Mini-pc bouwen? Stil én energiezuinig bouwvoorstel voor circa 450 euro

Na onze bouwsuggesties voor de optimale pc 2023 ontvingen we veel feedback. Zo gaven sommige lezers aan een voorkeur te hebben aan het bouwen van een mini-pc die minder ruimte inneemt dan de grote torens van de 13-watt en de high-end pc. Ook moest het bouwen van de mini-pc niet al te veel kosten en moest de mini-pc zowel stil als energiezuinig zijn.

In tegenstelling tot de meeste mini-pc-barebones met vastgesoldeerde processors, biedt ons bouwvoorstel voor een mini-pc meer vrijheid bij het samenstellen. Dankzij de AM4-socket accepteert hij Ryzen 4000G- en 5000G-processors met maximaal acht cores en is er genoeg ruimte voor twee optionele 2,5-inch schijven en een tweede M.2-ssd. Dat maakt hem niet alleen geschikt als goedkope typemachine, maar ook als mediacenter of miniserver.

Er zijn slechts enkele miniformaat barebones die aan de specificaties voldoen. Zo biedt de fabrikant Asrock twee geschikte modellen aan om een mini-pc te bouwen die voldoet aan de feedback van onze lezers:

• Asrock DeskMini B660 met de LGA1700-socket voor Core i-cpu’s van de 12e en 13e generatie
• Asrock DeskMini X300 met AM4-socket voor Ryzen 4000G en 5000G

Vanwege de lagere totaalprijs hebben we gekozen voor de Ryzen-variant met de DeskMini X300. Deze kost ongeveer 170 euro, wat 70 euro minder is dan de vergelijkbare Intel-tegenhanger. Inclusief een passende externe voeding met 120 watt vermogen, wat voldoende is voor cpu’s van 65 watt.

Voor het bouwen van de mini-pc zijn wij uitgekomen op de volgende onderdelen:

Een advies die we in ieder geval willen meegeven: probeer bij zo min mogelijk verschillende partijen iets te bestellen, maar zoveel mogelijk bij een óf twee partijen, hierdoor kun je de verzendkosten aanzienlijk verminderen namelijk. Ook zou je een andere ssd kunnen gebruiken, mits je een goedkopere ergens vindt met identieke al dan niet betere prestaties.

Asrock levert een compacte cpu-koeler mee, maar deze is te luidruchtig. Daarom gebruiken we de low-profile Alpenföhn Silvretta-koeler. Deze heeft een hoogte van slechts 45 millimeter en is uitgerust met een grote, langzaam draaiende ventilator van 92 millimeter.

De pc-barebone biedt alle gebruikelijke aansluitingen, waaronder DisplayPort 1.4 en HDMI 2.0b voor het aansturen van twee 4K-schermen met een vloeiende 60 Hz. Voor usb-apparaten zijn er USB-A-poorten aan de voor- en achterzijde met 5 Gbit/s snelheid. Qua netwerken heeft de Ryzen-mini 1-gigabit-ethernet in plaats van 2,5-gigabit-ethernet.

De Ryzen 5 5600G-processor is gekozen vanwege zijn prestaties en toekomstbestendigheid. De TDP is ingesteld op 45 watt (Eco-modus) om de cpu stil te koelen in de kleine behuizing. Onder volle belasting blijft de Ryzen-mini aangenaam stil met 0,4 sone.

Als je wat meer rekenkracht nodig hebt, kun je gaan voor de octa-core Ryzen 7 5700G, die ruim 200 euro kost. Dat vonden we zelf dan weer te veel van het goede.

De Ryzen 5 5600G met zes cores werkt op 3,8 GHz (4,6 GHz in turbo) en biedt twaalf threads via simultane multithreading (SMT). De singlethread-prestaties zijn goed, maar de multithreading-prestaties zijn iets minder dan de Ryzen 7000 en Core i-13000. Toch is de Ryzen 5 5600G geschikt voor beeldbewerking en eenvoudige videoprojecten.

De geïntegreerde Radeon-gpu is geschikt voor het afspelen van gangbare videoformaten en minder veeleisende 3D-games. Het werkgeheugen kan worden aangepast voor betere prestaties en opslag kan worden uitgebreid met een M.2-ssd.

De montage van de mini-pc is eenvoudig, maar vereist enige handigheid vanwege de compacte behuizing. De DeskMini X300 wordt geleverd met een duidelijke handleiding die stapsgewijze instructies biedt. Het is belangrijk om voorzichtig te werk te gaan en ervoor te zorgen dat alle onderdelen correct zijn geïnstalleerd.

Daarnaast is het ook aan te raden om de BIOS van de DeskMini X300 bij te werken naar de nieuwste versie. Asrock biedt regelmatig BIOS-updates aan die prestatieverbeteringen en bugfixes kunnen bevatten. Het bijwerken van de BIOS kan de stabiliteit en compatibiliteit van het systeem verbeteren.

Je kunt niet alleen de schijven, processor en RAM van de mini-pc aanpassen, maar ook kiezen uit diverse accessoires van Asrock. We vinden de wifikit volgens de Wi-Fi 6E-standaard het meest interessant. Deze kit bestaat uit een M.2-kaart met de Intel AX210-chip, kabels naar de antennebussen en twee antennes. De wifikaart past direct onder de systeem-ssd, maar moet tijdelijk worden verwijderd bij achteraf toevoegen. Een alternatief is de oudere Asrock DeskMini WiFi Kit of de Intel Wi-Fi 6 Gig+ Desktop Kit zonder E.

Daarnaast heeft de DeskMini X300 breakout-openingen voor extra aansluitingen. Je kunt een 3,5mm-audio-aansluiting aan de achterkant en twee USB 2.0-poorten aan de bovenkant toevoegen. Een opvallende feature is de RGB-ledkit. Dit is een lichtbalk die intern via een usb-aansluiting wordt aangesloten en magnetisch in de behuizing kan worden bevestigd. Het ledlicht schijnt in regenboogkleuren door de luchtopeningen van de mini-pc en de lichteffecten kunnen worden geconfigureerd via Windows-software.

Als je zowel de RGB-balk als de twee extra usb-poorten tegelijk wilt gebruiken, moet je de interne usb-hub bestellen. Door de extra kabels is er weinig ruimte in de Ryzen-mini, dus enige handigheid is vereist om de kabels op te bergen in de overgebleven ruimte naast de cpu-koeler. Je kunt de mini-pc achter compatibele monitoren schroeven met de optionele VESA-bevestiging of hem aan de muur of onder het tafelblad monteren, als je hem niet op je bureau wilt hebben

Al met al biedt de DeskMini X300 veel mogelijkheden om je eigen mini-pc verder uit te bouwen en aan te passen naar wens. Met een scala aan accessoires, zoals de wifikit en RGB-ledkit, kun je de functionaliteit en esthetiek van de mini-pc naar wens uitbreiden.

Of je deze mini-pc nu gaat bouwen om te gebruiken als een kantoor-pc met RGB-verlichting of als een zuinige thuisserver met twee harde schijven, we hopen in ieder geval dat je er veel plezier aan zult beleven.