KDE Plasma 6.4 release: praktische aanpassingen voor iedereen

Met de release van versie 6.4 verfijnt KDE Plasma zijn desktopervaring voor gebruikers van Linux verder: flexibele tegelstructuren voor virtuele bureaubladen, subtiele UI-aanpassingen en verbeterde HDR-ondersteuning – al blijft die laatste afhankelijk van hardware en compositor.

Grote wijzigingen blijven in Plasma 6.4 uit, maar het KDE-team heeft zijn desktopomgeving op tal van punten verfijnd. De update richt zich vooral op praktische verbeteringen en kleine optimalisaties die in het dagelijks gebruik het verschil maken – zonder de vertrouwde look-and-feel overhoop te halen.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief:

Plasma bood eerder al de mogelijkheid om het scherm in tegels te verdelen, waarbij vensters automatisch in de gespecificeerde vakken werden geplaatst – een functie die vooral bij gevorderde gebruikers in de smaak viel.

In versie 6.4 krijgt die functionaliteit een extra laag flexibiliteit: voortaan kun je per virtueel bureaublad een eigen tegelindeling instellen. Ook het vergrendelscherm is aangescherpt – interactieve elementen, zoals het invoerveld voor het wachtwoord, verschijnen nu uitsluitend op het scherm waar de muis zich bevindt. Dat voorkomt verwarring bij setups met meerdere monitoren.

Plasma 6.4 legt meer nadruk op leesbaarheid en toegankelijkheid, met subtiele maar doelgerichte ingrepen. Het donkere “Breeze”-thema is visueel verder verdiept, wat zorgt voor meer contrast, terwijl dialoogvensters nu gepresenteerd worden tegen een verduisterde achtergrond – een eenvoudige maar doeltreffende manier om de aandacht te sturen.

Ook de besturing krijgt een update: in Wayland-sessies is het nu mogelijk om de muisaanwijzer via het numerieke toetsenblok te bewegen – een functie die vooral voor gebruikers met beperkte mobiliteit relevant is.

Touchpadgebruikers profiteren van intuïtieve zoomgebaren met drie vingers, en tekentabletbezitters krijgen fijnmaziger controle over hun stylusinstellingen. Deze reeks verbeteringen vergroot niet alleen het dagelijkse gebruiksgemak, maar draagt ook bij aan een inclusievere desktopervaring.

Ook op grafisch vlak zet Plasma 6.4 stappen vooruit. De HDR-ondersteuning is uitgebreid met een eigen kalibratieassistent, waarmee je het dynamisch bereik van je scherm nauwkeuriger kunt afstemmen. Daarnaast ondersteunt de desktopomgeving nu het P100-kleurformaat – relevant voor hoogwaardige videoweergave – en maakt ze op compatibele schermen gebruik van de zogeheten Extended Dynamic Range-modus.

Voor wie vaak met kleurwaarden werkt, biedt Krunner nu directe visuele feedback: bij het invoeren van een hex- of RGB-waarde verschijnt meteen de bijbehorende kleurweergave – een kleine maar praktische toevoeging, met name voor ontwikkelaars en ontwerpers.

Onder de motorkap is ook gewerkt aan verdere integratie met Wayland: Plasma 6.4 ondersteunt nu onder andere de FIFO- en Single-Pixel-Buffer-protocollen, waarmee de weg wordt geëffend voor efficiëntere rendering en betere compatibiliteit met moderne toepassingen.

Plasma 6.4 brengt ook verfijningen in het meldingssysteem aan. Wanneer een toepassing naar volledig scherm schakelt – denk aan het afspelen van een video of het starten van een presentatie – activeert Plasma automatisch de modus “Niet storen”, om onbedoelde onderbrekingen te voorkomen.

Wordt de microfoon door een toepassing opgevraagd terwijl deze expliciet is uitgeschakeld, dan krijg je daarvan nu een duidelijke melding – een welkome toevoeging op het gebied van privacy en controle.

Bij bestandskopieën geeft een nieuw geïntegreerd diagram de overdrachtssnelheid in de tijd weer, wat helpt bij het inschatten van resterende wachttijden en het opsporen van traagheidsbronnen.

Ook op het gebied van hulpprogramma’s en widgets is Plasma 6.4 functioneel verfijnd. De Print Screen-toets opent nu direct Spectacle in de modus voor rechthoekselectie, wat schermafbeeldingen van specifieke delen van het scherm versnelt.

De systeemmonitor is informatiever geworden: hij toont meer data in één oogopslag, maakt onderscheid tussen actieve en achtergrondprocessen, en kan nu ook ruwe sensorwaarden – zoals temperatuurmetingen – weergeven.

De widget voor mediabesturing ondersteunt voortaan afspelen op variabele snelheid, handig voor bijvoorbeeld podcasts of educatief materiaal. De widget “Opslag & Apparaten” houdt aangekoppelde media beter in de gaten, voert foutcontroles uit en kan – indien mogelijk – automatisch herstelmaatregelen voorstellen.

Wie KDE Plasma 6.4 zelf wil uitproberen, hoeft niet te wachten op integratie in reguliere distributies. De nieuwe versie is beschikbaar in de vorm van kant-en-klare Docker-containers – handig voor snelle tests in een geïsoleerde omgeving – of via KDE Neon in de Unstable-variant. Die laatste laat zich bovendien als live-systeem starten, waardoor je de vernieuwingen direct kunt verkennen zonder je bestaande installatie aan te passen.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief: