Na diverse lekken heeft AMD bevestigd dat zijn nieuwe Zen 5-cpu met een tweede generatie 3D V-cache zelfs betere prestaties kan leveren dan de Intel Core Ultra 9 285K die we recent hebben getest. De release van deze nieuwe AMD Ryzen 7 9800X3D staat gepland op donderdag 7 november.
Op de hoogte blijven omtrent de nieuwe AMD Ryzen 7 9800X3D?
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
Vroege aankondiging van de Ryzen 7 9800X3D
AMD had oorspronkelijk gepland om de langverwachte gaming-kampioen, de Ryzen 7 9800X3D, pas op 7 november 2024 te presenteren, maar de aankondiging vond toch eerder plaats. Jack Huynh, hoofd van AMD’s Computing and Graphics Group, kondigde de processor aan via een post op X en een YouTube-video. Twee dagen daarvoor waren de volledige specificaties al openbaar gemaakt.
Excited to announce the next chapter in gaming greatness! The world’s best gaming processor, the @AMD Ryzen 7 9800X3D is here to power our community to new heights. Let’s level up together! 🚀🎮 pic.twitter.com/2ykzt6UeFc
— Jack Huynh (@JackMHuynh) October 31, 2024
Specificaties en prestaties van de Ryzen 7 9800X3D
Huynh bevestigde slechts een deel van de informatie die eerder onder andere door Videocardz werd gedeeld. Volgens de AMD-manager ligt de basisfrequentie van de 9800X3D “500 MHz hoger dan die van zijn voorganger.” Dit komt neer op 4,7 GHz, vergeleken met de 4,2 GHz van de 7800X3D, wat aansluit bij eerdere geruchten.
Huynh gaf echter geen commentaar op de eerder genoemde 5,2 GHz als maximale boostfrequentie, noch op de ongewijzigde cachegrootte van 64 MB voor de extra 3D V-cache. Ook over het energieverbruik (TDP) gaf hij geen details; vermoedelijk zou dit rond de 120 watt liggen, iets dat de Ryzen waarschijnlijk zal overschrijden, vooral tijdens boost- en overklokmomenten.
Op de hoogte blijven omtrent de nieuwe AMD Ryzen 7 9800X3D?
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
Innovatie in warmtebeheer
Huynh gaf geen specifieke details over de inhoud van de aankondigingsvideo, maar het lijkt erop dat de cache nu onder de compute-die (CCD) is geplaatst in plaats van erbovenop, zoals voorheen. Dit zou de warmteafvoer kunnen verbeteren, omdat de volledige oppervlakte van de CCD nu direct contact maakt met de heatspreader, zonder dat de V-cache als een “deksel” bovenop de CCD fungeert, wat de warmteafvoer zou belemmeren.
Eerder merkte het YouTube-kanaal High Yield al veranderingen op in de doorverbindingen (TSV) tussen de twee dies, in vergelijking met de 7800X3D. Deze analyses waren mogelijk omdat zowel de Ryzen 9000-serie als de X3D-cpu’s dezelfde compute-die gebruiken. De bekende chip-analist Fritzchens Fritz publiceerde hierover zeer gedetailleerde foto’s.
Overklokfunctionaliteit
Door deze bouwtechnische veranderingen biedt AMD nu mogelijk ook overklokfunctionaliteit aan voor de X3D-Ryzen-cpu, iets wat voorheen niet beschikbaar was. Huynh gaf echter geen details over de limieten en functies van deze opties.
Uit eerdere lekken blijkt wel dat de klokvermenigvuldiger aanpasbaar zou zijn, wat een basisfunctie is voor verbeterde prestaties. Het blijft echter onduidelijk of AMD bij de lancering het “Ryzen Master”-programma zal aanpassen om automatische overklok-opties voor de nieuwe Ryzen-processors mogelijk te maken.
Gaming-prestaties van de Ryzen 7 9800X3D
Wanneer de 9800X3D wordt gekoppeld aan een GeForce RTX 4090 en waarschijnlijk bij lagere resoluties – iets wat AMD in de aftiteling van zijn YouTube-video niet vermeldt – kan deze, net als zijn voorganger, opnieuw de snelste gaming-CPU worden. Volgens AMD levert de 9800X3D gemiddeld 8 procent meer frames per seconde dan de 7800X3D, met pieken tot wel 25 procent bij bepaalde titels, zoals Far Cry 6.
Ryzen 7 9800X3D versus Intel Core Ultra 9 285K
Voor Intel is de vergelijking met hun nieuwste vlaggenschip, de Core Ultra 9 285K (Arrow Lake), die we recent hebben getest, behoorlijk pijnlijk. De nieuwe Zen 5-processor is gemiddeld 20 procent sneller en behaalt in Cyberpunk 2077 zelfs 59 procent betere prestaties.
Bij toepassingen buiten gaming kan de situatie echter omgekeerd zijn, vooral wanneer deze optimaal gebruikmaken van meerdere threads. De nieuwe X3D-processor heeft 8 cores en 16 threads, terwijl de 285K over 24 cores beschikt maar geen hyperthreading meer ondersteunt.
Prijs en beschikbaarheid
De beste desktopprocessor van Intel is momenteel te verkrijgen vanaf ongeveer 650 euro, terwijl de 9800X3D naar verwachting over een week verkrijgbaar zal zijn voor ongeveer 500 euro, hoewel dit nog niet officieel is bevestigd. AMD zal de processor dan volledig presenteren en de prijs officieel bekendmaken. Andere Zen 5 X3D-modellen met 12 en 16 cores volgen later. Dus mocht je een nieuwe pc willen samenstellen, dan kan het zeker de moeite zijn om nog even te wachten op de releases van alle nieuwe cpu’s.
Op de hoogte blijven omtrent de nieuwe AMD Ryzen 7 9800X3D?
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van c’t magazine:
