Ik kom in c’t magazine en elders tegen dat 32-bit Windows-installaties in de UEFI-modus ‘normaal gesproken’ niet kunnen booten. Wat betekent ‘normaal gesproken’ hier precies? Kan ik bijvoorbeeld op een zelfbouw-pc wel een 32-bit Windows installeren of geeft dat problemen met de UEFI-modus van het BIOS?
Niet alleen Windows heb je in een 32- en 64-bit-versie, ook UEFI-firmware. En beide moeten bij elkaar passen. Daarom boot een 32-bit Windows alleen in de UEFI-modus, als ook de UEFI-firmware 32-bit is. Maar dat is alleen het geval bij enkele tablets, goedkope notebooks en mini-/stick-pc’s met Intel Atom-processor. In de meeste gevallen is de UEFI-firmware 64-bit. En dan start juist in de UEFI-modus ook alleen een 64-bit Windows.
Dat is de reden
dat 32-bit Windows op computers met 64-bit firmware alleen kan starten als je in de BIOS-setup omschakelt van UEFI naar de ‘compatibility mode’ (Compatibility Support Module, CSM, ook ‘BIOS-mode’ genoemd). In de BIOS-modus maakt het niet uit of de firmware een 32-bit of een 64-bit versie is. Beide Windows-versies kunnen starten. Let wel op, want het omzetten naar de BIOS-modus moet gebeuren voordat Windows geïnstalleerd is. Want bestaande installaties booten na het omzetten niet meer. Windows is in principe wel van UEFI- naar de BIOS-modus om te zetten, maar dat is erg ingewikkeld.
Of de betreffende firmware een 32- of een 64-bit versie is, kun je alleen proefondervindelijk achterhalen. Dus: kan een 64-bit Windows in de UEFI-modus booten, dan is de firmware eveneens 64-bit, omgekeerd geldt het ook voor 32-bit. Een 64-bit cpu op het moederbord is geen betrouwbare aanwijzing. Want de 64-bitfuncties worden bij een 32-bit firmware gewoonweg niet gebruikt.
Om de vraag te beantwoorden of er in de UEFI- of de BIOS-modus is geboot, is een blik in de BIOS-instellingen vaak niet voldoende. Want wanneer er bijvoorbeeld een niet UEFI compatibele grafische kaart in de computer zit, booten veel moederborden stiekem toch in de BIOS-modus, zelfs als er in de setup-opties uitdrukkelijk UEFI ingesteld is. Windows zelf kan gelukkig aangeven in welke modus het is geboot. Daarvoor gebruik je het programma Systeeminformatie (Windows+R indrukken en msinfo32 intypen). Op de eerste pagina staat in het rechtergedeelte, een paar regels onder Processor, ‘BIOS-modus’ met daarachter ‘UEFI’ of ‘Verouderd’. Met dat laatste bedoelen ze de BIOS-modus.
Lees meer over het opstarten in UEFI-modus en wijzigen naar de BIOS-modus.
