Vanaf 1 juli 2022 is een rookmelder verplicht in Nederland, in veel gevallen moet je meerdere rookmelders hebben. We gaan kort in op de regels, installatie en werking en wat een goede rookmelder is.
Bij nieuwbouw zijn rookmelders al sinds 2003 verplicht, maar dat gold niet voor bestaande bouw. Dat verandert per 1 juli 2022 door een aanpassing van het Bouwbesluit.
Rookmelder verplicht op elke verdieping
Volgens het overheidsbesluit zijn per 1 juli 2022 rookmelders ook voor bestaande woningen verplicht, voor elke woonverdieping.
- Dat geldt voor verblijfsruimtes, maar ook voor besloten ruimtes waar een vluchtroute doorheen gaat. Bij een bovenwoning moet je bijvoorbeeld ook in de hal op de begane grond een rookmelder hangen.
- Ze hoeven niet verplicht te worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Ze mogen dus op batterijen werken.
- Rookmelders moeten om de 10 jaar worden vervangen door nieuwe in verband met hun gemiddelde levensduur.
Waarom rookmelders aanschaffen?
Als je geen rookmelders hebt, kun je een boete krijgen van de gemeente of problemen met je (brand)verzekeraar.
Maar doe het vooral om levens te redden: volgens onderzoek van de Brandweeracademie waren er 31 woningbranden in 2020 met een dodelijke afloop. Daarbij was in 61% van de gevallen geen rookmelder aanwezig, terwijl dat aandeel bij alle woningen naar schatting 25% is. De risico’s nemen toe door thuiswerken, modern meubilair dat meer rookontwikkeling geeft en steeds meer (brandgevaarlijke) opladers in huis.
Bij tijdige waarschuwing kan een rookmelder brandschade beperken. Die is bij een woningbrand gemiddeld bijna 3400 euro. Dat is heel wat meer dan de kosten voor een paar rookmelders.
Wat is een goede rookmelder?
Je kunt op verschillende punten letten bij aanschaf van een rookmelder:
- Goede detectie. De meeste rookmelders gebruiken optische detectie dat als erg betrouwbaar wordt beschouwd. Hierbij zit een led en fotosensor in de melder: ingedrongen rook verstrooit het licht van de led en activeert de sensor bij een bepaald niveau.
- Vals alarm uitsluiten / betere detectie. Sommige bevatten een vochtigheidssensor om bijvoorbeeld vals alarm door waterdamp (van douche of keuken) uit te sluiten. Andere hebben een geïntegreerde temperatuursensor (als enige of aanvullend) of andere extra sensors.
- Koolmonoxide (CO). In sommige duurdere toestellen is een extra detector ingebouwd voor het gevaarlijke en reukloze koolmonoxide (CO). Anders zijn losse CO-melders een zinvolle aanvulling op rookmelders.
- Koppeling. Gekoppelde rookmelders kunnen een alarmsignaal op elke verdieping laten horen zodat je het op de zolderkamer hoort als er beneden brand ontstaat.
- Slimme functies. Slimme rookmelders kunnen ook waarschuwen via je smartphone of andere kanalen, zelfs als je afwezig bent. Verder kunnen ze bijvoorbeeld slimme lampen aanzetten of rolluiken opendoen in geval van nood.
Andere zaken om op te letten zijn o.a. hoe en of batterijen vervangen moeten worden, of de knop voor alarm testen/uitzetten goed bereikbaar is en of installatie makkelijk gaat.
Zie hieronder voor een uitgebreide test van (slimme) rookmelders waarin we kijken wat een goede rookmelder is.
Rookmelder installeren
Plaats de rookmelder op een plek aan het plafond waar voldoende luchtstroming is. In de praktijk betekent dat:
- niet in hoeken
- niet vlak boven een kast of plank
- zo ver mogelijk verwijderd van muren en andere obstakels (houd minstens 50 centimeter aan)
In grotere ruimten kan het ook nodig zijn twee rookmelders te installeren en zeker in ruimten met schuine plafonds moet je goed de installatie-instructies in de bijbehorende handleiding raadplegen.
Rookmelder testen
Test de rookmelder door de testknop op het apparaat in te drukken. Het geactiveerde alarm kun je normaliter uitzetten door nogmaals te drukken.
Als de rookmelder voldoet aan de Nederlands-Europese norm (N)EN 14604 kun je er zeker van zijn dat hij in geval van nood zal werken wanneer na indrukken van de testknop een testalarm klinkt.
Bij sommige slimme modellen kun je het resultaat van de zelftest ook aflezen in de gekoppelde smartphone-app.
Gebruik geen testspray
Er zijn rookmelder-testsprays te koop. Maar die bevatten deeltjes die onder hoge druk in de rookmelder worden gespoten. Dat zorgt er meestal voor dat een dunne laag wordt afgezet op de led en sensor. Uiteindelijk kan dit de gevoeligheid van de rookmelder verminderen.
Overdreven gesteld: na het gebruik van zo’n spray weet je dat de melder werkte, maar niet of hij ook in de toekomst nog zal werken.
Een echte vuurproef zoals we in onze test hebben uitgevoerd, moet je nooit zelf nabootsen!
De rookmelders werden bij onze test opgehangen in een ruimte waar brandweerlieden oefenen.
Test rookmelders en meer informatie
Meer informatie over rookmelders vind je in de c’t 5 mei-editie, met verder o.a. Linux en smartphones. Lees daarin – op papier of digitaal – ook de uitgebreide praktijktest van slimme rookmelders.
Ontvang gratis informatie en tips over slimme rookmelders en andere apparaten, schrijf je in voor de nieuwsbrief:
