Smartwatch met Wear OS, Tizen en watchOS vergeleken

Sport- en fitnesstracking, is dat voldoende om een smartwatch interessant te maken, of is er nog meer? De fabrikanten hebben in elk geval aan de accuduur gesleuteld.

Er was eens een wat dikkige smartwatch, waarvan werd gezegd dat hij een mooie toekomst voor zich had liggen. Alle mensen zouden hem om de pols willen hebben omdat je er zulke leuke en nuttige dingen mee kunt doen. Hij zou daarbij alles kunnen wat een smartphone kan. Maar daar eindigde het sprookje plotsklaps mee.

Wat er vervolgens kwam: een veel te korte accuduur, te kleine schermen in te dikke behuizingen, een priegelige en trage interface en niet volledig uitgewerkte apps. Er moest snel iets gebeuren om te voorkomen dat de smartwatches weer in de vergetelheid zouden raken. De fabrikanten hebben inmiddels dan ook een aantal leuke brouwsels in elkaar gezet. Daarbij wordt ook meer ingezet op sport en gezondheid.

We hebben negen (deels) zeer verschillende modellen bekeken. Naast de Apple Watch Series 4 hebben we de Armani Connected, Fossil Sport, Honor Watch Magic, Huawei Watch GT, Mobvoi TikWatch Pro en TikWatch C2, Samsung Galaxy Watch en de Skagen Falster 2 om de pols gelegd.

De ‘perfecte’ smartwatch bestaat niet echt. Iedereen stelt daar namelijk weer andere eisen aan.

Fanatieke sporters willen alles vastleggen, anderen willen de muziekspeler kunnen bedienen, en bellen en chatten is ook een optie. Alles moet kunnen vanaf je pols en de telefoon moet in de tas of jaszak blijven. Ook is het voor sommigen niet meer dan een statussymbool dat laat zien dat je een ‘digitale lifestyle’ hebt.

Smartwatches kunnen inmiddels allerlei taken uitvoeren die je eerder alleen bij pure sporthorloges of fitnesstrackers zag. Dat soort horloges gaan op hun beurt weer leentjebuur spelen bij de smartwatches en kunnen ook berichten laten zien.

Een aantal smartwatches hebben een NFC-chip, waardoor betaalfuncties mogelijk worden. Apple Pay is ondertussen (beperkt) beschikbaar in Nederland, maar Google Pay nog niet. België heeft al wel Google Pay en Apple Pay is ook (bij sommige banken) mogelijk. Je portemonnee kan lekker thuis blijven en je smartphone hoeft ook niet uit de broekzak gevist te worden. Dat scheelt weer een paar seconden bij de kassa. Samsung heeft overigens ook een eigen betaalsysteem, dat echter nog niet actief is in Nederland en België.

De smartwatches zien er qua uiterlijk aardig verschillend uit: van sportief tot wat meer elegant of gewoon als een normaal horloge. Zodra je op het scherm tikt en door de menu’s bladert, worden ze vrijwel allemaal redelijk identiek.

Veel fabrikanten gebruiken Googles Wear OS, dat tot maart 2018 bekend was onder de naam Android Wear. Voor de klassieke horlogemakers was dat sinds 2016 de manier om ook ‘iets smartwatch-achtigs’ met hun horloges te doen. De keerzijde is de uniformiteit die je bij de horloges terugziet en wat haperingen bij het herkennen van gestures.

Fabrikanten als Tag Heuer deden een poging om hun horloges met exclusieve apps net even wat anders te laten zijn dan de rest. Andere fabrikanten gingen minder subtiel te werk. Samsung ruilde sinds de Gear 2 het besturingssysteem in voor de eigen Tizen-software en apps.

Huawei en dochteronderneming Honor zetten in op het opensource besturingssysteem LiteOS. Dat systeem heeft een Linux-kernel van slechts ­10 kB en concentreert zich volledig op energiezuinig zijn. Een ecosysteem voor apps of andere wijzerplaten (die je later op de watch kunt zetten) is er niet. De twee smartwatches met LiteOS, de Huawei Watch GT en Honor Watch Magic zijn identiek qua bediening.

En dan hebben we nog de Series 4 Apple Watch met watchOS. Dat zit compleet verweven in het Apple-ecosysteem. De Apple Watch biedt veel keuze aan banden om hem bij je outfit te laten matchen. Met apps en wijzerplaten is hij ook softwarematig aan je wensen aan te passen.

Het grote nadeel van smartwatches is de beperkte accuduur. In zo’n kleine behuizing passen alleen kleine accu’s die na een dag of twee toch echt wel leeggetrokken zijn. De smartwatches die grotere accu’s hebben maar er toch nog sierlijk genoeg uitzien op je pols, zijn daarbij op één hand te tellen.

Om de energiehonger binnen de perken te houden, zetten een aantal fabrikanten in op zuinigere schermen. Het door Fitbit overgenomen Pebble gebruikte een zuinig e-paper-scherm en haalde daarmee een accuduur van meerdere weken. Dat doet niemand ze na. Maar Pebble-smartwatches bestaan niet meer. Mobvoi stopt in zijn TicWatch een extra monochroom lcd. Dat klinkt tegenstrijdig, maar het bespaart energie omdat het kleurenscherm minder vaak ingeschakeld hoeft te worden. Daarnaast heeft het horloge nog een ‘essential mode’, die dertig dagen lang de tijd kan blijven weergeven.

De TicWatch Pro van Mobvoi heeft twee displays op elkaar. Het lcd is voldoende voor het aflezen van de tijd.

Het al eerder genoemde LiteOS van Huawei en dochterbedrijf Honor richt zich op energiebesparende cpu’s en een beperkt aantal functies. Op die manier haalt de Huawei Watch GT gemiddeld zo’n 12 tot 14 dagen. De kleinere Honor Watch Magic kan een week zonder opgeladen te moeten worden, zelfs bij het loggen van sport­activiteiten met gps.

Onze ervaringen met de Mobvoi TicWatch Pro, Samsung Galaxy Watch en Skagen Falster 2 staan in het mei-nummer van c’t magazine. Hier gaan we verder in op de verschillende besturingssystemen en het bewaren en overzetten van je fitnessdata tussen platforms. Ook een uitgebreide tabel met de testresultaten staat in die uitgave.

Anders dan bij normale horloges valt er bij een smartwatch nog meer aan je eigen smaak aan te passen. Meer dan alleen een ander bandje. Ook bij smartwatches zijn de banden veelal te verwisselen met een standaard 22 mm breed horlogebandje. Maar bij smartwatches begint het customisen al bij de wijzerplaten en gaat dat verder via de apps.

In het algemeen worden er al een paar wijzer­platen (watchfaces) standaard geïnstalleerd en zijn de andere via de bijbehorende app op de smartphone binnen te halen. De enige uitzonderingen zijn de Huawei en Honor, waar je niets op kunt installeren. Bij Wear OS en Tizen is er via de stores genoeg binnen te halen.

Google, Apple en Samsung doen daar nog een schepje bovenop. In bepaalde gebieden op de wijzerplaat kun je relatief vrij kiezen om de inhoud te vervangen door wat anders. Zo zet je daar de gezette stappen, agenda-afspraken of het aantal notificaties neer. Als je de getoonde informatie aantikt, opent de bijbehorende app zich, bijvoorbeeld de agenda.

De Apple Watch 4 gebruikt het grotere schermoppervlak voor wijzerplaten met meer informatie. Met de companion-app kun je de wijzerplaat naar eigen inzicht aanpassen.

Aangezien er aardig wat horloges zijn die hun sport- en fitnessdata met Google Fit delen, hebben we gekeken hoe de smartwatches met die dienst samenwerken.

Dat is sowieso logisch aangezien bijna elke smartwatch wel een optische hartslagmeter heeft en daarbij allerlei opties biedt om je gezonde gewoontes bij te houden. Net als Apple gaat ook Google voor het promoten van het gezondheidsaspect van de smartwatch, maar doet dat pas sinds Wear OS 2.0.

Google ziet zijn app echter niet als een uitgesproken sport-app. Google Fit is meer een poging om mensen van de bank af te krijgen. De Google Fit-app is in Wear OS standaard te openen via een veeggebaar vanaf de rechterrand. Het startscherm van de app toont de tijd die je actief bent geweest en je stappen en hartslagpunten. Met wat doortikken kun je zelf een work-out starten. Het tracken kan werken met de sensoren van de smartwatch, de Google Fit-app hoeft niet verplicht op je smartphone geïnstalleerd te worden.

Het nadeel in de praktijk is dat alle smartwatches met Wear OS alleen het aantal stappen en de tijd dat je actief bent geweest vastleggen. Die automatische herkenning gaat daarbij lang niet altijd goed. Bij een zelf gestarte hardloopactiviteit werden de gps-gegevens niet geregistreerd, terwijl andere Wear-apps (Strava/Runkeeper) dat wel deden. Synchroniseren met de smartphone-app gaat soms erg traag en de webinterface van Google Fit is opgeven.

Je data bekijken kan alleen met de smartwatch of smartphone-app (de webdienst is opgeheven). Het ontbreekt aan gedetailleerdere rapporten. Google Fit oogt nog lang niet als een volwaardige fitness-app. De meting van je hartslag met optische sensors op je pols is niet zeer nauwkeurig. Je hebt de mogelijkheid om externe sensors (bijvoorbeeld een borstband) te koppelen via bluetooth. De gps-chips van de smartwatches zijn overigens een flinke aanslag op de accuduur.

Met de update naar Wear OS 2.0 heeft Google het smartwatch-ecosysteem klaargemaakt voor Google Assistant. Nu kun je je smartwatch ook door je stem om informatie vragen of de navigatie naar een bepaalde plek aanzetten. Dat werkt echter alleen in Engels, als je smartphone ook op Engels is ingesteld. In tegenstelling tot op de Google Home (mini) verstaat de assistent op Wear OS nog geen Nederlands. Je kunt hem activeren met een knop op de smartwatch, maar vervolgens heb je er weinig aan.

De discover-stream verschijnt net als bij smartphones via het vegen vanaf de linkerkant. Er wordt geen nieuws getoond, maar wel actuele relevante informatie of opties als ‘Hoe laat gaat de zon onder’ of een knop voor je Herinneringen. Als je wilt verschijnen je afspraken of meer, alles wordt geregeld via het eco­systeem van Google, oftewel: je Gmail-­account. De assistant-koppelingen in de stream leveren daarbij een foutmelding op omdat die op Wear OS nog geen Nederlands begrijpt. Praten tegen Wear OS in het Nederlands levert dus niets op. Bixby van Samsung is bruikbaar, maar kun je ook nog niet in het Nederlands aanspreken. De watches van Huawei en Honor hebben geen spraakassistent.

Apple gebruikt het eigen Siri. De spraakherkenning is hier prima en werkt wel in het Nederlands. Qua functionaliteit loopt Siri achter op de assistent van Google, maar het werkt in elk geval ook op de smartwatch.

Een standaard issue bij smartwatches is de beperkte dataverbinding met je smartphone. Informatie tussen de watch en je telefoon wordt via Bluetooth uitgewisseld, niet alle watches gebruiken ook wifi.

Tijdens het in gebruik nemen hebben een aantal watches nieuwe firmware nodig. De tijd die de watches nodig hebben om de update uit te rollen was niet al te lang (ze waren niet groot), maar als er een flinke update binnengehaald moet worden ben je wel even zoet.

Het is niet helemaal duidelijk of dat ligt aan de bluetoothverbinding, trage servers of de energiebesparende instellingen op de smartphone waaraan de watch is gekoppeld.
Normale horloges kunnen het vele decennia uithouden. Smartwatches gaan vaak minder dan vijf jaar mee, en er is geen garantie dat smartphones ze ook hun hele levensduur blijven ondersteunen.

Kijk bijvoorbeeld eens naar de Pebble, waar de stekker ineens heel erg snel werd uitgetrokken. Gelukkig zijn er nog projecten als Rebble en Gadgetbridge, die je nog wat jaren uit je Pebble laten halen in plaats van hem in de prullenbak te gooien. Gadgetbridge kan ook voor andere modellen smartwatches of fitnesstrackers handig zijn als je niet de fabrikanten-app wilt gebruiken.

Het is keuzes maken: bij een flinke accuduur krijg je minder functies of een slecht scherm. Bij veel functies heb je een accuduur van een dag of twee omdat de accu niet gigantisch groot is. En als je toch veel accuduur wilt, wordt het in plaats van een sierlijk sieraad een flinke knoeperd om je pols.

Bij de Huawei Watch GT en de goed­kopere Honor Watch Magic zit je goed als je accuduur belangrijk vindt. Ze hebben maar een beperkt aantal functies, maar die zijn wel goed uitgevoerd. De Apple Watch Series 4 en de Android-smartwatches hebben veel te bieden en zijn te customisen, maar moeten vaker aan het stopcontact worden gehangen.

Voor de Apple Watch heb je natuurlijk een ­iPhone nodig, de Android-watches werkten het beste samen met een Android-smartphone.
De Samsung Galaxy Watch vult het gat goed op: hij kan met zowel iOS als Android overweg, heeft een accuduur van twee dagen, goede sportfuncties en het app-aanbod is in orde.

(Patrick Bellmer, Jan-Keno Janssen, Michael Link, Stefan Porteck en Jörg Wirtgen, c’t magazine)