Apple biedt je als ouder goede mogelijkheden met iOS om de iPhone en iPad voor je kinderen af te schermen. Bovendien kun je gekochte apps en content met je kinderen delen.
Apples iOS heeft betere middelen dan Android om de apparaten kindveilig te maken. Dat is ook niet zo vreemd omdat zowel het besturingssysteem als de hardware uitsluitend van Apple zelf komen. Dat geeft Apple meer mogelijkheden voor het beperken van de toegang. Bovendien stelt iOS strakkere grenzen aan apps van andere ontwikkelaars. Programma’s mogen uitsluitend via de officiële App Store op het apparaat geïnstalleerd worden. Het installeren via andere bronnen is, anders dan bij Android, alleen toegestaan voor ontwikkelaars.
Zelfs apparaten van een paar jaar oud krijgen nog updates naar nieuwe iOS-versies, inclusief nieuwe functies voor ouderlijk toezicht. Voor ouders die hun kind voor het eerst een smartphone geven is dat een groot voordeel. Ze hoeven geen gloednieuw apparaat te kopen om de laatste versie van iOS te krijgen. Een iPhone 5C is in goede staat tweedehands vanaf zo’n 120 euro te koop. Daar kan zelfs iOS 10 nog op.
Meerdere gebruikers
De iPads en iPhones werken niet met meerdere gebruikers. Bij Android kan dat wel. Er is geen gebruikersbeheer en ook verschillende niveaus van gebruikersrechten ontbreken. Alle maatregelen voor ouderlijk toezicht kun je natuurlijk elke keer activeren voordat je het apparaat aan een kind in handen geeft. Maar dat is onhandig en hooguit af en toe nog te doen. Je kunt je kind beter een eigen iOS-apparaat geven.
Het ouderlijk toezicht in iOS bestaat in essentie uit de drie functies ‘Delen met gezin’, ‘Beperkingen’ en ‘Begeleide toegang’. Omdat deze begrippen niet erg als ouderlijk toezicht klinken, zal niet meteen duidelijk zijn welke mogelijkheden die bieden.
Delen met gezin
Met de iOS-functie ‘Delen met gezin’ moet een kind voor iedere app-aankoop toestemming van z’n ouders hebben.
De optie ‘Delen met gezin’ (Family Sharing) is niet primair bedoeld voor ouderlijk toezicht, maar voor het doorgeven van content binnen een kleine groep, zoals je eigen gezin. Een iOS-gebruiker kan als organisator (‘gezinshoofd’) van de groep andere gebruikers aan de groep toevoegen. Deze optie vind je in de Instellingen onder ‘iCloud’. Daar kun je maximaal vijf iCloud-ID’s uitnodigen. Voor je kind moet je dan eerst een ID hebben aangemaakt. Bij de leeftijdsopgave voor de ID moet je niet zomaar wat invullen, want Apple rekent alle gebruikers onder 13 jaar tot de categorie kind en past een aantal rechten daar dan op aan.
Is de uitnodiging geaccepteerd, dan kun je de ID’s aan het account van de organisator koppelen. Inkopen in de App Store worden dan bijvoorbeeld via jouw creditcard afgerekend. Dit werkt alleen met een creditcard, niet met iTunes-tegoed. Apps, films, muziek of boeken die al gekocht zijn, kunnen door alle leden van de groep gratis gebruikt worden. Ook een Apple Music-account kun je op die manier delen. Dat kost dan wel 15 in plaats van 10 euro per maand.
In-app aankopen
Als je de optie ‘Vraag om te kopen’ bij het delen van aankopen activeert, moet je kind iedere download door jou laten goedkeuren. Ongeacht of dat geld kost of gratis is. Klikt je kind in de App Store op ‘Kopen’, dan krijg je een toestemmingsverzoek via iMessage dat je kunt goedkeuren of afwijzen. Dat geldt alleen voor de store zelf, niet voor in-app aankopen. Die kun je alleen via beperkingen op het apparaat zelf voorkomen.
Met de gezinsdeling komen aangesloten iCloud-ID’s automatisch op de vriendenlijst van de organisator. Als ‘Deel mijn locatie’ op de iPhone van het kind geactiveerd is, levert dat nog een extra voordeel op. Via de iOS-functie ‘Vrienden’ kun je op elk moment zien waar die iPhone zich bevindt, als hij op dat moment een internetverbinding heeft. Je kunt daar geen geografische grenzen mee instellen (geofencing), maar het apparaat wel lokaliseren en daarmee het kind. Al die gegevens komen in Apples iCloud terecht en leveren Apple een gedetailleerd bewegingsprofiel van je kind op.
Beperkingen van iOS
Met de instellingen van ‘Beperkingen’ kun je apps gericht verbergen of in-app aankopen blokkeren.
Met de ‘Beperkingen’ biedt iOS een beter ouderlijk toezicht dan ieder ander mobiel besturingssysteem. Deze optie zit bij ‘Algemeen’ in de Instellingen. Tik daarop en vervolgens op ‘Schakel beperkingen in’. Eerst vraagt iOS naar een viercijferige pincode waarmee je later de Beperkingen weer kunt uitzetten. Deze pincode moet je goed onthouden, want als je die kwijt bent kun je de toegangsbeperkingen niet meer uitzetten. Dan moet je het apparaat terugzetten naar de fabrieksinstellingen.
Bij de Beperkingen kun je vrijwel iedere functie van iOS blokkeren. Het uitgangspunt is: wat je niet ziet, mis je ook niet. Als je bijvoorbeeld de camera blokkeert, dan verdwijnt ook het pictogram daarvan op het beginscherm. Hetzelfde geldt voor de Stores, Facetime, andere iOS-apps of bij Apple gekochte mediacontent. Wanneer de knop voor ‘Kopen vanuit apps’ is uitgeschakeld, verdwijnt ook het risico dat je geld kwijtraakt met dure in-app aankopen vanuit gratis games.
In het gedeelte ‘Toegestaan materiaal’ stel je bij ‘Leeftijdskeuring’ het land in waarvan je de regels wilt gebruiken. Dan kun je bij films bijvoorbeeld de leeftijdscategorie kiezen waarvan je content voor je kind wilt toestaan. Voor alle soorten materiaal liggen de maatstaven weer een beetje anders. Bij films kun je gericht een leeftijd kiezen, maar bij tv-programma’s kun je alleen kiezen tussen ‘alle’ of ‘geen’. Bij boeken alleen tussen wel of geen ‘expliciete inhoud’. Voor apps gelden Apples eigen normen.
Leeftijdscategorie niet handig
Dat principe heeft een nadeel: wat je vrijgeeft geldt voor die ene categorie, dus bijvoorbeeld films of boeken. Voor een 11-jarig kind zou je van de opties ‘4+’, ‘9+’ of ’12+’ natuurlijk kiezen voor ‘9+’. Alle apps met een kwalificatie van ’12+’ of hoger verdwijnen dan van het apparaat. Maar wil je je kind toestaan om met Spotify luisterboeken af te spelen, dan moet je de toestemming standaard naar ’12+’ verhogen omdat de Spotify-app van Apple op die manier geclassificeerd is.
Een filter voor de browser Safari blokkeert de toegang tot websites waarvan de content door Apple als ‘expliciet materiaal’ bestempeld is.
Achter ‘Websites’ zit een webfilter dat werkt bij het internetten met Safari. Dat filter blokkeert de toegang tot expliciet materiaal aan de hand van een blacklist. Dit filter kun je uitbreiden met eigen white- en blacklist-regels.
Erg nuttig is het gedeelte ‘Sta wijzigingen toe’. Heb je bij de instellingen onder Mobiel netwerk ingesteld dat er geen data over het mobiele netwerk verstuurd mag worden, dan kun je hier verhinderen dat je kind deze instelling naderhand verandert. Hetzelfde geldt voor de ‘Volumebegrenzing’. Als je het maximale volume beperkt, voorkom je dat je kind al op jonge leeftijd gehoorschade oploopt.
Begeleide toegang
‘Begeleide toegang’ is een soort afgedwongen kioskmodus die speciaal geschikt is voor jonge kinderen. Je activeert hem in de iOS-instellingen onder ‘Algemeen / Toegankelijkheid’. Ook hier moet een viercijferige pincode voorkomen dat je kind hem weer uitzet.
Wanneer begeleide toegang ingeschakeld is, kun je hem in iedere app starten door driemaal kort achter elkaar op de homeknop (‘thuisknop’) te drukken. Er verschijnt dan een rand rond de app. Onder ‘Opties’ vind je dan de beschikbare beperkingen, bijvoorbeeld van de aan/uitknop en het volume. Met de ‘Tijdslimiet’ kun je instellen hoe lang de app voortaan actief is voordat het apparaat automatisch afsluit. Je kunt zelfs gedeelten van het scherm van de app omcirkelen die je wilt uitschakelen.
Met een klik op ‘Start’ activeer je de begeleide toegang voor de app. Daarna kun je hem zonder de code niet meer sluiten. De iPhone stuurt telefoongesprekken dan tijdelijk door naar voicemail. Wil je de app voortijdig afsluiten, dan druk je weer driemaal snel achter elkaar op de homeknop en voer je de code in.
Gecombineerd
Met Apples drie pijlers voor een beperkte toegang van kinderen heb je als ouder veel mogelijkheden. Je kunt de instellingen afhankelijk van de leeftijd van je kind en van je persoonlijke pedagogische inzichten combineren. Alle functies zijn veilig en niet te omzeilen of uit te schakelen. Handig is dat je als ouders altijd kunt bijsturen. Hoe ouder en volwassener het kind wordt, des te meer beperkingen kunnen vervallen.
(Holger Bleich/jmu)
