Ubuntu 25.04 review: Linux groeit op Windows-on-ARM

De nieuwe Ubuntu draait op Windows-on-ARM laptops en profiteert van Gnome 48, maar biedt geen baanbrekende vernieuwingen. Meer over de 25.04 versie van Ubuntu lees je in deze review.

Zoals elk jaar heeft Canonical, het bedrijf achter Ubuntu, in april een tussentijdse release van zijn Linux-distributie uitgebracht. Een gebied waarop Canonical pionierswerk verricht is ondersteuning voor moderne ARM-laptops met Snapdragon X Elite-processors. Vorig jaar publiceerden de ontwikkelaars voor het eerst een conceptimage van de vorige release Ubuntu 24.10, die speciaal voor dit platform was aangepast. Nu zijn alle nodige aanpassingen opgenomen in een nieuwe generieke installatie-image voor ARM-systemen. De download is echter enigszins verborgen. De image is geschikt voor ARM-VM’s, Windows-on-ARM laptops en ARM-systemen met ACPI en EFI.

Ubuntu 25.04 presteert goed op ons ARM-testapparaat, een Dell XPS 13, maar er is niet veel veranderd sinds onze recente test met de concept-image. De accuduur in idle is nog steeds 60 tot 70 procent in vergelijking met Windows. Daarnaast moet je nog steeds de qcom-firmware-extract tool installeren en gebruiken om firmwarebestanden uit de Windows installatie te vissen.

Kort na het uitbrengen van de verse installatie-images, hebben de ontwikkelaars het do-release-upgrade commando om bestaande Ubuntu-installaties te upgraden lamgelegd om problemen te vermijden. Het verwijderde onder andere ubuntu-release-upgrader pakketten uit externe pakketbronnen. Bij Kubuntu, de officiële Ubuntu-smaak met de KDE Plasma Desktop, was er een probleem met ontbrekende PyQt6 afhankelijkheden. De upgrade resulteerde in een onbruikbaar systeem voor sommige gebruikers. Op het moment dat je dit leest moet dit verholpen zijn met de nodige fixes.

Ubuntu 25.04 heeft de meeste zichtbare nieuwe functies te danken aan de Gnome 48-desktopomgeving, in het bijzonder de nieuwe sectie ‘Wellbeing’ in de systeeminstellingen en HDR-ondersteuning wanneer een compatibele monitor is aangesloten. Wellbeing houdt de schermtijd bij. Als je wilt, kun je een dagelijkse limiet instellen of op gezette tijden worden herinnerd om pauzes te nemen. Op voorwaarde dat je compatibele hardware hebt, kun je nu voorkomen dat de accu volledig wordt opgeladen wanneer de netadapter is aangesloten.

Ubuntu vervangt de vorige pdf-viewer Evince door Papers. De nieuwe app is een fork van Evince, deels geschreven in Rust, die gebruik maakt van de GTK4 grafische bibliotheek. Ubuntu 25.04 levert de Linux kernel 6.14 en ondersteunt voor het eerst Nvidia Dynamic Boost met de nvidia-powerd daemon. Hierdoor kunnen gpu’s in laptops meer stroom gebruiken voor bepaalde belastingen zoals gaming; de cpu overeenkomstig minder. Dit werkt echter alleen met nieuwere Nvidia gpu’s vanaf de Ampere-generatie (RTX 30XX).

Canonical levert met 25.04 geen baanbrekende nieuwe functies, maar profiteert vooral van Gnome 48, wat niet ongebruikelijk is voor zo’n tussentijdse release. De ontwikkelaars zullen Ubuntu 25.04 tot januari 2026 van updates voorzien.