Ubuntu 24.10 review: nieuwe versie met retro-uiterlijk

Met Ubuntu Desktop 24.10 viert de Linux-distributie een eigen feestje. Naast wat vleugjes nostalgie zijn er ook nieuwe Snap-functies toegevoegd diedie hinten naar waar de desktopeditie van Ubuntu in de toekomst naartoe gaat. Meer over deze nieuwe versie lees je in deze Ubuntu Desktop 24.10 review.

Er is bijna precies 20 jaar verstreken tussen de première van Ubuntu 4.10 Warty Warthog en de nieuwe release Ubuntu 24.10 Oracular Oriole. Om die verjaardag te vieren, geven de Ubuntu-ontwikkelaars de nieuwe release veel retro-charme mee. Het gaat echter niet alleen om nostalgie.

De ontwikkelaars gebruiken de tussentijdse releases meestal om nieuwe functies te testen die na wat finetuning hun weg zullen vinden naar de LTS-versies (Long Term Support).

Dat is ook het geval met Ubuntu 24.10, dat negen maanden updates krijgt. Het introduceert functies zoals experimenteel rechtenbeheer voor snaps, een app voor het analyseren van prestaties en een duidelijkere pakketbeheerder. Er is ook een nieuwe strategie voor de kernel.

Een van de nieuwe functies is de zogenaamde Permission Prompting, die gebruikers kunnen activeren in het nieuwe Security Center. Apps moeten dan om toestemming vragen voordat ze de aangewezen sandbox verlaten. Prompting is een aanvulling op de bekende XDG-desktop-portals die je tegenkomt, bijvoorbeeld wanneer een applicatie vraagt om het scherm te mogen opnemen. Ubuntu gebruikt daar de AppArmor-modules in de Ubuntu-kernel en profielen voor, die ongeautoriseerde toegang blokkeren op het niveau van systeemaanroepen.

Bij het downloaden van een bestand vraagt de Firefox-browser bijvoorbeeld of het toegang heeft tot de downloadmap en jij beslist of dat eenmalig, altijd of nooit is toegestaan. Toegekende machtigingen voor bestanden en mappen kunnen worden aangepast of verwijderd in het Security Center. Andere autorisaties, zoals app-toegang tot de camera en telefoon, zitten voorlopig nog onder het menu Toepassingen bij de Instellingen. Toestemming vragen werkt alleen met snaps.

Als je Debian-pakketten installeert via de commandline, zul je blij zijn dat de uitvoer van de pakketbeheerder apt nu makkelijker te lezen is. In plaats van je te overweldigen met een muur van tekst, geeft apt-versie 2.9.8 een duidelijke opsomming van de geplande wijzigingen. Geïnstalleerde snaps zijn direct te verwijderen in het menu Manage in het App Center. Helaas krijg je nog steeds een foutmelding als je het App Center via zichzelf probeert te updaten, omdat het zelf ook een snap is.

Het kernelteam bij Canonical heeft besloten om Ubuntu 24.10 te verschepen met Linux 6.11. In de toekomst willen ze niet langer kernels integreren die enkele maanden oud zijn op het moment van de release, maar de laatste stabiele kernel op het moment van de zogenaamde feature-freeze.

De nieuwe Sysprof-app, een cpu-profiler die ftrace gebruikt om systeemaanroepen te registreren en hun duur te meten, is nu ingebouwd. Het is ontworpen om ontwikkelaars te helpen de oorzaken van prestatieproblemen buiten de gebruikersruimte te identificeren en latenties te verminderen.

De ontwikkelaars hebben het opstartgeluid van Ubuntu 4.10 teruggebracht, maar je kunt dat ook uitschakelen bij de instellingen. Het opstartscherm is versierd met een aangepast logo met de woorden 20 Years Ubuntu. Als je stijl van Ubuntu van 2004 nog meer terug wilt laten komen, selecteer dan de bruine verjaardagsachtergrond en de accentkleur Warty Brown in het menu Weergave bij de Instellingen. Knoppen en andere bedieningselementen hebben dan de oude Ubuntu-bruine gloed. Het paneel bovenaan het scherm wordt ook grijs, zoals gebruikelijk was in de tijd van Gnome 2.

+Permission prompting
+Nieuwe apt-versie
± Retro-uiterlijk

Meer van zulke software reviews?

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief: