere aan de genoemde prestatieverschillen en de veiligheid van de twee besturingssystemen.
Om altijd op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen omtrent Windows 11 kun je je inschrijven voor onze gratis nieuwsbrief hieronder.
Een kleine Raspberry Pi board is zo volgepakt met alle componenten dat er geen ruimte meer over was om de 40 GPIO pinnen van informatie te voorzien. O...
De constante populariteit van de Raspberry Pi heeft geleid tot een groeiende vraag naar alternatieven die meer prestaties bieden tegen een betaalbare ...
