Windows 10 zonder account van Microsoft gebruiken

Sinds begin 2020 probeert Microsoft gebruikers van de Home-edities van Windows 10 bij het installeren een Microsoft-account op te dringen. Maar je kunt (nog) wel Windows 10 zonder account van Microsoft gebruiken.

Het inloggen op een besturingssysteem, applicatie of service met een online account kan voordelen hebben. Maar het betekent ook dat je bij je volgende bezoek herkend kunt worden en er veel over je geleerd kan worden, en dergelijke gegevens worden beschouwd als moderne valuta. Of gebruikers bereid zijn om dat te accepteren varieert van geval tot geval.

Massa’s mensen gebruiken zonder er een moment bij na te denken hun Google-accounts of hun Facebook-accounts om in te loggen bij online diensten – maar het aanmelden bij Windows met een Microsoft-account is voor velen nog steeds uit den boze. Dat zal waarschijnlijk tot frustratie leiden bij Microsoft: de concurrentie zit zich vet te mesten aan de grote gegevenstaart, maar Microsoft mag nog niet aanschuiven en krijgt alleen de kruimels.

Toch is Microsoft altijd wel bezig geweest met de mogelijkheid om geld te verdienen aan de gegevens. Windows XP was al aan het pushen om een online account te gebruiken. Maar die eerste poging eindigde als een valse start die schadelijk was voor het imago omdat XP de gebruikers voorloog dat zonder zo’n account internet niet bruikbaar zou zijn. Sindsdien heeft Microsoft veel gedaan om wat nu het Micro­soft Account heet aantrekkelijker te maken. Als je het gebruikt, logt Windows je automatisch in bij ingebouwde diensten als OneDrive en apps als Outlook. Verder krijg je extra functies zoals ‘Mijn apparaat zoeken’ om je pc op afstand te volgen en te vergrendelen. Het account synchroniseert ook de activiteiten­geschiedenis, het klembord en de instellingen van Verkenner, het bureaublad en de draadloze verbindingen met je andere apparaten via de cloud. Maar blijkbaar wordt van het aanbod nog steeds niet zo vaak gebruikgemaakt als men bij Microsoft graag zou willen. Daarom heeft men besloten tot een verandering van strategie: we gaan de gebruikers gewoon dwingen.

Eind februari 2020 was het zover. Sindsdien vraagt het set-upprogramma van de Home Edition van Windows 10 om de inloggegevens van een Microsoft-account, of kun je een nieuw account aanmaken. De eerder bestaande knoppen voor het overslaan ontbreken. En dat is geen toeval: als je op de knop voor meer informatie klikt, verschijnt er een melding dat je de toewijzing van de installatie aan een Microsoft-account later weer kunt verwijderen. Dat klopt op zich, maar Microsoft heeft je account op dat moment al lang al gekoppeld aan die installatie, en zal die laatste zelfs zonder account herkennen.

Het maakt daarbij niet uit welke versie van Windows 10 geïnstalleerd is, bij onze tests heeft niet alleen het set-upprogramma van versie 1909, maar ook dat van versie 1803 geprobeerd om het aanmaken van een Microsoft-account af te dwingen. Het feit dat zelfs oudere Windows-set-upprogramma’s plotseling een ander gedrag vertonen is te wijten aan het feit dat ze updates downloaden die hun gedrag aanpassen – op onze testcomputer was dat ongeveer 100 MB.

Blijkbaar heeft dat alleen invloed op de Home Edition van Windows 10. Voor de Pro-, Enterprise- en Education-edities geldt die verplichting dus niet. Maar daar zijn we niet helemaal zeker van: er circuleren berichten op internet dat Pro-gebruikers ook gedwongen zullen gaan worden om een Microsoft-­account te hebben. Maar we hebben geen van die berichten kunnen bevestigen. Bij al onze tests met Pro was het altijd mogelijk om een lokaal account aan te maken.

Een uitweg voor Home-gebruikers is om tijdens het installeren geen online verbinding te maken. Dat voorkomt niet alleen dat er updates gedownload worden. Bij toekomstige versies van Windows 10 zullen die updates waarschijnlijk ook standaard geïnstalleerd worden. Belangrijker nog: geen internet blokkeert ook het contact met de authenticatieservers van Microsoft, die nodig zijn om het aanmelden bij een Microsoft-account te bevestigen. Zonder internet biedt het set-upprogramma het aanmelden met een dergelijk account dan ook helemaal niet aan.

In plaats daarvan kun je een traditioneel lokaal gebruikersaccount aanmaken (een ‘offline account’). Haal dus de stekker van de LAN-kabel uit de netwerkpoort. Als het set-upprogramma je vraagt op welk draadloos netwerk je je wilt aanmelden, selecteer je de optie dat je geen internet hebt. Overigens helpt het niet als je bij je wifi­-netwerk instelt dat daar een datalimiet voor geldt, want het installatieprogramma downloadt updates ook via een dergelijke verbinding.

Als je geen zin hebt om onder je bureau te kruipen om de LAN-kabel te verwijderen, of als je je wifinetwerk al hebt ingesteld, dan kun je nog een andere truc gebruiken: druk op de toetsencombinatie Shift+F10. Het Opdrachtprompt-venster verschijnt dan. Je kunt dan een van de volgende twee commando’s intypen, die Beide precies hetzelfde doen. Het maakt dus niet uit welke je gebruikt. De kortste versie: ncpa.cpl. De andere is makkelijker te onthouden: control netconnections. Beide commando’s openen het venster Netwerkverbindingen. Klik met de rechtermuisknop op de netwerkverbinding en selecteer Uitschakelen in het contextmenu. Sluit het venster weer en klik op de pijl-terug-knop in de linkerbovenhoek, dan kom je in het dialoogvenster ‘Wie gaat deze pc gebruiken’, waar je een lokaal account kunt aanmaken.

Er zijn twee andere manieren om een lokaal account aan te maken. De eerste: typ de naam van een bestaande Microsoft-account in, maar typ vervolgens tien keer een verkeerd wachtwoord in. Dan geeft het set-upprogramma het op. De tweede manier is sneller: gebruik Microsoft als naam van het Microsoft-account en typ wat onzin in als wachtwoord (een enkele letter is genoeg). Bij ons resulteerde dat altijd in een bericht dat het account geblokkeerd was. En daarna kun je dan een lokaal account aanmaken.

Als je tijdens het installeren niet verbonden bent met internet, zal Windows je na het installeren nog steeds vragen om een Microsoft-account te gebruiken om in te loggen wanneer je voor het eerst on­line gaat. Je kunt dat dialoogvenster echter annuleren door op ‘Voorlopig overslaan’ te klikken.

Tijdens het installeren van de Windows-edities Pro, Education en Enterprise kun je meteen een lokaal account aanmaken zoals voorheen. Hoe dat precies gebeurt, hangt af van wat je aanklikt als je wordt gevraagd of je Windows wilt ‘Instellen voor persoonlijk gebruik’ of ‘Instellen voor een organisatie’.

In het eerste geval kun je op de link ‘Offlineaccount’ er­onder klikken en vervolgens een lokaal account aanmaken. In het laatste geval is die link er ook, maar heeft hij een andere naam: ‘In plaats daarvan deelnemen aan domein’. Je gaat dan weer terug naar het dialoogvenster voor het aanmaken van een nieuw gebruikers­account. Als je tijdens het installeren niet met internet verbonden bent, is de tweede manier nog praktischer. Dat bespaart je later, nadat de verbinding tot stand is gebracht, de vraag of je niet liever een Microsoft-account wilt gebruiken.

Als je het installeren automatiseert met behulp van een antwoordbestand, kun je deze vragen ook vermijden. Hoe je zo’n antwoordbestand maakt, staat in een eerdere uitgave van c’t magazine.

Alleen Microsoft weet hoe het verder zal gaan met de verplichting om een Microsoft-account te gebruiken. Er zijn allerlei dingen denkbaar, en aangezien het set-upprogramma tijdens het installeren updates kan downloaden, kan het gedrag op elk moment veranderen. Maar het is ook denkbaar dat Microsoft op dit moment alleen wat experimenteert om te kijken hoe die verplichting door gebruikers ontvangen wordt – het kan best zijn dat veel mensen er helemaal geen punt van maken.

Het kan zijn dat je je zorgen maakt dat het activeren in de toekomst alleen nog maar met Microsoft-accounts zal werken en niet met een offline account. Dan kun je jezelf behelpen door voor elke Windows-installatie een nieuw Microsoft-account aan te maken – voor zover wij weten is er geen limiet aan het aantal accounts en worden allerlei fantasiegegevens tijdens het installeren gewoon geaccepteerd. Een FAQ over het Microsoft-­account staat in een eerdere uitgave van c’t magazine.

Je kunt de verplichting tot het gebruik van een account ook vermijden door eenvoudigweg een ander besturingssysteem te gebruiken. Denk bijvoorbeeld ook eens aan een overstap naar Linux.

(Günter Born, Axel Vahldiek en Noud van Kruysbergen, c’t magazine)

Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips! Schrijf je in voor de nieuwsbrief: