Home Assistant Voice Preview Edition review: hoe goed werkt spraakbediening?

Wie Home Assistant met spraakbediening wilde gebruiken, moest tot nu toe terugvallen op een smartphone of een zelfbouwoplossing. Nabu Casa, het bedrijf achter het smarthomeplatform, biedt nu echter ook een kant-en-klare variant. Meer over de Home Assistant Voice Preview Edition lees je in deze review.

De Home Assistant Voice Preview Edition is gericht op ervaren smarthome-liefhebbers en niet op de massamarkt. In de palmgrote kartonnen doos zitten naast het apparaat een snelstartgids, een sticker en de gebruikelijke garantie-informatie. De gebruiker moet zelf een voeding met USB-C-aansluiting en een uitgangsvermogen van 2 ampère regelen. Ter vervanging van het ingebouwde speakertje beschikt het apparaat over een 3,5-millimeter luidsprekeraansluiting. Daarnaast is er een aansluiting voor de Grove-poort, het sensoren­systeem van Seeed Technology.

De behuizing bevat een ESP32-S3, geschikt voor 2,4GHz-wifi en Bluetooth-radio over korte afstand. Een iPod-achtig klikwiel, omringd door een led-ring, fungeert als volumeregelaar; de centrale knop maakt bediening zonder activeringswoord mogelijk. Veiligheidsbewuste gebruikers zullen bovendien de schuifschakelaar waarderen die beide microfoons mechanisch uitschakelt.

Zodra het witte plastic doosje is aangesloten op een geschikte voedingsbron, knippert de ring van RGB-leds wit en kan de installatie beginnen. Let op: de instructies in de gedrukte snelstartgids weken in onze test met Home Assistant 2025.4.0 af van de werkelijkheid; in nieuwere versies zou dit inmiddels verbeterd moeten zijn.

De eerste installatie verloopt het eenvoudigst via een smartphone met de Home Assistant-app. Het apparaat maakt snel verbinding met het wifi-netwerk, waarna de benodigde ESPHome-integratie automatisch naar de HA-server wordt gepusht en updates naar het apparaat worden gestuurd. Die updates worden echter uitsluitend gebruikt voor spraakinvoer en -uitvoer; de verwerking van de spraakcommando’s gebeurt op de Home Assistant-server. Die kan daarvoor gebruikmaken van de Nabu-Casa Cloud (75 euro per jaar) of een van de twee lokale spraakmodellen met elk hun eigen hardwarevereisten en mogelijkheden.

Het grootste van de twee modellen, aangeduid als ‘Full local Assistant’, is gebaseerd op OpenAI’s Whisper-model. Het vergt aanzienlijke processorkracht en vooral veel werkgeheugen van de Home Assistant-server, en zou minimaal moeten draaien op een mini-pc met een Intel N100-SoC.

Omdat meer dan de helft van de Home Assistant-gebruikers echter afhankelijk is van lichtere hardware zoals een Raspberry Pi, hebben de ontwikkelaars een alternatief ontwikkeld dat werkt met vooraf gedefinieerde zinsstructuren waarin apparaat- en entiteitnamen worden ingevuld. Deze ‘gerichte lokale verwerking’ beperkt de spraakmogelijkheden, maar vormt een compromis tussen prestaties en nauwkeurigheid. De set ondersteunde commando’s is bovendien beperkt: timers en boodschappenlijstjes kunnen op deze manier niet worden ingesteld.

Geen van de drie methoden bleek overtuigend in de praktijktest: de spraakassistent begreep slechts enkele van de testzinnen zonder problemen. Hij schakelde bijvoorbeeld wel een lamp in, maar was niet te bewegen om het brood van het boodschappenlijstje te verwijderen. Af en toe stopte de assistent zonder waarschuwing met reageren en gaf hij helemaal geen antwoord meer — of juist een verkeerd antwoord. In de praktijk moet je bovendien Engels spreken, want Nederlandse testzinnen werden niet goed herkend. De enige verstaanbare Nederlandse stem (ronnie) voor de spraakuitvoer klinkt daarnaast onnatuurlijk; de Engelse stemmen zijn duidelijk beter. Voor wie beter geluid wil dan het ingebouwde speakertje, is er de 3,5mm-aansluiting.

Het apparaat reageerde redelijk goed op het codewoord, zelfs vanaf enkele meters afstand en bij achtergrondgeluid. Om de spraakherkenning niet onnodig te belasten, is het echter verstandig om geluidsbronnen via automatiseringen tijdelijk te dempen terwijl de assistent luistert.

Zelfs wanneer de spraakassistent correct is ingesteld, blijft er nog het nodige tweaken over: de thuisbeheerder moet veelgebruikte apparaten voorzien van duidelijke aliasnamen die de herkenning vergemakkelijken. Echt bruikbaar wordt de spraakassistent pas wanneer je hem koppelt aan een LLM om taken via natuurlijke conversatie aan te sturen, bijvoorbeeld via ChatGPT of lokaal via een Ollama-instantie. Dat vraagt echter opnieuw om extra configuratie én een abonnement of — in het geval van lokaal draaien — krachtige hardware, en staat eigenlijk al los van wat dit kleine witte kastje zelf kan.

Home Assistant Voice is verkrijgbaar voor ongeveer 70 euro. Voor experimentele en pionierende Home Assistant-gebruikers die op zoek zijn naar een nieuwe uitdaging, biedt de ‘Preview Edition’ voldoende ruimte om zelf aan de slag te gaan. Voor alle anderen is het verstandiger te wachten totdat het apparaat niet langer het Preview-label draagt.