De ondersteuning gebaseerd op AI bij medische besluitvorming blijkt op dit moment geen effectieve hulp te bieden in de spoedeisende geneeskunde, zo blijkt uit een recent Zwitsers onderzoek.
Op de hoogte blijven van al het nieuws omtrent AI?
Schrijf je in voor de gratis wekelijkse nieuwsbrief van c’t magazine:
Hoge verwachtingen van AI in de geneeskunde
Er worden grote verwachtingen gesteld in AI-systemen die artsen moeten ondersteunen bij het nemen van beslissingen. Het is maar net de vraag in hoeverre zogenaamde Computerised Diagnostic Decision Support Systems (CDDSS) daadwerkelijk helpen. Uit een studie, gepubliceerd in The Lancet Digital Health, blijkt nu dat tien procent van de door een CDDSS gestelde diagnoses fout is. Volgens de onderzoekers behoren foutieve diagnoses tot de “meest voorkomende en kostbaarste medische problemen wereldwijd”.
Uitdagingen bij diagnose op de spoedeisende hulp
Door de hoge tijdsdruk vormt het stellen van diagnoses, met name op de spoedeisende hulp, een grote uitdaging. Daarom wilden het Inselspital, het Universitair Ziekenhuis Bern en de Universiteit van Bern onderzoeken of AI hierin ondersteuning kan bieden. Volgens de onderzoekers gaat het om de “eerste wereldwijde studie naar AI-gebaseerde diagnosesystemen in de acute geneeskunde”.
Onderzoek onder ruim 1200 patiënten
Voor het onderzoek werden 1204 patiënten geanalyseerd die tussen juni 2022 en juni 2023 met “onspecifieke klachten” zoals flauwvallen, buikpijn of koorts in vier spoedeisende hulpposten in Zwitserland behandeld werden. Van hen werden 559 patiënten onderzocht met behulp van het CDDSS Isabel Pro DDx Generator, een systeem van het Britse bedrijf Isabel Healthcare, dat destijds volgens de onderzoekers de hoogste nauwkeurigheid had.
In de controlegroep, die uit 645 proefpersonen bestond, werd geen gebruik gemaakt van Isabel Pro. De onderzoekers beoordeelden de kwaliteit van de diagnoses aan de hand van de gezondheidstoestand van de patiënten twee weken na de behandeling. Daarbij werd gekeken of ze “ongeplande medische nazorg nodig hadden, of diagnoses achteraf werden aangepast, of een onverwachte opname op de intensive care nodig was, of dat er sterfgevallen waren”, aldus het Inselspital.
Geen meetbaar effect van AI in de spoedeisende geneeskunde
De studie wees uit dat er geen verschil was tussen de twee testgroepen. In beide groepen liep 18 procent van de patiënten een “diagnostisch kwaliteitsrisico”. “Ook wat betreft ernstige ongewenste gebeurtenissen en de kosten van gebruikte middelen – gemeten in Zwitserse franken – waren er geen verschillen tussen de groepen”, aldus de onderzoekers.
“De huidige AI zal het probleem van foutieve diagnoses niet oplossen”, stelt professor Dr. med. Wolf Hautz, hoofdarts van de Universiteitskliniek voor Spoedeisende Geneeskunde en eerste auteur van de studie. “AI-gebaseerde diagnoseondersteuning heeft in de spoedeisende geneeskunde geen meetbaar effect voor patiënten, ongeacht of je kijkt naar medische, economische of procedurele verschillen”, concludeert Hautz.
Toekomstig onderzoek naar AI in de zorg
De studie werd mede gefinancierd door het Nationale Onderzoeksprogramma Digitale Transformatie van het Zwitserse Nationaal Fonds, dat ook de oprichting van een werkgroep voor Collaboratieve Besluitvorming ondersteunt. In de toekomst willen de onderzoekers verschillende toepassingsmogelijkheden van CDDSS verder onderzoeken.
Ook op andere plekken in Europa lopen soortgelijke initiatieven. In Duitsland onderzoekt het onderzoekscentrum voor Kunstmatige Intelligentie en Causale Methoden in de Geneeskunde (CAIMed) in Nedersaksen hoe AI kan helpen bij besluitvorming en zo het zorgsysteem kan ontlasten.
Op de hoogte blijven van al het nieuws omtrent AI?
Schrijf je in voor de gratis wekelijkse nieuwsbrief van c’t magazine:
