Functie-upgrades behoren tot de grootste bouwterreinen in Windows 10. We krijgen er dan ook veel vragen over. We hebben de vragen die we het meest krijgen samengevat. Enkele van die vragen hebben we in het eerste deel van deze FAQ behandeld, hier volgt deel twee.
Upgrade forceren?
Ik moet en zal de functies van de nieuwe Windows 10-versie hebben! Maar Windows Update geeft me de mogelijkheid niet. Hoe kom ik zo snel mogelijk aan de upgrade? Aan een schone herinstallatie wil ik echter niet beginnen; dat is veel te omslachtig.
In dat geval is een installatie via de set-up usb-stick het proberen waard. Een dergelijke stick heeft ook het voordeel dat je niet steeds opnieuw hoeft te downloaden als er iets mis gaat. Ook hier geldt: start de pc niet op met de stick. Sluit hem aan als Windows gestart is, start het programma setup.exe vanuit de hoofdmap van de stick en volg de instructies.
Of dat alles ook veel zin heeft, is een andere zaak. We raden je in elk geval aan eerst een werkende back-up van het systeem te maken en, indien nodig, ook rekening te houden met de tijd die nodig is om die eventueel terug te zetten als de nieuwe Windows-versie niet geschikt is voor je pc. Want als er niets opduikt bij Windows Update, is daar meestal een reden voor. Het kan zijn dat het puur toeval is en je computer gewoon niet bij de eerste gelegenheid wordt bijgewerkt. Maar er kan net zo goed een geldige reden zijn, zoals een bekende incompatibiliteit.
Voordat je de upgrade forceert, kun je dus het beste eerst de documentatie van Microsoft raadplegen. Daar vind je niet per se alle, maar meestal wel de belangrijkste bekende upgradeproblemen vermeld.
Incompatibel programma
Setup meldt dat ik een bepaald incompatibel programma moet verwijderen, een verouderde versie van het versleutelingsprogramma PGP. Alleen, dat heb ik niet geïnstalleerd!
Het is mogelijk dat het toch geïnstalleerd is, maar dat je daar geen weet van hebt. We weten bijvoorbeeld dat er soms een oude PGP-versie op de computer terechtkomt als onderdeel van de cloudopslagversleutelingssoftware BoxCryptor. Daarbij helpt het om de software te verwijderen en opnieuw te installeren na de upgrade.
In enkele bizarre gevallen kwam het ook voor dat de upgrade alleen al begon te klagen als het een verouderd installatiepakket van een Avira-antivirusprogramma ontdekte op een schijf, zonder dat de software ooit op de pc geïnstalleerd was. We hebben de indruk dat Microsoft dat probleem nu onder controle heeft.
Driverprobleem met bluescreen
De upgrade crasht steeds met een blauw scherm (Stop-fout). Het bluescreen vermeldt ook een stuurprogrammabestand dat de crash veroorzaakt, maar hoe kom ik verder?
Zoek eerst uit bij welk apparaat het stuurprogrammabestand hoort. Wij maken vaak problemen mee met ingebouwde sd-kaartlezers in notebooks. Bij twijfel is Google je beste vriend. Als je het apparaat hebt gevonden, open je Apparaatbeheer met Windows+X en door ‘Apparaatbeheer’ te selecteren. Zoek het juiste apparaat, klik er met de rechtermuisknop en selecteer ‘Apparaat verwijderen’. Vink in het volgende bevestigingsvenster ook het selectievakje aan bij ‘De stuurprogramma’s voor dit apparaat verwijderen’.
Dan kun je gewoon beginnen met de upgrade, maar dat zal waarschijnlijk niet helpen. Omdat de set-up de bestaande hardware controleert, wordt het problematische stuurprogramma de volgende keer weer gedownload en begin je weer van voren af aan. Een offline-update verdient dus de voorkeur. Verbreek de internetverbinding en werk de pc bij met een usb-stick die je maakt met de Media Creation Tool (zie deel 1).
Start het programma setup.exe vanuit de hoofddirectory van de stick en klik in het eerste dialoogvenster op ‘Wijzigen hoe updates worden gedownload met Windows Setup’. Selecteer dan de optie ‘Niet nu’, zorg dat het vakje naast ‘Ik wil helpen om de installatie van Windows te verbeteren’ niet geselecteerd is en klik op ‘Volgende’. De rest van de dialoogvensters spreekt voor zich.
Als de upgrade voltooid is, herstel je de internetverbinding en zoek je naar Windows-updates die eventueel beschikbaar zijn.
Als een stuurprogramma reproduceerbaar bluescreens veroorzaakt, gooi het dan helemaal weg.
Upgradedwang
Moet je van Windows nieuwe versies installeren of hoeft dat niet (meer)?
Ja en nee. Het is waar dat Windows Update niet automatisch een nieuwe editie installeert zodra die beschikbaar is en de computer compatibel blijkt. In plaats daarvan verschijnt de nieuwe editie in Windows Update als een optionele update met de mogelijkheid ‘Nu downloaden en installeren’ (wat trouwens ook geldt voor cumulatieve updates die niet kritisch zijn voor de beveiliging).
Als een geïnstalleerde versie echter zo oud is dat het einde van de ondersteuningsperiode nadert, installeert Windows automatisch een nieuwere versie. Dat gebeurt momenteel op machines waarop versie 1803 nog draait, een versie die niet meer wordt ondersteund vanaf november 2019.
Update? Upgrade? Hoezo?
Wat is het verschil tussen een functie-update en een functie-upgrade?
Tot nu toe geen enkel. Microsoft noemt de installatie van een nieuwe Windows 10-editie een functie-update. Omdat het puur technisch geen update is (een vervanging van systeembestanden), maar een upgrade (vervanging van het hele besturingssysteem), gebruiken we de technisch correcte term functie-upgrade.
In de toekomst komen er echter ook functie-updates waarbij de term technisch klopt, althans voor sommige gebruikers. De in het najaar van 2019 uitgekomen versie 1909 (ook 19H2 genoemd), komt als een maandelijkse cumulatieve patch op de pc, er dan wel van uitgaande dat versie 1903 al geïnstalleerd was.
Nog andere tips?
Zijn er verder nog algemene tips voor een mislukkende functie-upgrade?
Verwijder eventuele virusscanners, adwarescanners en firewalls als je iets anders gebruikt dan de ingebouwde hulpprogramma’s van Microsoft. Hetzelfde geldt voor back-upsoftware die met eigen stuurprogramma’s voor volumebewaking en/of bootmanagers in het systeem ingrijpt. In één geval hielp het om de VPN-software te verwijderen, en in een ander geval liep de upgrade alleen door toen we de netwerkkabel loskoppelden bij het opnieuw opstarten van de pc.
Koppel alle randapparatuur los die niet absoluut noodzakelijk is voor de upgrade. Probeer bij desktop-pc’s ook eventuele insteekkaarten (geluidskaarten, secundaire grafische kaarten, usb- en FireWire-kaarten, enzovoort) te verwijderen. Als het gaat om een update via usb-stick, probeer dan verschillende poorten, indien beschikbaar vooral USB 2.0-poorten. Zelfs in 2019 horen we nog steeds gevallen waarin een installatie over USB 3.0 problemen veroorzaakt. Zoals al jaren het geval is, zijn er vooral problemen wanneer de 3.0-verbinding verloopt via een extra controllerchip en niet via de controller die is geïntegreerd in de processor of chipset.
Bij aanhoudende stuurprogrammaproblemen kan een offline-upgrade vanaf een usb-stick ook helpen.
