Met opdrachten iPhone en iPad automatiseren

Je navigeert vaak naar dezelfde bestemming? Je schrijft steeds berichten aan dezelfde personen? Met iOS-shortcuts oftewel ‘Opdrachten’ hoef je een stuk minder te tikken en te swipen. We helpen je over de eerste opstart-hobbels heen om met opdrachten iPhone en iPad te automatiseren.

Je voelt je af en toe net een robot als je op je smartphone weer hetzelfde riedeltje afdraait en er driftig op los tikt en veegt. Het zou toch erg handig zijn als je terugkerende taken kon automatiseren om je vingers even wat rust te gunnen.

Dit is een perfect scenario voor het gebruik van macro’s, zoals je ze ook kent van automatiseer-tools als IFTTT [1]. Sinds iOS 12 zitten ze onder de naam ‘Opdrachten’ oftewel shortcuts in het besturingssysteem verwerkt. De simpelste methode is om ze in te stellen en te gebruiken met Siri. Dit doet denken aan Google Assistent bij de Android-concurrentie, die ook probeert te voorspellen wat je wilt vragen of doen.

Siri leert sinds iOS 12 je persoonlijke opdrachten en stelt voor om er een spraakcommando voor in te stellen. Zo’n shortcut vat over het algemeen meerdere stappen samen. Complexere zaken met of zonder spraakcommando’s kun je beter met de Opdrachten-app in elkaar zetten. Deze moet je wel eerst uit de app store downloaden.

De look and feel van de app is wel heel erg identiek aan de populaire automation-app Workflow waarvan Apple in 2017 het ontwikkelteam in dienst heeft genomen. Flows die je in Workflow hebt staan, worden bij de eerste keer opstarten van Opdrachten geïmporteerd.

De automatiseringsfuncties binnen iOS 12 zijn echter beperkt. Een app moet de shortcuts dan expliciet ondersteunen. ­Apples Music biedt ondersteuning, maar Spotify niet en dat blijft zover wij hebben begrepen ook nog wel even zo. Wel handig voor veel gebruikers: WhatsApp is al wel in shotcuts te stoppen, maar op dit moment alleen met twee basis-opties: het versturen van berichten en van foto’s. Welke apps shortcuts ondersteunen, kom je te weten als je de zoekfunctie gebruikt van de Opdrachten-app.

De Galerie toont een hele rits beschikbare opties voor opdrachten. Zo krijg je een goed idee wat er allemaal met de Opdrachten-app mogelijk is.

We beginnen met de makkelijkste optie, shortcuts die direct via Siri in te stellen zijn. Ingestelde shortcuts zijn later via de Spotlight-zoekfunctie te vinden, of je er nu een spraakcommando aan hebt geknoopt of niet. Om te beginnen zie je een aantal ‘voorgestelde opdrachten’ op basis van je laatste acties via ‘Instellingen / Siri’ en zoeken. De Siri-opdrachten die je al hebt ingesteld staan bovenaan vermeld. Daaronder staan drie suggesties opgesomd, in de vorm van ‘Stuur een bericht naar Familie-appgroep’ en ‘Bel opa’.

Als je naar iets anders op zoek bent, tik je via ‘Alle opdrachten’ door naar een lijst met drie suggesties per app die je veel gebruikt. Bovenin via het zoekveld kun je zelf los een app of zoekterm invoeren waarvoor je een shortcut wilt maken. Bij de drie voorbeelden per app zit vaak een knop ‘toon alles’ om nog meer suggesties te laten zien. Een aantal voorbeelden:

Een tweet opstellen

Tot nu toe kon je via Siri wel de Twitter-app starten, maar om een tweet op te stellen moest je nog op het bijbehorende icoontje tikken. Om te zorgen dat je meteen je bericht kunt schrijven, kies je in de zoekbalk voor Twitter en kies je voor ‘Maak nieuwe Tweet’ via het plusteken. Druk daarna op de rode knop om een bijbehorend Siri-spraakcommando op te nemen.

Favoriete website oproepen

Navigeer met Safari naar de site die je als favoriete website wilt kunnen oproepen. Wissel dan zoals hiervoor beschreven naar de zoekfunctie voor de shortcuts en selecteer de lijst voor Safari via ‘toon alles’. De zonet aangeroepen site verschijnt bovenaan in beeld. Voeg de entry toe met een druk op de plus en wijs er een spraakcommando aan toe door dit op te nemen, bijvoorbeeld ‘c’t homepage bezoeken’ met als url www.ct.nl.

Route plannen, locatie zoeken

Ook voor functies die je als laatste in de Kaarten-app hebt gebruikt kun je shortcuts instellen. Als je de gewenste opdracht nog niet in de lijst ziet staan, voer je die opdracht eerst een keer uit met de Kaarten-app, bijvoorbeeld het zoeken naar een tankstation of naar huis navigeren. Als je dan naar de zoekfunctie wisselt, zal de suggestie onder ‘Kaarten’ vermeld staan.

Vooral het laatste voorbeeld laat zien dat shortcuts die je alleen met Siri instelt, nog wat beperkt zijn. Als je naar huis wilt navigeren, kan dit via Siri alleen met ­Apples Kaarten-app (niet iedereens favoriet) ook al heb je Google Maps op je telefoon staan. Het is verstandig om de uitgebreidere opties van de Opdrachten-app te bekijken als je de shortcuts meer naar je eigen hand wilt zetten.

Nadat je de Opdrachten-app via de app store hebt geïnstalleerd kun je zelf shortcuts in elkaar zetten en lokaal bewaren in je Bibliotheek. Je handige creaties kun je delen met andere gebruikers. Het is erg makkelijk om door de Galerie te neuzen en bruikbare opdrachten eruit te pikken, en de scripts dan liefst stap voor stap te doorlopen, net zoals we dat in ons volgende voorbeeld doen.

Shopfinder

Het doel is om via je opdracht winkels en adressen op te zoeken en daar dan via Apple Kaarten of Google Maps naartoe te navigeren.

Ga aan de slag door in de Opdrachten-app te tikken op ‘Maak opdracht aan’ of met een tik op het plusje rechtsboven in de app. We gebruiken als basis voor de nieuwe shortcut ‘Zoek lokale bedrijven’, die je kunt vinden door verder naar beneden te scrollen. Met een tik op de regel wordt de optie dan toegevoegd. Eventueel moet je nog Opdrachten toegang geven tot het delen van je locatie. Deze optie is een soort van matroesjka-pop, die behalve de zoekopdracht meteen andere dingen regelt, zoals het bepalen van de locatie.

Als testen voer je in de tekstregel ‘tankstation’ in. De input-optie voor de straal in kilometer kun je negeren, want wijzigingen hebben geen effect. Tik op het afspeel-driehoekje midden boven in beeld. Er verschijnt een tekstveld met de gegevens van het tankstation dat het dichtst bij je in de buurt zit. Door te swipen kun je meerdere zoekresultaten bekijken.Om te navigeren heb je nog een extra blok nodig. Eerst moet je de keuze van je doellocatie mogelijk maken. Tik op het zoekveld onderin je scherm en als het zoekveld is openklapt voor ‘Scripten’. Er verschijnen allerlei blokken met commando’s onder kopjes als Apparaat (haal IP-adres op), Beheer reeks (Als, Kies uit menu) en Materiaal (Haal type op). Het is een nogal overweldigende lijst, en de Nederlandse vertalingen zijn soms wat curieus, wat het vinden van wat je zoekt er niet altijd makkelijker op maakt.

Om een adres uit de resultatenlijst te kunnen selecteren, kies je onder het kopje ‘Lijsten’ voor ‘Kies uit lijst’. Start nu de shortcut weer via de afspeel-knop. Er verschijnt een lijst met opties en van de optie die je selecteert verschijnt het adres in het tekstvak.

Nu zet je er de optie ‘Toon route’ onder het kopje ‘Kaarten’ bij. Als je liever Google Maps gebruikt in plaats van Apple Kaarten, kun je op de regel Kaarten-app een andere navigatie-app uitkiezen. Onder de regel ‘Modus’ kun je in plaats van Auto ook kiezen voor ‘Vraag bij uitvoeren’ om bijvoorbeeld Te voet te kiezen voor wandelroutes. Fietsroutes kun je alleen kiezen via Google Maps.

De Shopfinder bestaat nu uit drie blokken met opdrachten. Vervolgens moet je hem wat flexibeler gaan maken, waardoor je zelf kunt aangeven waar je naar op zoek bent.

Tik in het zoekveld en zoek op ‘vraag’ en selecteer ‘Vraag om invoer’. Deze vraag moet als eerste gesteld worden maar staat nu onderaan de shortcut. Tik het blok aan en sleep het helemaal naar boven. Als vraag tik je iets als ‘Wat zoek je?’ in. Bij standaard-antwoord kun je bijvoorbeeld ‘tankstation’ invoeren, maar leeg laten mag ook.

Door alvast standaardwaarden in te vullen, hoef je minder te tikken. Met variabelen kun je aanpassen waar je iPhone naar moet gaan zoeken.

Je wilt de koppeling tussen de eerste twee blokken nu zo maken, dat jouw eigen invoer wordt overgenomen in het ‘Zoek lokale bedrijven’-blok. Tik bij ‘Zoek lokale bedrijven’ in het veld op de regel ‘Zoek’ en maak daar ‘Vraag om invoer’ van.

De variabele ‘Vraag om invoer’ ga je ook gebruiken om de selectielijst mooier te maken. Tik bij ‘Kies uit lijst’ op het veld achter ‘Instructie’, dan op Variabelen en ‘Vraag om invoer’. Zet in het veld met ‘Vraag om invoer’ er wat tekst voor, bijvoorbeeld ‘Route naar’ of ‘Naar’.

Tot slot tik je dan nog op de twee kleine schakelpictogrammen rechts­boven in beeld. Geef je shortcut een naam en kies een bijpassend symbool uit. Hier kun je meteen de shortcut toevoegen aan Siri. Met een tik op ‘Voeg toe aan Siri’ verschijnt het scherm om een spraakopdracht op te nemen. Nadat je dit hebt afgerond, verschijnt hij in het ‘Siri en zoeken’-onderdeel van je Instellingen onder ‘Mijn opdrachten’. Onder het instellen van de Siri-zin heb je nog de schakelaar voor het tonen van de shortcut als widget op je startscherm. Daaronder kies je of de shortcut in het deelpaneel van iOS moet komen te staan. Zo gebruik je de opdracht makkelijk vanuit andere apps.

Met ‘Zet op beginscherm’ zet je een icoontje voor je opdracht op je home­screen. Je hoeft dan niet eerst de widget erbij te pakken of via de Opdrachten-app de opdracht. Achteraf een Siri-zin aan de opdracht hangen kan ook, weer in de Instellingen via ‘Siri en zoeken’.

Shortcuts (opdrachten) zijn te voorzien van een symbool en op je homescreen te zetten, zodat je ze makkelijk kunt starten, net als echte apps.

We noemen nog een paar andere voorbeelden voor shortcuts, maar dan iets minder uitgebreid beschreven.

Watermerk in foto’s

Maak een kleine afbeelding in png-formaat, bijvoorbeeld een logo om als watermerk te gebruiken. Sla de afbeelding via de Bestanden-app op in de map iCloud/Shortcuts onder de naam logo.png of zet het in een map in Dropbox. Nu wordt het een beetje lastig. Maak met de Opdrachten-app een nieuwe opdracht aan, zoek daarvoor op ‘bestand’. Kies voor ‘Haal bestand op’. (Die opdracht is ook omslachtiger te vinden via de categorie Documenten in de Opdrachten-app). Onder de naam Voorziening kun je wisselen tussen iCloud Drive en Dropbox. Druk op de afspeelknop en kies voor logo.png. Voeg via ‘Scripten’ de optie toe ‘Stel variabele in’ en voer als naam voor de variabele ‘logo’ in. Deze heb je nodig voor de volgende stap.

Voeg met ‘Selecteer foto’s’ de optie toe om zelf foto’s te kiezen die het watermerk moeten krijgen. Daaronder zet je het blok ‘Overlay-afbeelding’ neer. In dit blok kies je als variabele ‘logo’. Let erop dat je de optie ‘Toon afbeeldingseditor’ ingeschakeld laat zodat bij het gebruik de grootte, positie en transparantie van het watermerk is aan te passen. Met het blok ‘Deel’ kun je je resultaat gemakkelijk delen.

Automatische energiebesparings­modus

Om af te sluiten nog een voorbeeld van het gebruik van if/else-constructies. Deze opdracht (lange afbeelding hieronder) zet je iPhone automatisch in de energie­besparingsmodus zodra hij onder een bepaald accuniveau komt. Als het echt kritiek wordt worden ook wifi, bluetooth en mobiele data uitgeschakeld.

Deze shortcut checkt het accu­niveau en schakelt afhankelijk van het resultaat de energiebesparingsmodus in.

De Opdrachten-app is voor gebruikers die wel van een stukje tweaken houden een zeer fijne optie om van alles te kunnen automatiseren. En dat terwijl nog lang niet alle apps ondersteuning bieden. Het is wel jammer dat de hoeveelheid acties binnen shortcuts nog erg beperkt is. Een belangrijk voordeel ten opzichte van automatiseringsdiensten zoals IFTTT is dat de iOS-shortcuts lokaal op je apparaat draaien, en dus niet via een externe server.

(Michael Link, c’t magazine)

Blijf op de hoogte van de nieuwste informatie en tips!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief: