USB-C verplicht in EU, voor usb-lader smartphones en meer (ook voor Apple)

Het Europees Parlement en de lidstaten hebben overeenstemming bereikt om USB-C verplicht te stellen als standaard aansluiting voor de usb-lader. Dat gaat niet alleen voor voor smartphones en tablets gelden.

Volgens de verordening moet USB-C als standaard aansluiting aanwezig zijn voor opladen van het apparaat. Dat gaat niet alleen gelden voor smartphones en tablets, maar voor meer apparaten. Veel fabrikanten gebruiken USB-C al, maar sommigen zoals Apple liggen nog dwars en gebruiken eigen propriëtaire aansluitingen. Een universele aansluiting vereenvoudigt het opladen voor de klanten en moet elektronisch afval voorkomen.

Veel apparaten vereisen een speciale lader of laadkabel.

USB-C verplicht vanaf 2024

Mobiele telefoons en tal van andere elektrische apparaten die op batterijen werken, moeten vanaf medio 2024 in de EU over een standaard oplaadcontactdoos beschikken. Onderhandelaars van de EU-staten en het Europees Parlement zijn het begin juni eens geworden over USB-C als standaardlaadaansluiting.

De verordening dat USB-C verplicht wordt geldt onder meer voor smartphones, tablets, camera’s, koptelefoons, spelconsoles en Bluetooth-luidsprekers. Apparaten die te klein zijn voor een USB-C-aansluiting en apparaten die alleen draadloos kunnen worden opgeladen, zijn uitgesloten.

USB-C verplicht voor meer dan smartphones en tablets

De EU is het echter nog niet eens geworden over een norm voor draadloos opladen. Volgens europarlementariër Anna Cavazzini (Groenen) heeft het Parlement in de onderhandelingen kunnen doordrukken dat ook de volgende apparaten onder de richtlijn zullen vallen:

• laptops
• e-book-readers
• toetsenborden
• muizen
• navigatieapparatuur
• smartwatches
• elektronisch speelgoed

Daarbij geldt wel als voorwaarde dat de apparaten groot genoeg zijn voor een overeenkomstige USB-C aansluiting.

Voor laptops geldt een overgangsperiode van 40 maanden na het ingaan van de nieuwe wet. Voordat alle laptops met een USB-C oplader zijn op te laden duurt dus nog wel even.

In de toekomst zal het ook mogelijk zijn het toestel en de USB-C oplader en de oplaadkabel afzonderlijk te kopen.

Het EU-parlement had zijn standpunt in april al bepaald. In tegenstelling tot wat het Parlement wil, hebben de EU-lidstaten volgens Cavazzini in de onderhandelingen echter bereikt dat de nieuwe wet pas vanaf medio 2024 van toepassing zal zijn.

Ontvang gratis informatie en tips over USB-C en nieuwe ontwikkelingen, schrijf je in voor de nieuwsbrief:

Gevolgen voor Apple en andere fabrikanten

De wet heeft vooral gevolgen voor Apple: alle iPhones en sommige iPads worden opgeladen via de Lightning-interface. Andere smartphonefabrikanten zijn zelfs bij goedkope modellen al voor de overgrote meerderheid overgestapt op USB-C.

Veel fabrikanten van de andere genoemde apparaatcategorieën moeten hun modellen ombouwen van propriëtaire of micro-USB-aansluitingen naar USB-C, maar zij verkopen minder eenheden dan Apple. Propriëtaire laders zijn bij hoofdtelefoons, draadloze muizen of Bluetooth-luidsprekers sowieso al niet gebruikelijk.

De digitale vereniging Bitkom blijft sceptisch: de uniforme aansluiting zou ‘nauwelijks bijdragen’ tot de belangrijke doelstelling om elektronisch afval te vermijden, ook omdat ‘de talloze andere opladers’ van andere kleine elektrische apparaten zoals scheerapparaten niet in de verordening zouden worden opgenomen.

Een bezwaar dat verder wordt genoemd is dat de politieke bepaling zou indruisen tegen het beginsel van technologische openheid en ‘vooral innovaties afremmen’. Apple heeft dat argument ook keer op keer gebruikt, maar zonder uit te leggen welke innovatie de dure iPad Pro met USB-C dan zou missen ten opzichte van de goedkope iPads met Lightning. Er wordt gespeculeerd dat het bedrijf onder de bepaling zal proberen uit te komen, bijvoorbeeld door iPhones te beperken tot alleen draadloos opladen.

De USB-C aansluiting zit al wel op sommige iPads.

Minder afval?

Voor de Environmental Coalition on Standards (ECOS) gaat de verordening niet ver genoeg: omdat fabrikanten hun producten zowel met als zonder oplader mogen aanbieden, hangt het nu van de aandacht van de klanten af of er minder potentieel e-afval wordt geproduceerd. De EU-Commissie probeert al sinds 2009 om opladers voor mobiele apparaten te standaardiseren. Destijds hebben verschillende fabrikanten, waaronder Apple, een vrijwillige verbintenis ondertekend. Die staat echter expliciet het gebruik van een eigen aansluiting op het apparaat toe en definieert een uniforme aansluiting alleen op de lader.

In de praktijk hebben echter vrijwel alle (oudere) laders een USB-A-aansluiting, en nieuwere opladers hebben steeds vaker USB-C. De kabel is daarbij vaak het probleem: kabels met USB-A-stekkers passen niet op nieuwere voedingen met USB-C. En aan het andere eind van de kabel zit in sommige gevallen (zoals bij Apple) nog een propriëtaire stekker.

Volgens schattingen van de EU-Commissie zou de verordening een besparing van bijna 1000 ton elektronisch afval kunnen opleveren. Momenteel wordt jaarlijks naar schatting 11.000 ton e-afval gegenereerd door weggegooide en ongebruikte opladers.