3 compacte zakelijke workstations vergeleken

Een workstation in mini-pc-formaat met een multicore-­processor en professionele grafische kaart was lange tijd ondenkbaar, maar dankzij moderne hardware niet meer.

Bij de term workstation denk je misschien aan ­grote towerbehuizingen met krachtige processors en veel cpu-cores, grote hoeveelheden RAM en meerdere grafische kaarten, ssd’s en harde schijven. Maar voor veel professionele toepassingen zoals softwareontwikkeling of visualisatie van medische gegevens, volstaat ook minder krachtige hardware.

De compacte behuizingen nemen weinig plaats in. Ze kunnen bijvoorbeeld achter een monitor of onder het bureau worden gemonteerd met extra VESA-bevestigingen. Dankzij aansluitmogelijkheden voor maximaal zes beeldschermen zijn die miniworkstations ook geschikt voor multimonitor-werkplekken.

De door ons geteste Dell Precision 3240 Compact, HP Z2 Mini G5 en Lenovo Think ­Station P340 Tiny kosten tussen de 1100 en 1800 euro en zijn uitgerust met een processor van de tiende Core i-generatie met zes of acht cores.

Workstations zijn nog steeds vooral een Intel-domein. Zakelijke gebruikers willen onder meer onderhouds- en beheersfuncties op afstand, zoals Intels Active Management Technology (AMT).

De geteste workstations zijn daarom alleen beschikbaar met de Core i-10000-processors Comet Lake, of optioneel met de nauw verwante Xeon W-1200. Ondanks de compacte behuizingen zijn het desktopprocessors van de tiende Core i-generatie met de LGA1200-socket, zodat ze in principe vervangen kunnen worden.

Door de geringe afmetingen is er echter weinig ruimte voor het koelsysteem, en daarom installeren fabrikanten CPU’s met een Thermal Design ­Power (TDP) van 65 watt of de langzamere T-modellen met een TDP van 35 watt.

Bij Lenovo kun je op de zelf-samenstellen-­pagina alleen bij een 35W-cpu een aparte grafische kaart toevoegen, ons testexemplaar had een 65W-cpu. In de praktijk kan het energieverbruik gedurende korte tijd aanzienlijk hoger liggen dan die TDP.

Op de hoogte blijven van de nieuwste hardware- en software-reviews? Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief:

Intel staat bij de Core i-10000 in vergelijking met zijn voorgangers namelijk aanzienlijk hogere vermogenslimieten toe tijdens de 28 seconden durende turbofase.

Met de octacore Core i7-10700, die in de HP Z2 Mini G5 zit, is ondanks een TDP van 65 watt kortstondig tot 224 watt toegestaan. Omdat dat niet alleen het koelsysteem zou overbelasten, maar ook de meegeleverde voedingen van de miniwork­stations, verlagen de fabrikanten de vermogenslimieten soms.

Afhankelijk van de geplande toepassing kun je kiezen tussen de geïntegreerde UHD-630-graphics van de cpu’s en professionele grafische kaarten uit de AMD Radeon Pro WX- of Nvidia Quadro-serie.

Bij softwareontwikkeling of beeldbewerking volstaat de zuinigere grafische processor van Intel. Voor CAD-programma’s en het visualiseren van geodata of medische 3D-röntgenfoto’s zijn de speciale grafische kaarten beter, omdat die veel krachtiger zijn.

Bovendien bieden AMD en Nvidia gecertificeerde drivers voor hun professionele series die optimaal werken met die toepassingen. De grafische kaarten beschikken over maximaal vier extra poorten, zodat in combinatie met de ­geïntegreerde gpu tot zes monitoren met hoge resolutie gelijktijdig kunnen worden aangesloten.

De Dell en Lenovo zijn uitgerust met een Quadro P620. De GP107-gpu heeft slechts 2 GB GDDR5-geheugen tot zijn beschikking, en is daarom alleen geschikt voor zeer eenvoudige 3D-taken.

De Quadro P620 is ruwweg vergelijkbaar met de consumentenkaart GeForce GTX 1050. De low-profile kaart kan vier beeldschermen met hoge resolutie aansturen via mini-DisplayPort.

De HP Z2 Mini G5 heeft de modernere Quadro T1000. Vergeleken met de krachtigere RTX-varianten, mist de TU117-chip de tensor- en raytracing-units. In tegenstelling tot de Quadro P620 is dit een mobiele grafische kaart in MXM-formaat.Die zijn aangepast op het systeem en niet makkelijk te vervangen.

Dankzij tweemaal zoveel grafisch geheugen, de dubbele geheugendoorvoer en 768 in plaats van 512 shadercores staat de T1000 bovenaan bij alle SpecView­Perf 13 benchmarks (zie de afbeelding).

Die benchmarksuite meet de prestaties bij professionele toepassingen zoals Autodesk 3ds Max en Maya, Dassault Systems Catia en Solidworks, PTC Creo en Siemens NX.

De pas gelanceerde SpecView­Perf 2020 werkte in de beschikbare versie maar beperkt op de Quadro P620 met slechts 2 GB aan grafisch ­geheugen.

Als je veel meer 3D-prestaties of prestaties voor GPGPU-toepassingen via CUDA of OpenCL nodig hebt, zul je grotere towerworkstations moeten gebruiken.

Andere kenmerken van de drie geteste workstations zijn erg vergelijkbaar. Ze moeten voldoen aan bepaalde ­eisen voor Intels vPro-logo, waaronder Intels netwerkchip i219-LM voor beheer op afstand.

Dell en HP gebruiken de W480-workstationchipset op het moederbord, Lenovo de iets goedkopere Q470-businessvariant. De verschillen zijn echter marginaal. De W480 kan als extra twee SATA 6G en twee 10Gbit/s usb-poorten bieden. Beide chipsets bieden echter meer dan voldoende I/O-poorten voor de compacte systemen.

Alle drie de fabrikanten bieden snelle M.2-ssd’s aan waarbij het prijsverschil met SATA-modellen nauwelijks significant is. Bovendien hebben de M.2-modellen het grote voordeel dat ze veel minder ruimte innemen in de compacte behuizingen van de miniworkstations.

Het werkgeheugen in de testconfiguraties van Dell, HP en Lenovo is een moderne 16 GB DDR4-RAM groot. Om ruimte te besparen zijn dat korte SODIMM’s, die verder vooral bij laptops worden gebruikt. Uitgerust met twee slots past een maximum van 64 GB werkgeheugen in de geteste workstations.

Als je programma’s wilt draaien die meer geheugen nodig hebben, moet je kiezen voor een model in een ­grotere behuizing met vier, zes of acht DIMM-slots.

De fabrikanten hebben Windows 10 Pro als besturingssysteem geïnstalleerd. Op verzoek bieden ze soms ook Linux-distributies: Dells Precision 3240 kan worden besteld met Ubuntu Linux 18.04 of Red Hat Enter­prise ­Linux WS 8.2.

HP biedt de Z2 Mini G5 aan met Ubuntu 20.04 LTS. Alle drie de fabrikanten geven ook informatie over de compatibiliteit met Linux-distributies.

De drie miniworkstations gedragen zich erg vergelijkbaar door de slechts kleine verschillen in componenten. Ondanks de grafische kaarten redden ze het idle elk met ongeveer 15 watt, wat een goede waarde is voor een desktop-pc.

Wanneer de Windows-desktop inactief is, zijn ze nauwelijks hoorbaar met maximaal 0,2 sone geluid dankzij de zacht draaiende ventilatoren.

Bij volle­dige belasting van cpu en gpu veranderen ze na korte tijd in herrieschoppers met ventilatorlawaai van 3,2 tot 7,5 sone. Daarom zijn ze niet geschikt voor langdurige berekeningen op de werkplek.

Er waren nauwelijks opvallende dingen bij de metingen van de dataoverdracht: de NVMe-ssd’s leveren allemaal ten minste 3 GB/s. Dankzij de snelle flash­opslag hebben de miniworkstations slechts 11 tot 15 seconden nodig vanaf het moment van inschakelen totdat het Windows-bureaublad geladen is.

De usb-poorten met 10 Gbit/s snelheden op de HP en Lenovo computers haalden meer dan 1 GB/s. Ze werkten op de Dell Precision 3240 Compact iets langzamer met 850 MB/s.

We hadden kleine problemen met de Type-C-poort van de Lenovo ThinkStation P340, die geen stabiele verbinding tot stand wilde brengen met de externe ssd WD Black P50 en alleen naar de Sandisk Extreme 900 schreef met 416 in plaats van de gebruikelijke 450 MB/s.

Deze miniworkstations zijn goede werkpaarden. Ze werken onopvallend, bieden voldoende prestaties voor de meeste toepassingen en sturen meerdere monitoren met hoge resolutie aan.

Er zijn geen onnodige toeters en bellen, maar wel veel technische details die een systeembeheerder helpen bij storingen, waaronder in het BIOS geïntegreerde diagnostische hulpmiddelen, een makkelijk toegankelijk binnenwerk met een modulair ontwerp, en functies voor beheer op afstand.

De prijs van de miniwerkstations ligt met meer dan 1000 euro hoger dan die van consumenten-pc’s, maar is rede­lijk gezien de extra functies. Via de online configuratie­pagina’s van Dell (NL / BE ), HP en Lenovo (NL / BE) kun je een andere processor en tal van andere opties kiezen.

Het enige minpuntje van de compacte workstations is het hoge geluidsniveau bij langdurige ­maximale ­belasting. Bij dergelijk gebruik kun je beter voor een groter workstation gaan. Dat biedt meer ruimte voor de koeling en kan dus stiller werken.

In de door ons geteste configuraties kan de HP Z2 Mini G5 zich dankzij de sterkere grafische kaart duidelijk onderscheiden van de andere twee miniwork­stations qua 3D-prestaties.

Daar staat tegenover dat Dells Precision 3240 Compact en de ThinkStation P340 Tiny van Lenovo beide zes in plaats van drie monitoraan­sluitingen bieden.

(informatie afkomstig uit het artikel van Christian Hirsch en Marco den Teuling in c’t magazine 5/2021, p. 106. Online versie bewerkt door Alieke van Sommeren)