Sneller wifi met Wifi 6 / wifi 11ax

Marco den Teuling
0

Tegenwoordig kom je steeds vaker de term Wifi 6 of Wi-Fi 6 tegen. Dat is een meer toegankelijke naam voor de wifi-standaard 802.11ax. We gaan in op de standaard en bijbehorende hardware.

De nieuwe naam Wifi 6 (en Wifi 5 en lager voor oudere standaarden) is bedacht door de Wi-Fi Alliance (WFA, www.wi-fi.org). Deze fabrikantenvereniging neemt de marketing en compatibiliteitscontroles voor zijn rekening, waarmee de aanduiding Wi-Fi een soort kwaliteitslabel moet worden voor wifi-apparatuur. De namen van de offi­ciële standaarden zijn niet zo makkelijk te onthouden of uit te spreken, iets waar deze ‘wifi­generaties’ dan ook verbetering in moeten brengen.

Helaas is de WFA daarbij wat kort door de bocht gegaan, want een belangrijke para­meter voor de wifiperformance ontbreekt. Dat is het aantal MIMO-streams (Multiple Input Multiple Output), dat rechtstreeks samen­hangt met het aantal gebruikte antennes. Dit is iets om al bij aanschaf op te letten, zodat een snelle router niet wordt afgeremd door een trage client. We geven daarom in c’t magazine als het kan het aantal antennes aan tussen haakjes, ook al schrijft de WFA voor dat de Wi-Fi-namen niet aangevuld moeten worden. En we schrijven ze voor de leesbaarheid ook wel zonder de extra streepjes en hoofdletters (wifi 6).

De prestaties hangen onder meer af van de kanaalbreedte. Wifi-apparaten kunnen bij voldoende vrije ruimte op de frequentieband bijvoorbeeld een signaal van 160 MHz breed gebruiken in plaats van 80 MHz. De maximale linksnelheden in de tabel verschillen al naargelang het aantal antennes én de kanaalbreedte.

Wifi-generaties

Wi-Fi IEEE 802. Aantal antennes Maximale linksnelheid1
11112 Mbit/s
211b111 Mbit/s
311g154 Mbit/s
411n1 tot 472 tot 600 Mbit/s
511ac1 tot 8433 tot 6933 Mbit/s
611ax1 tot 8600 tot 9608 Mbit/s 2
1 bij uitstekend signaal, van een enkele antenne met standaard­kanaalbreedte (Wi-Fi 1 t/m 4: 20 MHz op 2,4 GHz, Wi-Fi 5/6: 80 MHz op 5 GHz) tot en met het maximaal aantal antennes met dubbele kanaalbreedte 2 volgens planning (Draft 3.2)

 

Wifi 6 / wifi 11ax

De in 2019 verschenen wifigeneratie wifi 6 (IEEE 802.11ax) biedt slechts een kleine snelheidstoename dankzij meer modulatieniveaus (QAM1024 in plaats van QAM256) en eventueel ook bredere kanalen (160 in plaats van 80 MHz op de 5GHz-band). Dat levert voor individuele clients zelden een merkbaar voordeel op.

Pas als er meerdere overdrachten tegelijkertijd lopen tussen clients en server of NAS, kan 11ax duidelijk beter presteren dan met vergelijkbare wifi 5 (11ac) apparaten mogelijk is . We hebben dat in de praktijk getest met twee routers van het type Asus RT-AX88U.

Asus RT-AX88U

Asus RT-AX88U

Asus claimt in een laboratoriumsetting in het optimale geval 2,4 Gbit/s netto verstuurd te hebben. Wij kwamen tot een kleine 1,9 Gbit/s netto. Bruto haalt de combinatie maximaal 4,8 Gbit/s (vier MIMO-streams, 11ax-4800). We hebben getest met een voorversie van wifi 6, dus de prestaties met de definitieve versie kunnen nog verder verbeteren. De router kan ook overweg met oudere 11ac-clients.

Een groot deel van de winst bij wifi 6 komt door de breedte van de zendkanalen te verdubbelen tot 160 MHz. Maar dat extra brede spoor zal lang niet overal en altijd te gebruiken zijn. Dit geldt ook voor andere ax-routers. Als we de 11ax-apparaten begrensden tot het gebruik van een bandbreedte van 80 MHz, nam de topsnelheid ongeveer 37 procent af, van 1848 tot 1172 Mbit/s. Anders­om berekend betekent het verdubbelen van de kanaalbreedte dus een effectieve versnelling van ongeveer 58 procent.

De RT-AX88U is met een wizard in gebruik te nemen, maar je kunt achteraf ook zelf nog allerlei instellingen aanpassen. Op de NAT-performance was eigenlijk niets aan te merken en de router is ook geschikt voor de volgende super-vectoring-generatie. De NAS-­performance via LAN met een USB 3.0-ssd kwam gemiddeld tot een prettige 110 tot 113 MB/s (schrijven/lezen, SMB/FTP, bestands­systeem VFAT, NTFS, ext4).

Pluspunten

  • hoge doorvoorsnelheid
  • goede NAT-performance

Minpunten

  • maximumsnelheid (dubbele kanaalbreedte) niet overal haalbaar

Bekijk dit product

Een ander model ax-router is de ROG Rapture GT-AX11000 van Asus. Deze router is meer gericht op gamers, met ledverlichting en een design dat meer op deze doelgroep gericht is. De router beschikt over drie wifi-modules en acht antennes. Van de twee aanwezige 5GHz-modules in deze router kan er één een dedicated wifinetwerk verzorgen waar de gaming-apparaten op zijn aangesloten. De andere draadloze apparaten maken dan verbinding met het netwerk van de andere module. Ook dit model bereikt de maximale snelheid bij een bandbreedte van 160 Mhz met meerdere MIMO-streams.

Duidelijk is in elk geval dat wifi-6 hogere snelheden mogelijk maakt. Ter illustratie hebben we in onderstaande tabel de maximale snelheden voor de verschillende wifi-standaarden en bekabelde netwerken onder elkaar gezet.

Netwerksnelheden

Netwerktype Bruto (maximaal) Netto een stream1Netto meerdere streams1
Fast-Ethernet1009494
WLAN 11n (Wifi 4)600100200
WLAN 11ac (Wifi 5)6900400800
WLAN 11ad (Wigig 1)6700g.o.1400
WLAN 11ax (Wifi 6)96005001900
Gigabit-Ethernet1000940940
NBase-T 2,5250024002400
NBase-T 5500040004700
10-Gigabit-Ethernet1000060009500
alle waarden in Megabit/s (Mbit/s), wifisnelheden zijn variabel, afhankelijk van o.a. signaalkwaliteit, kanaalbreedte, aantal antennes en naburige wifi’s 1 typische snelheid bij een enkele / meerdere parallelle downloads (en goede wifiverbindung met goede client) g.o. geen opgave

 

Conclusie

De belangrijkste verbeteringen van wifi 6 zijn bestemd voor wifistations waar erg veel clients tegelijkertijd data uitwisselen, zoals bij vergadercentra, stadions of concert­locaties. Met OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access) kan een wifistation in zulke omgevingen meerdere clients via MU-MIMO gelijktijdig van data voorzien. Dat werkt zelfs als de clients erg verschillende verbindingen hebben. Daardoor wordt de totale data­doorvoer van het station vergroot. De door 11ax-ontwikkelaars genoemde verviervoudiging van de datadoorvoer kan in dat geval daadwerkelijk behaald worden.

Voor thuisgebruik kan de nieuwe standaard bij veel gelijktijdige clients ook voordelen bieden, bijvoorbeeld bij gaming of intensief gebruik van een NAS. Daarvoor moet je behalve een nieuwe router echter ook smartphones, tablets, usb-adapters of PCIe-kaarten hebben die de nieuwe standaard ondersteunen. Pas dan kun je profiteren van een upgrade naar wifi 6.

Lees meer uitgebreide achtergrondinfo in c't magazine. Nieuwste uitgave: c't 05/2024

Deel dit artikel

Marco den Teuling
Marco den TeulingHad als eerste eigen computer ooit een 16-bit systeem, waar van de 48 kilobyte toch echt niet ‘genoeg voor iedereen’ was. Sleutelt graag aan pc’s, van de hardware tot het uitpluizen van de BIOS-instellingen. Vindt ‘Software as a Service’ een onbedoeld ironische naamgeving.

Lees ook

Verschil Windows 10 en 11: dit moet je weten over de twee versies

Wat is het verschil tussen Windows 10 en Windows 11? In dit artikel geven we je een overzicht van enkele functionele verschillen tussen de menu's, hoe...

Chat GPT gebruiken: dit kun je allemaal doen met de chatbot van OpenAI

OpenAI heeft de ChatGPT-bot ontwikkeld als een taalmodel dat is getraind op een enorme hoeveelheid tekst op het internet. Je kunt ChatGPT gebruiken om...

0 Praat mee
avatar
  Abonneer  
Laat het mij weten wanneer er