OpenSuperClone review: data van een defecte schijf redden

In deze OpenSuperClone review lees je meer over deze tool om data van een defecte schijf te redden. We hebben dit interessant hulpmiddel niet genoemd in onze eerdere artikelreeks over verloren bestanden redden (zie c’t 12/2023). OpenSuperClone is een gratis doorontwikkeling van het eerdere commerciële HDDSuperClone.

Als je te maken hebt met opslag die niet meer volledig gelezen kan worden, zijn tools die de nog leesbare data kunnen kopiëren een uitkomst. De tool ddrescue werkt vrij goed voor dit doel. HDDSuperClone, dat Scott Dwyer van 2015 tot 2022 ontwikkelde en commercieel verspreidde, is een populaire en bekende tool onder professionals.

In 2022 gaf de ontwikkelaar de broncode vrij onder GPL2. Er zijn twee repository’s op GitHub waarin de tool voorzichtig wordt doorontwikkeld. Wij keken naar OpenSuperClone.

De belangrijkste taak: zoveel mogelijk sectoren van opslag die niet meer betrouwbaar werkt overzetten naar gezonde storage of een image. Net als ddrescue kopieert het alle leesbare data zonder rekening te houden met hun context in een bestandssysteem. Defecte sectoren deren het programma niet. Het gebruikt slimme en meerfasige procedures om defecte gebieden te benaderen.

De tool maakt indruk met zeer dicht op de hardware werkende functies voor het uitlezen: de tool luistert rechtstreeks naar ATA- en USB-apparaten en voorkomt zo dat het besturingssysteem meerdere pogingen doet in het geval van defecte gebieden. Dicht op de hardware betekent ook: procedures die zijn afgestemd op harde schijven sluiten koppen uit als daar vaak fouten optreden en schade waarschijnlijk is. Om directe toegang mogelijk te maken, verbergt het programma opslag voor het besturingssysteem. Dit gebeurt via parameters van de Linux kernel (zoals libata.force=9:disable).

Je moet zelf zorgen voor de nodige opties in de BIOS-setup, zoals AHCI-ondersteuning. OpenSuperCloner zet niet alleen data over, maar toont ook SMART-informatie en biedt diepgaande snelle analyses. Het kent niet alleen verschillende toegangsmodi, maar ook verschillende time-outinstellingen en zelfs functies die een schijf uit- en weer inschakelen via een relais als er tijdens het uitlezen een harde reset nodig is.

Een erg coole functie is de mogelijkheid om een virtuele kopie van de schijf die net is geconfigureerd voor uitlezen weer beschikbaar te maken als opslag: dit betekent dat andere tools op de virtuele kopie kunnen werken terwijl de schijf nog steeds wordt gered.

Het programma compileert op eigen initiatief speciale stuurprogramma’s voor directe toegang en virtuele schijven. Dit werkt perfect onder Debian 11 (Bullseye) met een kernel 5.10, maar niet met de nieuwste Debian 12 (Bookworm).

Beginners moeten rekening houden met een leercurve bij OpenSuperClone. Maar als je met het programma leert werken, kun je er mogelijk data mee terughalen van een defecte schijf. Voor belangrijke data is dat de moeite waard.

+ Gratis en opensource + veel handige opties ± Enige inwerktijd nodig

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief: