Snelle usb-sticks met veel opslag

Usb-sticks zijn snel, goedkoop en handzaam – en daarmee nog steeds heel handig om bestanden mee op zak te nemen. We hebben bijzonder grote en snelle exemplaren getest.

Als je veel data mee wilt nemen, blijkt een usb-stick ook in een tijd van clouddiensten nog steeds heel handig. Met de standaard USB A-stekker kun je ze op vrijwel alle pc’s inpluggen. Daarnaast bieden ze veel opslagcapaciteit voor weinig geld. De snelheid valt alleen vaak tegen. Sticks die nog met het relatief trage USB 2.0 werken zijn er nog maar weinig, maar ook veel USB 3.0-sticks zijn aanzienlijk langzamer dan de theoretische maximumsnelheid van 450 MB/s. Met de schrijfsnelheid is het nog veel beroerder gesteld: veel sticks halen niet meer dan 100 MB/s.

Verder verschillen usb-sticks met name in opslagcapaciteit van elkaar. Zo’n 80 procent van de ongeveer 3000 usb-sticks die we bij online prijsvergelijkers zagen, heeft een capaciteit tussen de 8 en 64 gigabyte. Het aantal sticks met echt veel opslagcapaciteit is relatief klein. Op het moment van de test telden we er 75 met 256 GB of meer.

Voor dit artikel wilden we vier sticks met een capaciteit van 256 gigabyte testen. Het werden er drie, want Kingston kon ons van de HyperX Savage alleen een stick met de dubbele capaciteit opsturen. De SanDisk Extreme Pro, Verbatim Store ’n’ Go Vx400 en de Xlyne Rocket Speed hadden wel 256 GB. Uit de benchmarks die we onder Windows uitvoerden, bleken ze allemaal een minimum schrijfsnelheid van 200 MB/s te hebben. De Kingston DataTraveler Ultimate Generation Terabyte met 2 TB hebben we er als referentie bij gehaald. Dat is momenteel de enige stick met zo’n grote capaciteit.

Drie van de vijf sticks werken met USB 3.0. Kingstons HyperX Savage en SanDisks Extreme Pro ondersteunen USB 3.1. Bij sommige sticks kun je de stekker met een schuifje in de stick laten verdwijnen. Dat is handiger dan een kapje over de stekker, aangezien je dat snel kwijt raakt. Een ledje dat knippert in geval van activiteit, vindt de  een leuk en de ander onzinnig. Om dataverlies te voorkomen, is het sowieso beter dat je de stick eerst bij het besturingssysteem afmeldt en daarna pas uit de computer trekt. Software die bij een stick wordt meegeleverd, speelt een ondergeschikte rol. Encryptieprogramma’s en recoverytools voor per ongeluk gewiste bestanden kun je elders ook gratis downloaden. Sommige zijn zelfs opensource.

Op sites als eBay en AliExpress worden usb-sticks van 1 of zelfs 2 TB voor een paar euro aangeboden. Trap er niet in! Vaak hebben zulke koopjes niet meer dan 8 of 16 gigabyte aan opslag.

Dergelijke oplichterij is niet nieuw. Meer dan tien jaar geleden schreven we zelf al het programmaatje H2testw om te controleren of de echte opslagcapaciteit van een usb-stick overeenkomt met de capaciteit die op de verpakking wordt vermeld. Die tool is dus nog steeds waardevol. Zover we weten, is Kingston tot nu toe de enige fabrikant die usb-sticks met 1 TB en meer maakt. Na een testduur van zo’n vijf uur bevestigde H2testw inderdaad de echte capaciteit van de Ultimate GT. Nagemaakte sticks werken vaak nog met USB 2.0. H2testw geeft daarbij aan dat de test honderden uren kan duren. Misschien vertrouwen de verkopers erop dat niemand dat dan ook gaat doen.

De structuur van een usb-stick is in principe vergelijkbaar met die van een ssd. Een controller slaat de data op één of – in het geval van deze grote sticks – meer geheugenchips op. Een usb-converter, die vaak in de controller is geïntegreerd, zet de signalen van de usb-poort om in data. De sticks hebben geen DRAM-cache en volgens onze metingen ook geen andere methodes die de schrijfsnelheid positief zouden kunnen beïnvloeden zoals een pseudo-SLC-cache. Daarom schrijven alle sticks grote bestanden met nagenoeg dezelfde snelheid.

Je kunt aan de sticks niet zien welke geheugenchips en controllers erin zitten. De fabrikanten maken daar geen melding van en ook testprogramma’s bieden daarover geen uitkomst. Goedkope aanbieders verkopen soms sticks met dezelfde typeaanduiding, maar dan met een andere controller of firmware. Ook de toeleveranciers zijn bij flash-chips niet altijd dezelfde. Bij het opvragen van de SMART-data gaf alleen de stick van Sandisk informatie over een aantal parameters. We betwijfelen echter of die gegevens kloppen. Zowel CrystalDiskInfo als Hard Disk Sentinel meldden bij de gloednieuwe Extreme Pro dat er niet meer voldoende reserveblokken zijn. Ook leek de aangeven temperatuur van 8 °C niet realistisch.

Een usb-stick met hoge opslagcapaciteit zal waarschijnlijk meestal worden gebruikt om grote bestanden mee op zak te nemen. We hebben dan ook vooral gekeken naar de sequentiële lees- en schrijfsnelheden. Daarnaast hebben we de random accessprestaties gemeten. Dat speelt meer een rol bij het opslaan van veel kleine bestanden of wanneer je de stick als bootmedium gebruikt. Voor dergelijke toepassingen hebben deze sticks een te grote capaciteit.

Bij het kopiëren van mp3’tjes wordt het kaf al van het koren gescheiden: alle sticks zijn aanzienlijk trager dan bij het kopiëren van een groot videobestand. De SanDisk Extreme Pro schrijft nog met een snelheid van 46 MB/s, maar de Kingston Ultimate GT komt niet verder dan 16 MB/s. De overige sticks halen zo’n 30 MB/s. Als je heel veel kleine bestanden kopieert, bijvoorbeeld stukjes Linux-broncode, daalt de snelheid bij alle sticks tot 0,1 à 1,5 MB/s. Zowel bij kleine bestanden als bij de iets grotere mp3-bestanden lassen de sticks regelmatig pauzes in. Bij het schrijven van een groot videobestand komt dat niet voor.

We hebben de sequentiële lees- en schrijfsnelheden ook met een USB 2.0-aansluiting gemeten. Deze oude usb-standaard speelt op moderne pc’s nauwelijks nog een rol, maar wel op bijvoorbeeld smart-tv’s. Als een stick te langzaam is, kun je niet tegelijk uitzendingen opnemen en afspelen. Met de vrij dure usb-sticks hadden we echter geen reden tot klagen: ze haalden allemaal een lees- en schrijfsnelheid van ongeveer 45 MB/s. Dat komt overeen met het maximum van USB 2.0.

Zolang je met grote bestanden werkt, lezen en schrijven de usb-sticks allemaal snel. De supergrote 2TB-stick van Kingston laat het qua schrijfsnelheid afweten. Met maximaal 202 MB/s voldoet hij net aan onze eisen voor deze test. Sandisk heeft de snelste stick, maar in de praktijk merk je nauwelijks verschil met de iets langzamere Kingstons, Verbatim en Xlyne.

De sticks zijn niet zo geschikt om veel kleine bestanden op te slaan. Met snelheden van 2 MB/s gaat er dan aardig wat tijd overheen. Dan kun je beter een ssd kopen voor een vergelijkbare prijs. Maar als je regelmatig op pad wilt met grote bestanden, maak je met geen van de geteste sticks een verkeerde keuze.

• VeraCrypt
• PhotoRec
• Recuva
• Testdisk

(Lutz Labs / Marcel van der Meer)