De opensource software Syncthing synchroniseert de inhoud van mappen tussen apparaten en kan ook uitstekend worden gebruikt voor het maken van backup op verschillende platforms. Zet het bijvoorbeeld op een Raspberry Pi met een grote harde schijf en gebruik het als centrale back-uplocatie voor al je computers, smartphones en andere apparaten.
In dit artikel leggen we uit hoe je Syncthing installeert op Windows 10, Ubuntu Linux, Android en iOS, en op een Raspberry Pi 4 met het gewone Raspberry Pi OS met desktopomgeving – we hebben macOS hier buiten beschouwing gelaten omdat dat al een eigen, vergelijkbaar werkende oplossing heeft in de vorm van Time Machine. De Raspberry Pi is dankzij USB 3.0 samen met een externe harde schijf perfect geschikt als permanent beschikbare back-upopslag.
Syncthing is bijvoorbeeld geschikt voor het automatisch overzetten van de met je smartphone gemaakte foto’s naar de computer zonder dat daar een cloud voor nodig is. Met een Raspberry Pi kun je er een centrale back-upopslag mee maken voor de digitale eigendommen van het hele gezin. Na het installeren hoef je je verder niet meer bezig te houden met Syncthing, het doet zijn werk geruisloos en betrouwbaar. De dataoverdracht is daarbij altijd van begin tot eind versleuteld.
Syncthing OpenSource en Peer2Peer
In tegenstelling tot het functioneel vergelijkbare Resilio Sync is Syncthing opensource software, en in tegenstelling tot tools als Robocopy en Synchredible gebeurt het synchroniseren niet door het rechtstreeks kopiëren tussen bestandssystemen, maar via een peer-to-peer (P2P) overdracht. Die moet op elk betrokken apparaat actief zijn. Het maakt bijna niet uit wat voor apparaat dat is: omdat Syncthing opensource is, is de software beschikbaar voor de meest gangbare platforms zoals Windows, Linux en macOS en voor een paar minder gangbare systemen. Er zijn ook apps voor Android en iOS, en zelfs voor de NAS-besturingssystemen van QNAP en Synology.
Syncthing opslagruimte op netwerkapparaat
Wat verder charmant is aan Syncthing is dat je een gesynchroniseerde opslagruimte kunt maken op een netwerkapparaat zonder dat je je bezig hoeft te houden met NAS-services, netwerkconfiguraties en gebruikersrechten – dankzij de grafische gebruikersinterface gaat het instellen heel eenvoudig en snel. Relays slaan de content zo nodig tijdelijk op, zodat het synchroniseren wordt vertraagd, maar niet volledig onderbroken als een apparaat tijdelijk zijn internetverbinding verliest. De versleuteling blijft daarbij van kracht.
Versiearchief
Een back-up op basis van synchronisatie is ideaal voor gebruikersgegevens zoals documenten, muziek en foto’s. Dat geldt vooral als je het geïntegreerde versiebeheer inschakelt. Syncthing slaat de bestanden wanneer ze worden gewijzigd of verwijderd dan op in een versiearchief, van waaruit oudere versies kunnen worden teruggezet indien nodig. Dat is niet alleen een vangnet tegen onbedoelde wijzigingen, maar ook tegen encryptie door trojan-malware.
Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief:
Algemeen
Syncthing werkt op de achtergrond en biedt een webfront-end op HTTP-poort 8384 voor configuratie. Dat betekent dat als Syncthing draait, je het front-end in je lokale browser kunt openen door het adres 127.0.0.1:8384 in te voeren.
Draait Syncthing op de achtergrond? Je kunt dat eenvoudig controleren door het adres 127.0.0.1:8384 in te voeren bij een willekeurige browser. De webinterface wordt dan geopend, die je ook gebruikt om Syncthing te configureren.
Er is geen installatieprogramma voor Windows, dus je moet Syncthing handmatig kopiëren naar een programmamap – die je eerst aanmaakt. Open Verkenner en dubbelklik op station C:. Klik met de rechtermuisknop in het lege gebied van de schijf en selecteer ‘Nieuw / Map’ om een map voor de programmabestanden te maken. Noem die map bijvoorbeeld Syncthing. Zet daar de eerder gedownloade en uitgepakte programmabestanden in.
Taakplanner
Om Syncthing automatisch te laten werken na het herstarten van de computer, raden we aan Taakplanner van Windows te gebruiken. Druk op de Windows-toets, typ:
taskschd.msc
in en bevestig met de Enter-toets. Klik in het menu Actie of in het rechterdeel op ‘Taak aanmaken’. Geef op het tabblad Algemeen een naam op zoals ‘Start Syncthing automatisch’ en vink de beveiligingsoptie aan ‘Uitvoeren ongeacht of gebruiker wel of niet is aangemeld’.
Op het tabblad Triggers klik je op Nieuw. Selecteer bij ‘Start deze taak’ de optie ‘Bij opstarten’ en bevestig met OK. Ga dan naar het tabblad Acties en klik ook daar op Nieuw en vervolgens op Bladeren achter ‘Programma/script’. Selecteer het programmabestand met de naam syncthing.exe, dat je eerder naar C:\Syncthing gekopieerd hebt, door erop te dubbelklikken. In het veld ‘Parameters toevoegen (optioneel)’ zet je dan
–no-console –no-browser
Verwijder vervolgens op het tabblad Instellingen het vinkje voor ‘Stoppen als deze taak langer duurt dan’.
Configuratieprogramma SyncTrayzor
Voor Windows-systemen is er geen afzonderlijk configuratieprogramma, maar als je er toch een wilt hebben wordt SyncTrayzor aanbevolen. Dat programma werkt met de Syncthing-engine en toont de vertrouwde interface in een apart programmavenster. Bovendien wordt er dan een statuspictogram op het meldingendeel van de taakbalk gezet.
Syncthing bij accugebruik
Als je wilt dat Syncthing op een laptop ook in de accumodus werkt, moet je de vinkjes weghalen op het tabblad Voorwaarden bij ‘Stoppen als de computer op batterij gaat werken’ en ‘De taak alleen starten als de computer op netstroom werkt’.
In principe is dat zinvol, maar het kan leiden tot een hoger energieverbruik bij het synchroniseren van grotere hoeveelheden bestanden. Het kan ook leiden tot veel dataverbruik bij een eventuele mobiele verbinding.
Taak maken
Bevestig het venster ‘Taak maken’ met OK. Na bevestiging met je Windows-wachtwoord, is de Syncthing-autostart ingesteld. Je kunt dat makkelijk testen door de Syncthing-interface op 127.0.0.1:8384 aan te roepen na een Windows-herstart. Als je Syncthing voor de eerste keer start, krijg je meestal een firewall-vraag – sta het programma toe om te communiceren.
Om Syncthing met Windows te laten starten, moet je een taak invoeren bij Taakplanner.
Syncthing is opgenomen in de repository’s van veel desktopdistributies, zoals Ubuntu en afgeleiden daarvan, bij OpenSUSE Leap en bij Debian – je kunt het daar makkelijk vinden installeren via het softwarebeheer. Als alternatief kunt je het bij Ubuntu en aanverwanten installeren via de console met het bash-commando
sudo apt install syncthing
Helaas start Syncthing daarmee niet automatisch. Om dat te laten gebeuren bij het aanmelden van de gebruiker, kun je een autostart-manager gebruiken als de distributie er een biedt. Zo niet, dan is het bash-commando
cp /usr/share/applications/syncthing-start.desktop ~/.config/autostart/
voldoende voor Ubuntu. Dat commando zet een snelkoppeling van Syncthing in de autostart-map van het gebruikersprofiel waar je op dat moment mee bent ingelogd – de volgende keer dat je inlogt op dat profiel moet Syncthing automatisch draaien en toegankelijk zijn in de browser op 127.0.0.1.8384.
Syncthing is opgenomen in de reguliere softwarerepository van de Linux-variant Raspberry Pi OS. We raden echter aan om te installeren vanuit de apt-repository van Syncthing zelf – de autostart-installatie verliep op die manier soepeler. Eerst importeer je met het consolecommando
sudo curl -s -o /usr/share/keyrings/syncthing-archive-keyring.gpg https://syncthing.net/release-key.gpg
de PGP-sleutel van het archief. Voeg dan de pakketbron toe met
echo “deb [signed-by=/usr/share/keyrings/syncthing-archive-keyring.gpg] https://apt.syncthing.net/syncthing stable” | sudo tee/etc/apt/sources.list.d/syncthing.list
Zorg er bovendien voor dat bij het installeren de voorkeur wordt gegeven aan Syncthings eigen repository:
printf “Package: *\nPin: origin apt.syncthing.net\nPin-Priority: 990\n” | sudo tee/etc/apt/preferences.d/syncthing
Werk de pakketbronnen bij en installeer Syncthing:
sudo apt-get update
sudo apt-get install syncthing
Vervolgens moet je er nog voor zorgen dat Syncthing automatisch wordt gestart bij het booten van het systeem. Dat kun je makkelijk doen met systemd door gebruik te maken van
sudo systemctl enable syncthing@
evenals
sudo systemctl start syncthing@pi
Na een herstart zal Syncthing dan automatisch starten, wat je makkelijk kunt controleren door te proberen de webinterface van Syncthing te openen in je browser op 127.0.0.1:8384.
Voor Android is de Syncthing-app beschikbaar in zowel de Play Store als F-Droid. Bij de eerste keer opstarten vraagt die om toestemming voor toegang tot de opslag (foto’s, media en bestanden) en optioneel de locatie. Dat laatste is nodig zodat Syncthing ook op de achtergrond kan detecteren of de smartphone verbonden is en met welk wifi, om afhankelijk van de instellingen alleen bij bepaalde wifinetwerken te synchroniseren.
Afhankelijk van de Android-versie laat de toestemmingsvraag voor locatietoegang echter niet altijd de vereiste optie ‘Altijd toestaan’ zien. Stel in plaats daarvan de toestemming handmatig via de app-permissies in – op een Nokia 7 Plus met Android 10 vind je die in de Android-instellingen onder ‘Apps en meldingen / Alle apps bekijken / Syncthing / Rechten / Locatie’.
De app wil ook graag op de achtergrond draaien. Dat is zinvol om Syncthing niet elke keer te hoeven openen om bijvoorbeeld het synchroniseren van nieuwe foto’s te starten. Het kan echter een negatieve invloed hebben op de levensduur van de batterij als Syncthing veel en vaak moet synchroniseren. Afhankelijk van de fabrikant en de Android-versie moet je dit op een andere plek toestaan.
Een officiële Syncthing-app bestaat niet voor iOS en iPadOS, in plaats daarvan is er Möbius Sync. Die app is gebaseerd op de opensource Syncthing-engine, maar heeft een kleine aanpassing: als de te synchroniseren gegevens een totale grootte van 20 MB overschrijden, is het activeren van de ‘unlimited file sync’ via een in-app-aankoop noodzakelijk. Momenteel kost dat eenmalig 20 euro. Qua werking zijn Syncthing en Möbius Sync verder grotendeels gelijk.
Bij iOS en iPadOS moet je er echter mee leven dat synchronisatie op de achtergrond sterk beperkt is omdat het besturingssysteem achtergrondtaken restrictief en op een onvoorspelbare manier beperkt. De FAQ voor de app noemt ongeveer één tot twee uur sync-activiteit per dag als een realistische waarde.
Naast de genoemde besturingssystemen is Syncthing ook beschikbaar voor andere systemen, zoals macOS, FreeBSD en OpenBSD – en natuurlijk als broncode. Er zijn ook pakketten beschikbaar voor NAS-besturingssystemen van QNAP en Synology.
Je kunt Syncthing ook op een NAS installeren en die in het vervolg als back-up-doel gebruiken.
Het installeren van Resilio Sync onder Linux is niet moeilijk. In het simpelste geval is een Raspberry Pi voldoende. Er zijn zelfs eigen repository’s...
Bij een NAS van Synology of van QNAP kun je met de bijbehorende apps Hyper Backup en HBS automatisch een back-up naar een clouddienst als HiDrive late...
