De Smartmontools zijn een verzameling programma’s die oorspronkelijk uit de Linux-wereld stammen. Ze zijn er ook voor BSD, macOS, Solaris en Windows. Het bedienen van het commandline-programma is overal hetzelfde: cryptisch. Het programma is niet gemaakt voor netwerken, status- en foutmeldingen kun je je via e-mail laten toesturen. Ook de vele parameters waar je de tools mee kunt aansturen zijn in eerste instantie afschrikwekkend. Maar hulp is onderweg.
De Fransoos Orsiris de Jong heeft een programmapakket gemaakt met de naam Smartmontools-Win dat niet alleen een grafische interface heeft, maar ook nog een eenvoudig te configureren mailer voor Windows. Op dit moment werkt het pakket met versie 6.6.1 van de Smartmontools.
Het set-upprogramma pakt de Smartmontools uit, stelt de Windows-service voor de achtergrondservice smartd in en start de beide configuratieprogramma’s voor de Smartmontools en voor het versturen van de e-mail. Het is ietwat ongebruikelijk dat de configuratie halverwege tijdens de installatie gebeurt. Scrol bij het selecteren van de onderdelen eens helemaal naar beneden: daar is bijvoorbeeld een maandelijkse testmail te configureren of kun je het versturen van statistieken instellen.
Na een klik op ‘Next’ start het configureren van de Smartmontools. Bij de schijfherkenning kun je vertrouwen op het automatisme, maar de tijdgestuurde taken moet je even nalopen, want de pc’s moeten op dat tijdstip wel aanstaan natuurlijk. Na drie keer klikken op ‘Save changes’, ‘Reload smartd service’ en ‘Exit’ kom je bij de configuratie van de mailer.
Bij het configureren van de mailer moet je er rekening mee houden dat sommige mailproviders geen e-mails accepteren van clients met een dynamisch ip-adres. Omdat het wachtwoord voor het mailaccount ook op de schijf wordt opgeslagen, is het aan te raden een apart mailaccount voor de schijfbewaking aan te maken bij bijvoorbeeld Gmail. Dan kun je smtp.googlemail.com als SMTP-server gebruiken en 465 als SMTP-poort. Selecteer bij ‘Security’ de optie ‘ssl’. Klik vervolgens op ‘Save & Trigger test alert’ om jezelf een testmail te sturen. Bij Gmail moet je dan een nieuwe mail in je postvak krijgen. De tool verstuurt de logbestanden standaard gecomprimeerd met gzip. Als je leesbare tekst wilt ontvangen, dan moet je het vinkje verwijderen bij ‘Compress logs before sending’. Als alles werkt, klik je op ‘Save & Exit’.
Daarmee is het configureren klaar. De Windows-service smartd draait op de achtergrond en als er iets mis dreigt te gaan krijg je daar een e-mail van. Als er een nieuwe schijf in een client wordt ingebouwd, moet je in de map Smartmontools-Win het bestand update-smart-drivedb.exe starten om de informatie over harde schijven en ssd’s te updaten.
Klikken met de muis in plaats van commandlineparameters moeten typen: met smartd-pyngui kun je Smartmontools configureren.
